O obiekcie:

Powszechnie znana jako Mgławica Kocie Oko, C6 została odkryta 15 lutego 1786 roku przez wybitnego astronoma Williama Herschela. Znajduje się w odległości 3300 lat świetlnych, a jej wiek szacuje się na około 1000 lat. Ma temperaturę między 7000 a 9000 K, czyli wyższą niż powierzchnia Słońca. Angielskiemu astronomowi amatorowi Williamowi Hugginsowi przypisuje się zbadanie widma mgławicy po raz pierwszy. Jego badania wykazały, że mgławice planetarne mają charakter gazowy, a nie gwiezdny lub inny, jak wcześniej sądzono. Wspaniałe zdjęcia Mgławicy Kocie Oko przyniosły sławę zarówno jej, jak i teleskopowi Hubble’a.  Kocie Oko może się również poszczycić jedną z najwyższych jasności w katalogu Caldwella, pomimo swoich stosunkowo niewielkich rozmiarów (zaledwie 5 lat świetlnych).

Niedawno powstał pierwszy model 3D mgławicy, który pozwala nam przypuszczać, że w jej sercu znajduje się gwiazda podwójna. Został stworzony przez Ryana Clairmonta, absolwenta liceum i przyszłorocznego studenta Stanforda. Dzięki niemu naukowcy lepiej zrozumieli funkcjonowanie krótkotrwałych dżetów w mgławicy. Doszli do wniosków, że centralna gwiazda Kociego Oka wyrzucała strumienie gazu o dużej gęstości, które zakreślały kręgi podobne do zachowania obracającego się bąka. To stworzyło symetryczne pierścienie i dowodzi, że gwiazda w sercu mgławicy może w rzeczywistości być gwiazdą podwójną.

 

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: mgławica planetarna
  • Numer w katalogu NGC: 6543
  • Jasność obserwowalna: +8.2m
  • Gwiazdozbiór: Smok
  • Deklinacja: 66° 37′ 59″
  • Rektascensja: 17h 58m 33s
  • Rozmiar kątowy: jądro: 24,7″, halo: 5′

 

Po lewej stronie znajduje się model 3D Mgławicy Kocie Oko, a po prawej zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Jak obserwować:

Rozszerzone halo mgławicy obejmuje około 6,5 minuty łuku widocznego nieba. Jednak w teleskopach amatorskich widoczna jest tylko mała wewnętrzna część (ok. 20 sekund kątowych) i dlatego mgławica wydaje się niewielka, znacznie mniejsza niż na przykład Jowisz Jednak zaletą jej zwartego centrum jest wysoka jasność powierzchniowa, co prowadzi do możliwości dostrzeżenia C6 przez lornetkę. Jest też łatwa do zobaczenia w małych teleskopach.

 

Najlepiej widać ją z półkuli północnej w czerwcu, lipcu i sierpniu. Obserwatorzy półkuli południowej mogą dostrzec ją w środku zimy, jeśli znajdują się w pobliżu równika. Niewielki rozmiar mgławicy utrudnia dostrzeżenie jej szczegółów. W większości teleskopów Kocie Oko jawi się jako maleńka, niebieskawo-zielona plamka. Aby zobaczyć wyraźniejsze szczegóły, potrzebne są teleskopy co najmniej 12 calowe.

Korekta – Matylda Kołomyjec

Autor

Wiktoria Nowakowska