W listopadzie aktywny jest niezwykle ciekawy rój meteorów – Leonidy. W tym roku mamy doskonałe warunki, aby zaobserwować silne maksimum roju. Zachęcamy do obserwacji!
Artykuł nadesłała Ewa Zegler z
W latach 1998-2002 miały miejsce spektakularne deszcze Leonidów, związane z powrotem macierzystego ciała roju, komety 55P/Tempel-Tuttle, w pobliże Słońca. Można było wówczas zobaczyć nawet kilka tysięcy meteorów w ciągu godziny! Lata 2003 i 2004 przyniosły spadek aktywności roju. Przewidywania wskazują jednak, że w bieżącym roku możemy znowu spodziewać się podwyższonej aktywności Leonidów – wprawdzie nie tak wysokiej, jak kilka lat temu, ale jednak wartej uwagi.
Leonidy są aktywne w dniach 10-23 listopada. Zwykłe maksimum, wywołane przez materiał pozostawiony przez kometę wiele lat temu, powinno się pojawić o 20:50 UT 17 listopada, co nie jest porą korzystną dla obserwatorów w Polsce. Można się jednak spodziewać kolejnego wybuchu aktywności 19 listopada około 4:45-4:50 UT i wówczas w ciągu godziny będzie można zobaczyć 100, a może nawet 200 pięknych meteorów!
Warunki do obserwacji będą idealne, gdyż o tej porze radiant Leonidów – czyli obszar na niebie, z którego zdają się wybiegać meteory – wzniesie się już wysoko nad horyzontem. W obserwacjach nie przeszkodzi także bardzo bliski nowiu Księżyc.
Jak odróżnić na niebie Leonidy od innych meteorów? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że są to zjawiska bardzo szybkie – ich prędkość wynosi prawie 71 km/s, co przekłada sie na odpowiednio wysoką prędkość kątową na niebie. Wszystkie Leonidy będą także zdawały się wybiegać z radiantu położonego w gwiazdozbiorze Lwa, zaznaczonego na ilustracji czerwonym okręgiem. Aby dostrzec jak najwięcej meteorów, nie należy patrzeć bezpośrednio w radiant, ale wybrać pole widzenia co najmniej 45 stopni od niego.
Leonidy warto obserwować nie tylko dlatego, że tworzą na niebie niezwykły kosmiczny spektakl. Obserwacje meteorów wykonane w odpowiedni sposób mają wartość naukową. Aby dowiedzieć się, jak wykonać takie wartościowe naukowo obserwacje, należy skontaktować się z Pracownią Komet i Meteorów (PKiM). Każdemu chętnemu przesyłamy bezpłatny zestaw map, poradników i innych niezbędnych do obserwacji materiałów. Organizujemy również dla naszych współpracowników obozy obserwacyjne oraz seminaria naukowe. Najlepsi obserwatorzy co roku otrzymują atrakcyjne nagrody. Nasi przedstawiciele uczestniczą także corocznie w międzynarodowej konferencji, organizowanej przez International Meteor Organization, z którą współpracujemy.
Zapraszamy do współpracy!
Kontakt:
Pracownia Komet i Meteorów
al. Ujazdowskie 4
00-478 Warszawa
pkim@pkim.org