Po trzech latach trudnych negocjacji Unia Europejska i Stany Zjednoczone uzgodniły zasady “pokojowej koegzystencji” swoich systemów nawigacji satelitarnej – amerykańskiego GPS (Global Positioning System) i planowanego europejskiego Galileo.

Porozumieliśmy się w sprawie zasad współżycia” – powiedział w czwartek w Brukseli unijny negocjator Heinz Holbrecht.

W negocjacjach Europejczycy m.in. zrezygnowali z pasma częstotliwości dla użytkowników komercyjnych, pokrywającego się częściowo z pasmem, wykorzystywanym przez GPS do celów wojskowych. Z kolei Amerykanie zaakceptowali zasadę, że komercyjne sygnały systemów nawigacji satelitarnej muszą być chronione przed przerwami. W przeszłości USA wyłączały czasem sygnał GPS dla użytkowników cywilnych, powołując się na względy wojskowe.

Waszyngton obawiał się, że system Galileo, pozwalający użytkownikom na precyzyjne określenie położenia w dowolnym miejscu na świecie, miałby konkurować z GPS, mającym zarówno zastosowania cywilne, jak i wojskowe i udostępnianym przez Amerykanów bezpłatnie całemu światu. Galileo ma dysponować własną siecią 30 satelitów. UE podkreśla, że system będzie zarządzany przez organy cywilne, a kontrolę nad GPS sprawuje Pentagon.

Pierwszy satelita systemu Galileo ma zostać wprowadzony na orbitę okołoziemską pod koniec roku 2004. Na lata 2005-2006 przewidziano wystrzelenie kolejnych czterech satelitów. Galileo ma osiągnąć pełną zdolność operacyjną w roku 2008.

Od połowy 2000 roku, na mocy decyzji ówczesnego prezydenta USA Billa Clintona, GPS w wersji zastrzeżonej dla wojska, tzn. zapewniającej najwyższą precyzję, stał się dostępny także dla instytucji cywilnych i przedsiębiorstw. Przedtem cywilni użytkownicy GPS uzyskiwali znacznie mniej precyzyjne informacje niż wojsko.

GPS składa się z 24 satelitów. Budowany od 1978 roku, w pełni uruchomiony w 1995 r. system oddaje nieocenione usługi geodezji, nawigacji morskiej, lotniczej i samochodowej, a także turystyce pieszej; systemem zarządza centrala w bazie lotnictwa Falcon w Colorado Springs. Na lata 2010-2020 przewidziane jest wprowadzenie na orbitę satelitów systemu GPS nowej generacji.

Rosja dysponuje własnym, zastrzeżonym dla wojska systemem nawigacji satelitarnej GLONASS.

Autor

Wojciech Lizakowski