Kilka dni temu NASA rozpisała ogólnoświatowy konkurs na imię nowego teleskopu kosmicznego, który zostanie wystrzelony w lipcu 2002. Zwycięzca zostanie zaproszony do Centrum Lotów Kosmicznych im. Kennedy’ego na Florydzie, by oglądać start instrumentu.

Ów teleskop jest na razie nazywany niezbyt przyjaznym akronimem SIRTF, w którym kryje się informacja o przeznaczeniu instrumentu – będzie to kosmiczna aparatura do obserwacji Wszechświata w podczerwieni. SIRTF zostanie umieszczony na orbicie okołosłonecznej, a nie wokółziemskiej, najprawdopodobniej w lipcu 2002 roku. Będzie to teleskop ze zwierciadłem o średnicy 85 centymetrów, chłodzonym – by zmniejszyć szum tła w podczerwonej części widma, spowodowany promieniowaniem termicznym – 360 litrami ciekłego helu. Teleskop będzie współpracował z fotometrem i spektroskopem, a zakres długości fal, na jakich zamierza się prowadzić obserwacje, wynosi od 3 do 180 mikrometrów. Łączna masa instrumentu sięga 950 kilogramów.

Dlaczego teleskop do obserwacji w podczerwieni? Można by długo argumentować, tłumacząc na przykład, że obecnie astronomowie mogą prowadzić badania w krótkofalowej części widma, dzięki takim satelitom, jak Chandra czy nawet Kosmiczny Teleskop Hubble’a, podczas gdy podczerwień jest upośledzona. Ale najkrótszą odpowiedzią może być porównanie wyglądu fragmentu nieba w świetle widzialnym i w promieniowaniu podczerwonym.

W ogłoszonym przez NASA konkursie może wziąć udział każdy, niezależnie od wieku, płci i narodowości; nie można jedynie być zatrudnionym w NASA, JPL lub Caltech albo posiadać pracującej tam rodziny. Propozycję imienia dla SIRTF, wraz z tekstem uzasadniającym taki wybór, ale nie dłuższym niż 250 słów, należy przedstawić w specjalnym formularzu, dostępnym on-line na stronie http://sirtf.caltech.edu/namingcontest/

Propozycje powinny być proste i łatwo dawać się wymówić (po angielsku). Jeśli imię będzie pochodziło od znanej osoby, musi to być osoba już nieżyjąca. Nazwa, oczywiście, nie może się powtarzać, a zatem należy sprawdzić, jakim mianem określano wcześniejsze misje i instrumenty kosmiczne. Propozycje można składać do 20 grudnia 2001 r., w liczbie jedno imię na jedną osobę. Następnie komitet złożony z osób związanych z programem SIRTF wyłoni około 20 półfinalistów. W drugim etapie komisja złożona z pracowników NASA, JPL oraz popularyzatorów nauki i dziennikarzy zawęzi do kilku listę finalistów. Zwycięzca zostanie wyłoniony w kwaterze głównej NASA. Poza sławą czeka go wycieczka na Florydę, do Centrum Lotów Kosmicznych im. Kennedy’ego, skąd rakieta Delta wyniesie teleskop w przestrzeń kosmiczną.

Autor

Zbigniew Artemiuk