Głównym wydarzeniem najbliższych dni jest opozycja planety Jowisz 9 maja. Tego dnia odległość Jowisza do Ziemi spadnie do 4,4 jednostki astronomicznej (ponad 650 mln km), planeta osiągnie jasność -2,5 wielkości gwiazdowej i średnicę kątową 45″. Jowisz wieczorem jest na południowym wschodzie, a po przeciwnej stronie nieba można obserwować znacznie jaśniejszą od niego planetę Wenus. Po zapadnięciu ciemności w gwiazdozbiorze Lwa widoczna jest słabnąca miryda R Leo. Po północy wschodzą planety Saturn i Mars oraz planetoida (4) Westa, natomiast Księżyc dąży do nowiu i wschodzi niewiele przed świtem. We wtorek 8 maja Srebrny Glob zakryje gwiazdę 4. wielkości ι Capricorni.

Starry Night

Animacja pokazuje położenie planety Wenus w drugim tygodniu maja 2018 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Planeta Wenus kontynuuje wędrówkę przez gwiazdozbiór Byka, zbliżając się powoli do Bliźniąt. W następny poniedziałek, 14 maja, planeta przetnie linię, łączącą rogi Byka, czyli gwiazdy El Nath (północny róg Byka) i ζ Tauri, prawie w połowie odległości między nimi. Do obu gwiazd zabraknie wtedy Wenus po mniej więcej 4°. Planeta przez cały czas godzinę po zmierzchu zajmuje pozycję na wysokości około 13° nad północno-zachodnim widnokręgiem. Wciąż niewiele zmienia się wygląd tarczy planety: jasność wynosi -3,9 wielkości gwiazdowej, średnica tarczy – 12″, spadnie trochę faza, do 85%.

Starry Night

Mapka pokazuje położenie mirydy R Leo w drugim tygodniu maja 2018 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Do obserwacji kolejnego obiektu, położonego niezbyt daleko od Wenus, którym jest gwiazda zmienna R Leo, trzeba poczekać do schowania się Słońca głębiej pod horyzont, do mniej więcej godziny 23. O tej porze gwiazda obniży się nad zachodni widnokrąg, na wysokość około 30°. Niestety R Leo maksimum swojej jasności ma dawno za sobą, obecnie jej blask ocenia się na +7 magnitudo, czyli do jej dostrzeżenia potrzebna jest lornetka. Jednak nadal gwiazda wyróżnia się ciemnoczerwoną barwą. Odszukanie R Leo ułatwi mapka, wykonaną na stronie AAVSO. Zaznaczono na niej jasności okolicznych gwiazd, z którymi można porównywać jasność R Leo.

Starry Night

Mapka pokazuje położenie Jowisza w drugim tygodniu maja 2018 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Planeta Jowisz pojawia się na nieboskłonie wraz z zachodem Słońca i znika z niego tuż przed jego wschodem. W środę 9 maja przypada tegoroczna opozycja największej planety Układu Słonecznego, co oznacza jej maksymalny blask i rozmiary kątowe. Opozycję widać też, obserwując położenie księżyców galileuszowych planety. Przed opozycją na tarczy Jowisza najpierw pojawia się cień danego księżyca, a potem jego właściciel. W dniu opozycji księżyc i jego cień pojawiają się na tarczy prawie jednocześnie, natomiast po opozycji na tarczy pojawia się najpierw księżyc, a jego cień wędruje za nim. W okresie około opozycji planety przemieszczają się ruchem wstecznym z maksymalną prędkością, która w przypadku Jowisza wynosi 46′ na tydzień. W środę planeta zbliży się na 3° do gwiazdy Zuben Elgenubi na 3°, drugiej co do jasności gwiazda Wagi, choć oznaczanej na mapach nieba grecką literą α.

W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):

• 6 maja, godz. 23:08 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 6 maja, godz. 23:36 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 7 maja, godz. 0:50 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 7 maja, godz. 0:54 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 7 maja, godz. 21:34 – wyjście Europy zza tarczy (koniec zakrycia) i jednocześnie z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
• 8 maja, godz. 1:41 – minięcie się Io (N) i Europy w odległości 19″, 57″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 8 maja, godz. 4:58 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
• 8 maja, godz. 5:00 – wejście Io na tarczę Jowisza,
• 9 maja, godz. 4:14 – wyjście Io zza tarczy (koniec zakrycia) i jednocześnie z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
• 9 maja, godz. 23:36 – wejście Io i jej cienia na tarczę Jowisza,
• 10 maja, godz. 1:18 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 27″, 130″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 10 maja, godz. 1:34 – zejście Io z tarczy Jowisza,
• 10 maja, godz. 1:36 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 10 maja, godz. 20:32 – Io chowa się za tarczę Jowisza,(początek zakrycia),
• 10 maja, godz. 22:44 – wyjście Io z cienia Jowisza, 1″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 13 maja, godz. 2:26 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 2:34 – wejście cienia Europy na tarczę Jowisza,
• 13 maja, godz. 4:46 – zejście Europy z tarczy Jowisza,
• 13 maja, godz. 5:00 – zejście cienia Europy z tarczy Jowisza,
• 13 maja, godz. 2:18 – przejście Kallisto 11″ na południe od brzegu tarczy Jowisza,
• 14 maja, godz. 2:52 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 14 maja, godz. 3:06 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 14 maja, godz. 4:08 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 14 maja, godz. 4:52 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza.

Starry Night

Animacja pokazuje położenie Księżyca, planet Saturn i Mars oraz planetoidy (4) Westa w drugim tygodniu maja 2018 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

Jowisza można obserwować całą noc, zaś na pokazanie się kolejnego jasnego członka Układu Słonecznego trzeba poczekać do północy. O tej porze wschodzą planetoida Westa oraz planeta Saturn, Westa czyni to jakieś 45 minut przed Saturnem. Oba ciała wędrują przez gwiazdozbiór Strzelca. Planetoida odwiedza północno-zachodni kraniec gwiazdozbioru i właśnie pokonuje pętlę na kreślonej przez siebie drodze po niebie, zmieniając kierunek swojego ruchu na wsteczny. Do końca tygodnia Westa oddali się od gromady otwartej M18 na około 45′. Planetoida zbliża się do opozycji i do końca tygodnia zwiększy swój blask do +6,2 wielkości gwiazdowej, zbliżając się do granicy widoczności gołym okiem. Lecz wystarczy już lornetka, by wyraźnie widzieć Westę na tle gwiazd.

Planeta Saturn swoją pętlę po niebie kreśli jakieś 6° na południowy wschód od Westy, również poruszając się ruchem wstecznym. Jednak Saturn nadal znajduje się niewiele ponad 1,5 stopnia na północ od jasnej, widocznej już w lornetkach, jako mgiełka, gromady kulistej gwiazd M22. Niecałe 8° na zachód od planety, czyli prawie w jednym polu widzenia standardowej lornetki, znajduje się para mgławic M8 (Laguna) i M20 (Trójlistna Koniczyna), które dzieli dystans 1,5 stopnia. Saturn pojaśniał już do +0,3 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza ma średnicę 18″. W tym tygodniu nie będzie maksymalnej elongacji Tytana, lecz na początku tygodnia znajdzie się on na zachód od swojej planety macierzystej, w czwartek 10 maja Tytan przejdzie około 70″ na północ od Saturna, a w drugiej części tygodnia Tytan przejdzie na wschodnią stronę Saturna. Trajektorie Saturna i Westy do początku listopada br. można prześledzić na mapce, wykonanej w programie Nocny Obserwator.

Również na tle gwiazdozbioru Strzelca, ale coraz bliżej granicy z Koziorożcem znajduje się planeta Mars, która nadal porusza się ruchem prostym i odległość między nią a Saturnem dość szybko rośnie. W niedzielę 13 maja przekroczy ona 20°, czyli osiągnie prawie rozpiętość palców wyciągniętej przed siebie dłoni. Czerwona Planeta kontynuuje szybki wzrost jasności i rozmiarów kątowych. Ostatniego ranka tygodnia blask Marsa zwiększy się do -0,7 wielkości gwiazdowej, a jego tarcza urośnie do 13″. Nadal mała jest faza, wynosząca 89%.

Naturalny satelita Ziemi minął już wszystkie jasne ciała Układu Słonecznego i dąży ku spotkaniu ze Słońcem, do którego dojdzie w następny wtorek 15 maja. O tej porze roku i doby ekliptyka jest nachylona niekorzystne, stąd Księżyc widoczny jest u nas tylko w pierwszej części tygodnia, potem zniknie w zorzy porannej. Tak samo, jak bliski swojej maksymalnej elongacji Merkury, który z dużych północnych szerokości geograficznych jest niewidoczny, mimo że w niedzielę 13 maja znajdzie się on ponad 23° od Słońca. Tego ranka Merkury wzejdzie zaledwie 0,5 godziny przed Słońcem.

Księżyc zacznie tydzień w gwiazdozbiorze Koziorożca, jakieś 9,5 stopnia na północny wschód od Marsa, a jego tarcza pokaże fazę 60%. Na godzinę przed świtem Srebrny Glob zajmie pozycję na wysokości 13° nad południowo-wschodnim widnokręgiem. 5 i 7 stopni nad nim widoczne będą jasne gwiazdy z północno-zachodniej części konstelacji: Dabih i Algedi. Dobę później Księżyc przejdzie przez ostatnią kwadrę, docierając do środka północnej części Koziorożca. W tym rejonie znajduje się gwiazda 4. wielkości ι Capricorni, która na kilkadziesiąt minut zniknie za księżycową tarczą. Polska znajdzie się blisko północnej granicy zakrycia, ale zjawisko da się dostrzec z całego kraju, choć u nas zajdzie ono przy jasnym niebie, niewiele przed świtem. Dokładne czasy zakryć i odkryć dla 10 miast Polski pokazuje poniższa tabela:

Księżyc widoczny będzie jeszcze tylko w środę i czwartek, gdy dotrze na teren gwiazdozbioru Wodnika. W środę 9 maja tarcza Srebrnego Globu zmniejszy fazę do 40%. Około 6 i 7 stopni na lewo od niego znajdą się jasne gwiazdy z północno-wschodniej części Koziorożca: Deneb Algiedi i Nashira. W czwartek 10 maja Księżyc pokaże fazę 30%, a około 5° od niego znajdzie się planeta Neptun. Jednak jasne tło nieba i mała jasność planety uniemożliwi jej obserwację. Na odpowiednie warunki w przypadku ostatniej planety Układu Słonecznego trzeba poczekać do lipca.