Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, Dyrektor Nadbałtyckiego Centrum Kultury Arkadiusz Rybicki i Oddział Pomorski Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii oraz Polskie Towarzystwo Astronautyczne zapraszają 27 sierpnia 2003 r. do Ratusza Staromiejskiego w Gdańsku i 25 października do Kościoła św. Jana na Spotkanie z Marsem, organizowane w związku z wielką opozycją tej planety.

Program:

Spotkanie z Marsem – epizod I

“Z historii badań Marsa” sesja popularnonaukowa

27 sierpnia 2003 r. godz. 15.00 – 19.30 Sala Mieszczańska Ratusza Staromiejskiego

prowadzenie sesji prof. Robert Głębocki – Instytut Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki Uniwersytetu Gdańskiego

[15.00 – 17.00]

“Z badań Marsa przedlotami kosmicznymi”

prof. Andrzej Woszczyk – Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

“Orbita Marsa: epicykle, Kopernik, Kepler, Newton, Einstein i Fourier” prof. Marek Abramowicz – Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Chalmersa i Uniwersytet w Goeteborgu

“Mars w nowym obrazie układu słonecznego” dr Krzysztof Ziołkowski – Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie

[17.00 – 18.00] wernisaż wystaw “Marsjańskie misje kosmiczne” “Dotyk z Marsa”

[18.00-19.30] “Polski udział w badaniach Marsa na przykładzie misji Mars Express”

prof. Andrzej Jurewicz – Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie

“Badać Marsa możesz Ty”

mgr Andrzej Kotarski – Polskie Towarzystwo Astronautyczne

“Heweliusz a Mars”

mgr Anna Siemiginowska

“Marsjańskie misje kosmiczne” Wystawa przygotowana we współpracy z Pomorskim Oddziałem Polskiego owarzystwa Miłośników Astronomii i Polskiego Towarzystwa Astronautycznego. Przedmiotem ekspozycji będzie prezentacja Marsa – jego miejsca w Układzie Słonecznym i najnowszych materiałów ilustrujących powierzchnię tej planety. Przedstawimy też historię badań tej planety w dwóch etapach – przeprowadzanych za pomocą obserwacji z Ziemi oraz misji kosmicznych.

Konsultacja Andrzej Kotarski.

Kwerendy archiwalne i opracowanie multimedialne Bronisław Małecki.

Aranżacja wystawy i marsjański stół Barbara Kruszewska.

Kraina kreatywności dzieci “Dotyk z Marsa”

Instytut Działań Twórczych, Kolonia Artystów Gdańsk Stocznia, 25 – 30 sierpnia 2003 r., wernisaż 27 sierpnia 2003 r. o godz. 17.00 w Ratuszu Staromiejskim.

Wystawa prac z dziecięcej wyobraźni o Marsie, m.in. modele sond marsjańskich.

Komisarz: Mikołaj Robert Jurkowski, asystenci: Sylwester Gałuszko, Piotr Niewiadomski

“Mars – rzecz wyobraźni” Premiera działalności Klubu na Korzennej 27 sierpnia 2003 r. godz. 20.00-21.30 w Ratuszu Staromiejskim W klubowej rozmowie w towarzystwie książek uczestniczą: Mieczysław Abramowicz – “Mars a sprawa Gdańska”, Jerzy Szyłak – “Mars fantastyczny”, Jarosław Włodarczyk – “Mars czyli astronomia nieprawdopodobna”.

Kiermasz książek, komiksów i wydawnictw przygotowały: Księgarnia Naukowa PWN i Gdański Klub Fantastyki. Kurator: Renata Dymarska

Obserwacje astronomiczne 27 sierpnia 2003 r. godz. 21.00 – 01.00 Obserwacje Marsa i nieba nocnego przez teleskopy zainstalowane na skwerze przy Ratuszu Staromiejskim (pod warunkiem sprzyjającej pogody). Członkowie Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii udzielać będą wyjaśnień o widzialnych zjawiskach na niebie.

Spotkanie z Marsem – epizod II

Mars a sprawa gdańska

Multimedialny spektakl

25 października godz. 19.30 Kościół św. Jana, Gdańsk, ul. Świętojańska 50 Scenariusz – Robert Rumas Tekst – Mieczysław Abramowicz Reżyseria – Andrzej Piszczatowski

“the truth is out there”

“prawda jest gdzie indziej”

Mars jest obiektem niesłabnącego zainteresowania, przez lata był przedstawiany jako glob pokrewny Ziemi, ukształtowany przez zasadniczo podobne procesy. Wielu naukowców sądziło, że na planecie tej występuje nie tylko woda w stanie ciekłym, lecz i bujna roślinność. Podejrzewano nawet, że na Marsie istnieje cywilizacja stworzona przez rozumne istoty. Obraz ten wzmocniły wyobrażenia Czerwonej Planety w literaturze fantastycznonaukowej. Weryfikacja poglądu nastąpiła w końcu lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, gdy pierwsze sondy marsjańskie przysłały fotografie pustynnej, pokrytej kraterami powierzchni. Wyniki eksploracji Marsa z ostatnich pięciu lat przynoszą ogromną ilość informacji, przyczyniającej się do lepszego poznania planety. Sesja i wystawa przedstawią historię badań Marsa, a zwłaszcza dzisiejszy stan wiedzy, wzbogacany przede wszystkim dzięki marsjańskim misjom kosmicznym.

Opozycja Marsa jest specyficznym zjawiskiem astronomicznym, w którym Mars i Słońce są po przeciwnych stronach Ziemi w opozycji do siebie. Jest to najbardziej dosłowne spotkanie z Marsem, gdyż w tej konfiguracji Mars jest najbliżej Ziemi. Zjawisko takie zachodzi co 22 miesiące, jednak ze względu na eliptyczność orbity planet, odległość Marsa od Ziemi nie zawsze jest taka sama. Co 15 lat zachodzą tak zwane Wielkie Opozycje Marsa, w których odległość Ziemi od Marsa jest najmniejsza. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na czas opozycji Marsa jest niewielka eliptyczność orbity Ziemi. Uwzględniając więc wszystkie dodatkowe czynniki, tylko co kilkadziesiąt lat odległość Ziemi od Marsa jest dosłownie najmniejsza i wówczas planeta świeci najjaśniej na niebie. Opozycja Marsa w końcu sierpnia 2003 r. ma być najlepszą w tym i przyszłym stuleciu. Po raz ostatni Mars tak zbliżył się do Ziemi 59 619 lat temu. Bieżący rok jest też czasem wzmożonych misji kosmicznych wysyłanych w kierunku Marsa. Obecnie na orbicie okołomarsjańskiej są 2 sondy amerykańskie: Mars Global Surveyor i Mars Odyssey, zaś w drodze do Marsa są 4 statki bezzałogowe: europejski Mars Express, amerykański Spirit i Opportunity oraz japoński Nozomi. W misji Mars Express uczestniczą naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie, pod kierunkiem prof. Andrzeja Jurewicza. W amerykańskiej misji ma szansę wziąć udział 16 letni uczeń z Dywit – Maciej Hermanowicz.

Serdecznie zapraszamy

Autor

Krystian Górski