Sprzęgnięcie niemieckich i holenderskich stacji interferometru LOFAR pozwoliło rozróżnić części składowe odległego kwazara w paśmie fal metrowej długości.

Low Frequency Array, w skrócie LOFAR, jest nowym europejskim projektem złożonym z 44 teleskopów, połączonych w interferometr rejestrujący fale o niskich częstościach. Stacje badawcze rozmieszczone są w Holandii, Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i Szwecji. Na jeden z pierwszych obiektów obserwacji obrano kwazar 3C 196 – na podstawie wcześniejszych badań w krótszych falach znany już z posiadania bogatej struktury wewnętrznej.

Zgodnie z przewidywaniami, rejestracja tylko przy użyciu pięciu przyrządów rozmieszczonych w Holandii pozwoliła jedynie na uzyskanie obrazu w postaci jednej rozmytej plamy. Natomiast w połączeniu z danymi z trzech stacji w Niemczech wytworzono znacznie ciekawszy obraz, w którym kwazar rozszczepia się na kilka wyraźnych podstruktur. Obserwacje przeprowadzono w paśmie fal długości 4-10 metrów.

Główną perspektywą otwierającą się przed projektem LOFAR jest obserwacja najciemniejszych obiektów w odległym wszechświecie w nadziei na dostrzeżenie ich nieznanych dotychczas cech. Dostarczy też również danych do projektu poszukiwań pozaziemskiego życia, czyli SETI.

Autor

Paweł Laskoś-Grabowski