Kolejny tydzień lutego będzie atrakcyjny dla miłośników astronomii szczególnie na początku. W poniedziałek 18 lutego wieczorem Księżyc w niewielkiej odległości minie Jowisza, dobrze też będzie widoczny Merkury, który w następnych dniach będzie wyraźnie słabł. Księżyc zbliża się do pełni i będzie coraz bardziej przeszkadzał w obserwacjach. W drugiej połowie nocy dość jasno świeci Saturn.

W tym miesiącu pełnia Księżyca przypada dopiero w przyszły poniedziałek, ale przez cały ten tydzień Srebrny Glob będzie się do niej zbliżał i każdej kolejnej nocy będzie świecił coraz dłużej i coraz jaśniej. W tym czasie Srebrny Glob przemierzy odcinek swojej orbity od gwiazdozbioru Byka do gwiazdozbioru Lwa, mijając po drodze kilka ciekawych obiektów.

Już w poniedziałek 18 lutego Księżyc zaczął od mocnego uderzenia: około południa minął Jowisza w odległości około półtora stopnia. Do godziny 18:00 odległość między nimi zwiększy się do 3°. Jednocześnie Księżyc będzie znajdował się 3,5 stopnia od Aldebarana, czyli najjaśniejszej gwiazdy Byka. O tej porze faza naturalnego satelity Ziemi wynosić będzie 58%.

Sam Jowisz coraz wyraźniej słabnie i w tym tygodniu jego tarcza będzie miała średnicę 40″ oraz jasność -2,4 magnitudo. W układzie księżyców galileuszowych będzie można zaobserwować następujące zjawiska:

  • 18 lutego, godz. 18:40 – wejście Io na tarczę Jowisza,
  • 18 lutego, godz. 20:00 – wejście cienia Io na tarczę Jowisza,
  • 18 lutego, godz. 20:52 – zejście Io z tarczy Jowisza,
  • 18 lutego, godz. 22:16 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
  • 19 lutego, godz. 3:00 – Kalisto 5″ na południe od brzegu tarczy Jowisza,
  • 19 lutego, godz. 19:32 – wyjście Io z cienia Jowisza (koniec zaćmienia),
  • 22 lutego, godz. 18:20 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 22 lutego, godz. 20:38 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
  • 22 lutego, godz. 23:36 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
  • 23 lutego, godz. 1:22 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
  • 23 lutego, godz. 2:08 – zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza,
  • 24 lutego, godz. 19:46 – Europa chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia),
  • 24 lutego, godz. 22:20 – wyjście Europy zza tarczy Jowisza (koniec zakrycia),
  • 24 lutego, godz. 22:26 – wejście Europy w cień Jowisza (początek zaćmienia),
  • 25 lutego, godz. 1:06 – wyjście Europy z cienia Jowisza (koniec zaćmienia).

Po minięciu Jowisza Księżyc pozostanie w Byku jeszcze następnej doby. We wtorek 19 lutego faza Księżyca zwiększy się do 67%, a wieczorem zajmie pozycję 8,5 stopnia na południe od drugiej co do jasności gwiazdy Byka – El Nath, czyli północnego rogu Byka. Jednocześnie naturalny satelita Ziemi znajdował się będzie prawie 4° na zachód od południowego rogu Byka – gwiazdy ζ Tauri. Jednak tym razem do zakrycia tej gwiazdy nie dojdzie. Około 3 nad ranem, tuż przed zachodem obu ciał niebiańskich będzie je dzieliło mniej więcej 1,5 stopnia.

W środę 20 lutego Srebrny Glob zajrzy na chwilę do gwiazdozbioru Oriona, jednak najjaśniejszymi gwiazdami w jego sąsiedztwie będą gwiazdy η oraz μ Bliźniąt, znajdujące się na zachodnich rubieżach tej konstelacji. O godzinie podanej na mapce tarcza Księżyca będzie miała fazę 76% i świecić będzie 3° od wspomnianej pary gwiazd.

Piątkowa noc będzie już bardzo rozświetlona przez Księżyc, ponieważ do tego czasu jego faza wzrośnie do 90%. Naturalny satelita Ziemi tej nocy dotrze na pogranicze gwiazdozbiorów Bliźniąt i Raka, gdzie nie ma jasnych gwiazd. Od Kastora i Polluksa Księżyc będzie oddalony o ponad 12°, zaś od Procjona w Małym Psie – o stopni 11.

Kolejne ciekawe księżycowe spotkanie będzie miało miejsce w niedzielę 24 lutego. Do pełni będzie brakowało nieco ponad dobę i faza Księżyca będzie wynosić 99%. Przez to obiekty mgławicowe będą widoczne słabo. Jednak tej nocy Księżyc będzie przechodził blisko najjaśniejszej gwiazdy Lwa – Regulusa. Wieczorem oba ciała niebiańskie będzie dzieliło 9°, zaś do rana odległość ta zmniejszy się do 6,5 stopnia.

Mapka pokazuje położenie Saturna w trzecim tygodniu lutego 2013 roku.

Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Po zachodzie Księżyca na niebie będzie świecił Saturn. Oczywiście będzie go można obserwować już wcześniej, a ze względu na dużą jasność powierzchniową blask Księżyca nie będzie specjalnie przeszkadzał w jego obserwacjach. Może za to przeszkadzać w dostrzeżeniu Tytana, który najdalej od swojej planety macierzystej znajdzie się w środę 19 lutego (tym razem na zachód od niej).

Tarcza Saturna ma obecnie średnicę 18″ i świeci blaskiem +0,5 magnitudo. We wtorek 19 lutego planeta zmieni ruch z prostego na wsteczny, wejdzie tym samym w okres najlepszej widoczności w tym sezonie, który potrwa do pierwszej dekady lipca. W połowie tego okresu Saturn znajdzie się w opozycji do Słońca, która będzie miała miejsce 28 kwietnia. Saturn zakręci niedaleko gwiazdy HD 128708, świecącej z jasnością obserwowaną +9,5 magnitudo. W nocy z wtorku 19 lutego na środę 20 lutego Saturn będzie znajdował się w odległości mniejszej niż 40 sekund kątowych od tej gwiazdy, czyli w odległości porównywalnej ze średnicą pierścieni planety.

Animacja pokazuje położenie Merkurego w trzecim tygodniu lutego 2013 roku.

Mapkę wykonano w GIMPie (http://www.gimp.org) na podstawie mapek z programu Starry Night (http://www.starrynighteducation.com).

Początek tego tygodnia będzie również bardzo dobrym okresem do obserwowania Merkurego na wieczornym niebie. W kolejnych dniach pierwsza planeta od Słońca będzie świecić coraz słabiej i będzie zbliżać się do Słońca, a co za tym idzie – będzie coraz trudniejsza do zaobserwowania. Ale jeszcze w pierwszej połowie tygodnia nie powinno być z tym kłopotów, o ile tylko uda się znaleźć miejsce z odpowiednio odsłoniętym horyzontem. Wtedy godzinę po zachodzie Słońca Merkury będzie znajdował się na wysokości ponad 6° nad zachodnim widnokręgiem, a jego jasność będzie wciąż jeszcze duża i będzie miała wartość ujemną. Szczegóły w poniższej tabeli:

Merkury w trzecim tygodniu lutego 2013 r.
DataJasność

[mag]

Średnica

kątowa

[„]

Faza

[%]

Wysokość

[°]

18 II-0,27,6426,3
19 II-0,07,8376,1
20 II0,28,1325,9
21 II0,58,3285,4
22 II0,88,6244,8
23 II1,18,8194,1
24 II1,49,1163,2

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher