Zespół europejskich astronomów z ESO odkrył system trzech planet o masie Neptuna, krążących wokół pobliskiej gwiazdy HD 69830. Odkrycia dokonali 3,6 metrowym teleskopem i spektrografem HARPS o bardzo wysokiej rozdzielczości zainstalowanym w Obserwatorium La Silla w Chile. Najbliższa planeta jest najprawdopodobniej skalista. Zewnętrzna planeta jest najprawdopodobniej położona w miejscu gdzie są odpowiednie warunki do powstania życia. Ten unikalny system jest także wzbogacony o pas planetoid, znajdujący się między drugą, a trzecią planetą.
News nadesłany przez Czytelnika.
Dziekujemy!
Od dwóch lat astronomowie ostrożnie studiowali HD 69830, raczej niepozorną pobliską gwiazdę nieznacznie mniej masywną niż Słońce. Znajduje się ona 41 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Rufy (Puppis), ma jasność 5,95 magnitudo, czyli na granicy postrzegalności ludzkiego wzroku.
Astronomowie precyzyjnie mierzyli prędkości radialne, co pozwoliło odkryć trzy orbitujące planety o okresach 8,67, 31,6, 197 dni i masach w granicach od 10 do 18 mas Ziemi.
„Tylko HARPS – instrument ESO, zainstalowany w Obserwatorium La Silla mógł dokonać odkrycia tych planet„, powiedział Michel Mayor – szef zespołu badawczego z Obserwatorium w Genewie. „Bez jakichkolwiek wątpliwości można powiedzieć, że jest to najbardziej dokładna maszyna do polowania na planety pozasłoneczne„
Dostrzegalne zmiany prędkości wynoszą od 2 do 3 m/s, co odpowiednio wynosi 9 km/h. Tak drobne sygnały mogłyby być nie odróżnione od zwykłego szumu, lecz dzięki temu spektrografowi było to możliwe.
Obszerne symulacje teoretyczne przedstawiają skalisty model budowy najbardziej wewnętrznej planety i gazowo-sklaisty dla środkowej. Zewnętrzna planeta jest prawdopodobnie lodowo-skalista z gazową otoczką. Obliczenia pokazują także stabilność dynamiczną układu.
Ostatnia planeta okazuje się być zlokalizowana w miejscu nadającym się do powstania życia, gdzie może istnieć woda w postaci cieczy, chociaż nie jest ona podobna do Ziemi – ze względu na masę. To odkrycie z pewnością otwiera nowe perspektywy.
Na wykresie przedstawiono krzywe zmian prędkości radialnych dla trzech planet okrążających gwiazdę HD 69830. Okresy wynoszą odpowiednio 8,67, 31,6 i 197 dni. W każdym przypadku odjęto wkład od pozostałych planet. Ciągłe linie pokazują najlepsze dopasowanie dla planet o minimalnych masach 10,2, 11,8 oraz 18,1 mas Ziemi.
Ilustracja przypuszczalnego procesu powstawania układu planetarnego HD 69830 oraz jego obecnej struktury. Trzy planety uformowały się w miejscach położonych dalej od gwiazdy (elipsy przerywane) niż są położone obecnie (elipsy ciągłe).
Puchatech K.
Może ktoś wie… — Mam małe zadziorne pytanie dotyczące grafiki nr.2 (”Na wykresie przedstawiono krzywe zmian prędkości radialnych dla trzech planet okrążających gwiazdę HD 69830”).
O co chodzi z tymi oznaczeniami na wykresach ? są okręgi (puste lub zamalowane) przecięte pionowym odcinkiem, na którego końcach znajdują się z kolei poziome kreski ? czy to jest jakaś dokładność pomiaru, czy co. Często się w newsach takie charakterystyki pojawiają, ale nikt tego jeszcze nie wytłumaczył.
bartekSz
astroamator — Okręgi puste i zamolowane mogą oznaczać oddzielne sesje obserwacyjne (ale tego pewien nie jestem), natomiast na pewno poziome kreski oznaczają zakres błędu +/-
Oskar.K
Ciekawe… — Ten układ jest mocnym argumentem na to że układy planetarne formują się raczej w spokojny sposób(bez destruktywnych młodych jowiszów robiących małe „porządki” wokół siebie).
Leszek B.
? — Ja mysle, ze jest 1001 sposobów na uformowanie się układu planetarnego. Przyroda nas jeszcze nie raz zadziwi 🙂