Po wydaniu Pan raczy żartować, Panie Feynman i A co ciebie obchodzi, co myślą inni wydawnictwo Znak Literanova postanowiło przetłumaczyć kolejną książkę Richarda Feynmana – Sześć łatwych kawałków. Podstawy fizyki wyjaśnione przez jej najbłyskotliwszego nauczyciela. Książka już wcześniej ukazała się na rynku polskim nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka, jednak w innym tłumaczeniu.

Już na wstępie recenzji trzeba wspomnieć, że ktokolwiek, kto interesuje się fizyką i zapoznał się z Feynmana wykładami z fizyki, to Sześć łatwych kawałków może pominąć. Dlaczego? Otóż książka ta, to zbiór sześciu wykładów wyciągniętych z popularnego podręcznika Feynmana ze zmienionym tłumaczeniem. Niestety opis książki od wydawcy nie mówi tego wprost. Na okładce przeczytamy, jaka jest tematyka wykładów, że wszystkie są „błyskotliwe, pełne zrozumiałych porównań i przystępne dla każdego”, a także że wykłady Feynmana „wygłoszone w Caltechu przyniosły mu status legendy wśród studentów i profesorów”, mimo to zabrakło informacji, że to dokładnie to samo. Do tego na sam początek lektury czytelnik dostaje notę od wydawcy i aż trzy przedmowy – jedną do książki Sześć łatwych kawałków oraz dwie dotyczące Wykładów – oryginalną i dość pesymistyczną przedmowę Feynmana oraz przedmowę Davida Goodsteina i Gerry’ego Neugebauera do wydania z 1989 r.

Nie można jednak powiedzieć, że książka ta jest niepotrzebna, gdyż jednak stanowi dobrą lekturę dla osób, które przeczytały biografie Feynmana i chciałyby trochę bardziej zagłębić się w świat fizyki widziany oczami tego genialnego naukowca, a niekoniecznie czują się na siłach, by od razu sięgnąć po Wykłady. W Sześciu łatwych kawałkach zamieszczone zostały wykłady dotyczące podstaw fizyki, jej związku z innymi dziedzinami nauki, atomów w ruchu, zasady zachowania energii, teorii grawitacji (wykłady 1-4 i 7 z tomu 1.1 Wykładów) i zachowania kwantowego (wykład 37 z tomu 1.2). Podczas gdy trzy pierwsze wykłady nie powinny stanowić dla nikogo problemu, to już wykład o mechanice kwantowej może być dla laika nieco trudniejszy w odbiorze.

Zapewne dużym plusem dla większości czytelników będzie to, że w wykładach prawie wcale nie pojawiają się wzory matematyczne, a jeśli już zostały one zamieszczone w treści, to są to formuły znane z lekcji fizyki w szkole. Kolejną zaletą jest także sposób przedstawienia informacji – choć mówimy tu o wykładach, to daleko im od suchych lekcji, służących jedynie do przekazania jak największej dawki faktów. Zamiast tego Feynman wprowadza czytelnika w temat w sposób bardziej przypominający współczesne prelekcje popularnonaukowe bliższe festiwalom nauki niż sali wykładowej.

Niestety dobry odbiór pozycji utrudnia rozmieszczenie ilustracji w książce. W dużej mierze ilustracje są przesunięte o 2-3 strony względem fragmentu tekstu, który się do nich odwołuje. Zdarza się tak, że na stronie z danym rysunkiem jest już odwołanie do następnego. Wydaje się, że jest to rzecz, którą można by było lepiej wykonać małym nakładem pracy, a co by się znacząco przełożyło na jakość odbioru i lepsze zrozumienie treści.

Sześć łatwych kawałków. Podstawy fizyki wyjaśnione przez jej najbłyskotliwszego nauczyciela jest zdecydowanie książką dla tych, którzy dopiero chcą się zapoznać z fizyką Feynmana w wydaniu przystępnym dla każdego i niewymagającym dobrej znajomości tej dziedziny nauki na starcie lektury.

Znak Literanova

Tytuł oryginalny: Six Easy Pieces: Essentials of physics explained by its most brilliant teacher
Autor: Richard Feynman
Tłumaczenie: Jeremi Kazimierz Ochab
Wydawca: Znak Literanova
Stron: 304
Data wydania: 03 października 2022