Aktywne jądra odległych galaktyk (AGNy), które swą jasnością przewyższają całą galaktykę macierzystą – dlatego ich obrazy w świetle widzialnym są niemal punktowych rozmiarów. Pierwszego kwazara odkrył w 1963 roku Maarten Schmidt. Kwazar ten nazwano 3C 273 – znajduje się on w konstelacji Panny. Kwazary są też zwane QSO (ang. quasi-stellar object – obiekt gwiazdopodobny) lub po angielsku quasi-stellar astronomical radiosource.
To, czy wokół kwazara uda się zaobserwować poświatę galaktyki macierzystej, czy też będzie on widoczny jako źródło punktowe, zależy od rozmiarów teleskopu. Ustalono więc, że kwazary to AGNy o jasności absolutnej większej niż -23 magnitudo. Dzięki tak dużym jasnościom absolutnym kwazary są widoczne z wielkich odległości, porównywalnych z rozmiarami Wszechświata.
Geneza widma kwazarów
Kwazary są silnymi radioźródłami. Ilość energii wysyłanej przez kwazary jest w przybliżeniu jednakowa w każdym przedziale widma.
W ich widmie obserwuje się silne i szerokie linie emisyjne o bardzo dużym przesunięciu ku czerwieni, od 0,1 do 4,9. Widmo ciągłe kwazaru wykazuje nadwyżkę jasności w ultrafiolecie. Za aktywność kwazarów odpowiada prawdopodobnie obecność czarnej dziury w ich centrum, która ściąga materię z otoczenia.
W widmie promieniowania kwazaru obserwuje się również wąskie linie emisyjne. Za ich powstanie odpowiedzialny jest obłok gazu rozciągający się na 100 parseków. Masa obłoku wynosi zazwyczaj około 100 000 mas Słońca, a w jego skład wchodzi H, He, C, N, O, Mg, i Fe. Ruch tych obłoków nie został jeszcze w pełni wyjaśniony. Gęstość gazu w nich wynosi od 109 do 1012 cząstek na m3, a temperatura kilka dziesiątek tysięcy Kelwinów.
Obszar emitujący szerokie linie w kwazarach znajduje się bliżej centrum aktywności i ma rozmiary rzędu jednego parseka. Masa świecącego gazu nie przekracza 10 mas Słońca. Najprawdopodobniej gaz ten znajduje się w formie obłoków tworzących dysk akrecyjny wokół znajdującej się w środku czarnej dziury. Skład gazu w dysku akrecyjnym jest zbliżony do składu dalszych obłoków, opisanych wyżej. Ich gęstość jest jednak stukrotnie wyższa.
