Zależność współczynnika załamania ośrodka (np. szkła) od długości fali; skutek tego efektu światło o różnych długościach załamuje się pod różnymi kątami, czyli światło białe rozdziela się na barwy tęczy. W ogólniejszym znaczeniu dyspersja fali elektromagnetycznej to zależność prędkości fazowej fali od jej długości. W ośrodku niedyspersyjnym, gdzie ta zależność nie występuje, prędkość fazowa jest równa prędkości grupowej. Przykładem jest rozchodzenie się fali elektromagnetycznej w próżni.

Dla fali elektromagnetycznej rozchodzącej się w jonosferze i wielu innych ośrodkach iloczyn prędkości fazowej i grupowej jest stały.

Prędkość grupowa jest mniejsza lub równa prędkości światła, a prędkość fazowa jest równa lub większa od prędkości światła. Ogólniej, tak zwana relacja dyspersyjna ω(k) może być zapisana w postaci ω(k) = ck / n, gdzie k = 2π / λ jest wektorem falowym i n jest współczynnikiem załamania światłą w ośrodku względem próżni. Szczegółowa zależność n(λ) określa własności fali.

Falami ulegającymi dyspersji są też fale na wodzie. Fale te mają większą prędkośc, gdy poruszają się na wodzie o większej głębokości a mniejszą na mniejszej głębokości. W wyniku tego zjawiska czoło fali przy brzegu jest prawie prostopadłe do brzegu. Gdy fala przechodzi na płytką wodę, to rośnie jej amplituda (wysokość), na fali tworzą się „bałwany”, i odległość między kolejnymi grzbietami fali (długość fali) staje się mniejsza.