Zdjęcie w tle: NASA
27 czerwca 1990 roku, 2 miesiące po wystrzeleniu Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, NASA ogłosiła, że Teleskop był wadliwy. Dwie jego kamery obrazowe pokazywały to samo charakterystyczne zniekształcenie, które musiało powstać przez wadę zwierciadła głównego, wtórnego lub obu. Aby lepiej przyjrzeć się przyczynie usterki, 2 lipca 1990 roku NASA stworzyła Radę Śledczą ds. Systemów Optycznych Teleskopu Kosmicznego Hubble’a (ang. The Hubble Space Telescope Optical Systems Board of Investigation). Rada, do której należeli m.in. naukowcy zajmujący się optyką i starszy personel NASA, przejrzała dokumentację związaną z produkcją i testowaniem Hubble’a. Przeanalizowali oni i przetestowali też sprzęt użyty przy tworzeniu luster teleskopu oraz przesłuchali pracujących nad nim pracowników. Ich śledztwo ujawniło, że zwierciadło głównie teleskopu było zbyt płaskie przy zewnętrznej krawędzi.
Zwierciadło główne Kosmicznego Teleskopu Hubble’a w trakcie polerowania, maj 1979 roku.
Okazało się, że wykonawcy głównego zwierciadła teleskopu nieprawidłowo ustawili urządzenie do testowania krzywizny podczas ostatecznego kształtowania i polerowania lustra. Rada Śledcza znalazła urządzenie użyte do testów luster Hubble’a, wciąż z niezmienionymi ustawieniami, i była dzięki temu w stanie określić, skąd wyniknął zły kształt zwierciadła. Błąd polegał na złym ustawieniu rozstawu soczewek, który był przesunięty o 1,3 milimetra, w czego efekcie zwierciadło było zbyt płaskie od środka w kierunku zewnętrznej krawędzi.
Zwierciadło główne Kosmicznego Teleskopu Hubble’a powinno skupiać wszystkie promienie światła w określonym punkcie zwierciadła wtórnego. Ponieważ jednak zwierciadło główne było spłaszczone, światło wpadające na jego krawędzie miało inne miejsca ogniskowania niż światło padajace na inne części lustra. Ta wada, nazywana aberracją sferyczną, spowodowała rozmycie obrazów z Hubble’a.
Kiedy zespół Wide Field and Planetary Camera 2 (WFPC2) dowiedział się, na czym polega problem teleskopu, zaczął szukać sposobów na naprawę wady poprzez ustawienia samej kamery. Przerobili WFPC2 tak, aby zawierała wewnętrzną optykę poprawiającą niewyraźne dane z głównego zwierciadła Hubble’a. Praca zespołu doprowadziła do stworzenia Naprawczego Modułu Optycznego COSTAR (ang. Corrective Optics Space Telescope Axial Replacement). Moduł miał wielkość dużej lodówki i służył jako okulary dla Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Został zamontowany podczas pierwszej misji naprawczej Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, w grudniu 1993 roku.
Redakcja tekstu – Matylda Kołomyjec
