Ostatni tydzień września jest jednocześnie pierwszym tygodniem jesieni. Będzie on zdominowany przez Księżyc w fazie bliskiej pełni, przez którą Srebrny Glob przejdzie ostatniego dnia miesiąca. Dzień wcześniej Uran znajdzie się w opozycji do Słońca i dlatego można go obserwować całą noc. W drugiej części nocy panują wciąż bardzo dobre warunki obserwacyjne Jowisza i Wenus.

W nocy z poniedziałku na wtorek można będzie obserwować przejście Księżyca z gwiazdozbioru Strzelca do gwiazdozbioru Koziorożca. Tym razem Srebrny Glob minie jasne gwiazdy Koziorożca Algedi oraz Dabih w okolicach wtorkowego południa, dlatego z Polski zobaczyć będzie można najpierw jak w poniedziałek 24 września Księżyc w fazie 72% świeci ponad 6° na południowy zachód od tych gwiazd, natomiast dobę później faza Księżyca urośnie do 81% i zajmie on pozycję około 8° na północny wschód od wspomnianych gwiazd (na mapce są one mniej więcej w połowie drogi między poniedziałkowym a wtorkowym położeniem Księżyca).

Do końca tygodnia naturalny satelita Ziemi przewędruje przez złożone z niezbyt jasnych gwiazd konstelacje Wodnika i Ryb. Faza Księżyca będzie stopniowo rosła od 89% w środę 26 września, przez 95% dobę później, do 98% w piątek 28 września. W sobotę 29 września, czyli dzień przed opozycją Urana, Księżyc dotrze właśnie do tej planety i o godzinie podanej na mapce będzie miał fazę 100%, gdyż do pełni zostanie wtedy niecałe 7 godzin (przez pełnię Księżyc przejdzie w niedzielę 30 września o godzinie 5:19 naszego czasu). Bliskość Księżyca w pełni również potwierdza fakt, że planeta jest w opozycji. O godzinie podanej na mapce Srebrny Glob będzie świecił prawie 5° na północny zachód od pary Uran – 44 Psc. Jednak tym razem silny blask Srebrnego Globu będzie sporym utrudnieniem przy próbach obserwacji tej planety.

W niedzielę faza Księżyca nieco spadnie, do 99%, a sam Księżyc będzie kontynuował podróż przez niezbyt wyraźny gwiazdozbiór Ryb, do którego zdążył wrócić Uran.

Mapka pokazuje położenie Jowisza w czwartym tygodniu września 2012 roku.

Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Pod koniec tygodnia Jowisz pojawi się nad widnokręgiem około godziny 21, jest więc dostępny do obserwacji już ponad 8 godzin. Planeta świeci coraz jaśniej, ponieważ zbliża się do opozycji za 2,5 miesiąca. W tym tygodniu Jowisz świeci blaskiem -2,5 wielkości gwiazdowej, zaś jego tarcza ma średnicę 43″. Dlatego już nawet w małych lornetkach powinno się dać zobaczyć pasy przecinające tarczę planety. Położenie Jowisza zmieni się niewiele i wciąż zajmuje on pozycję prawie w połowie drogi między Aldebaranem, a El Nath.

W układzie księżyców galileuszowych z Polski będzie można zaobserwować następujące zjawiska:

  • 24 września, godz. 2:06 – wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 24 września, godz. 5:38 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 24 września, godz. 23:18 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 25 września, godz. 0:38 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 25 września, godz. 1:30 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
  • 25 września, godz. 2:48 – zejście Io z tarczy Jowisza,
  • 25 września, godz. 3:22 – wejście Europy w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 25 września, godz. 5:52 – wyjście Europy z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
  • 26 września, godz. 0:06 – wyjście Io zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 26 września, godz. 21:16 – zejście Io z tarczy Jowisza,
  • 26 września, godz. 22:18 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
  • 27 września, godz. 0:50 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
  • 27 września, godz. 1:00 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
  • 27 września, godz. 3:26 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
  • 28 września, godz. 21:40 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 29 września, godz. 2:26 – wejście Ganimedesa w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 29 września, godz. 4:34 – wyjście Ganimedesa z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
  • 1 października, godz. 4:00 – wejście Io w cień Jowisza (początek zaćmienia).

Animacja pokazuje położenie Wenus w czwartym tygodniu września 2012 roku.

Animację wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie obrazków z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Ostatnia z jasnych planet – Wenus – wschodzi około godziny 3 nad ranem, czyli już 6 godzin po Jowiszu i stanowi wspaniałą ozdobę porannego nieba. W tym tygodniu można obserwować zbliżanie się planety do Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji Lwa. W poniedziałek rano odległość między tymi ciałami niebiańskimi wynosiła prawie 10,5 stopnia, a do niedzieli 30 września zmniejszy się ona do niecałych 4°. Ale to jeszcze nie wszystko. W przyszłym tygodniu dystans ten zmniejszy się jeszcze bardziej.

Wenus wciąż oddala się od Ziemi i dąży ku koniunkcji górnej ze Słońcem, do której dojdzie prawie dokładnie za pół roku, 28 marca 2013. Dlatego mimo wciąż sporej jasności (-4,1 magnitudo) i dużej odległości kątowej od Słońca planeta jest coraz mniej atrakcyjnym celem dla posiadaczy teleskopów. W tym tygodniu jej tarcza będzie miała średnicę 16″ i fazę około 70%.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher