Międzynarodowy zespół astronomów odkrył najbardziej odległy kwazar, jaki dotąd odkryto. Supermasywna czarna dziura znajduje się ponad 13 miliardów lat świetlnych od Ziemi, jest ponad 1,6 miliarda razy masywniejsza od Słońca i ponad 1000 razy jaśniejsza niż cała Droga Mleczna.

Kwazar, zwany J0313–1806, jest obserwowany na etapie, gdy Wszechświat miał zaledwie 670 milionów lat, co dostarcza astronomom cennych informacji na temat tego, jak supermasywne czarne dziury powstały we wczesnym Wszechświecie.

Nowe odkrycie pobiło poprzedni rekord odległości dla odkrytego kwazara ustanowiony trzy lata temu. Czarna dziura w jądrze J0313–1806 jest również dwa razy masywniejsza niż poprzedni rekordzista.

Kwazary pojawiają się, gdy potężna grawitacja supermasywnej czarnej dziury w jądrze galaktyki wciąga otaczającą materię. Tarcie spadającej materii uwalnia ogromne ilości energii, dzięki czemu kwazary są wyjątkowo jasne, często przyćmiewając resztę galaktyki, w której się znajdują.

„To najwcześniejszy znany przypadek tego, jak supermasywna czarna dziura wpływa na otaczającą ją galaktykę”

– powiedział Feige Wang, lider zespołu badawczego.

Ogromna masa czarnej dziury J0313–1806 w tak młodym Wszechświecie wyklucza dwa teoretyczne modele powstawania takich obiektów. W pierwszym z nich pojedyncze masywne gwiazdy eksplodują jako supernowe i zapadają się w czarne dziury, które następnie łączą się w większe czarne dziury. W drugiej gęste gromady gwiazd zapadają się w masywną czarną dziurę. Jednak w obu przypadkach proces tworzenia czarnej dziury tak masywnej jak ta z J0313–1806 zajmuje zbyt dużo czasu.

Wizja artystyczna kwazara J0313–1806, widzianego zaledwie 670 milionów lat po Wielkim Wybuchu.

Jasność kwazara wskazuje, że czarna dziura pochłania co roku równowartość 25 Słońc. Astronomowie planują kontynuować badania J0313–1806.

Źródła:

Autor

Avatar photo
Szymon Ryszkowski

Redaktor Naczelny Portalu Astronomicznego AstroNET (2021-2022), Prezes Klubu Astronomicznego Almukantarat. Autor gry planszowej Solar System Voyager.