25 sierpnia z okolic kanadyjskiego miasteczka Lynn lake w północno-wschodniej części regiony Manitoba wystartował potężny balon zbudowany przez NASA. Powoli dryfując w górnych warstwach atmosfery, osiągnął wysokość 49 kilometrów. Jego objętość, milion siedemset tysięcy metrów sześciennych, czyni go największym dotychczas wypuszczonym balonem.

Balon miał na pokładzie ważący 690 kilogramów eksperyment nazywany Low Energy Electrons (Elektrony Niskoenergetyczne, LEE). Jego celem było badanie Słońca i heliosfery. Przyrząd został dostarczony przez dr Paula Evensona z Uniwersytetu Delaware.

Oprócz naszego podniecenia związanego z faktem, że balon pobił rekord objętości (był o 50 procent większy od standardowych balonów używanych przez NASA), lot ten może stać się początkiem nowej metody uprawiania astronomii ultrafioletowej i rentgenowskiej” – powiedział Steve Smith, szef Wydziału Balonowego (Balloon Program Office) w Centrum Kosmicznym imienia Goddarda.

Naukowe balony NASA budowane są z bardzo cienkiego, polietylenowego materiały o grubości folii, w która zawija się kanapki. Największy standardowy balon budowany przez Agencję ma 1,13 miliona metrów sześciennych i osiąga pułap około 39,6 kilometra. System składa się z balonu, spadochronu i panelu ze sprzętem naukowym.

Dodatkiem do wielkiej nauki uprawianej przez dr Evensona, jest zademonstrowanie, że balony mogą osiągać wielkie wysokości ze stosunkowo ciężkim ładunkiem” – powiedział Danny Ball z National Scientific Balloon Facility w Palestine w stanie Teksas. „Mamy nadzieję, że zaowocuje to większym zainteresowaniem ze strony innych nauk potrzebujących dużych wysokości„.

Lot był szóstym z serii balonowych obserwacji elektronów kosmicznych, w których wykorzystano LEE oraz dostarczony przez dr Johna Clem z Uniwesytetu Deleware instrument Anti-Electron Sub Orbital Payload (Anty-Elektronowy Ładunek Suborbitalny, AESOP).

Oba instrumenty wystartowały z Lynn Lake 13 sierpnia 2002 roku na balonie, który osiągnął wysokość 41 kilometrów. Lot trwał 23 godziny i 14 minut.

Kiedy eksperyment zakończył się, z Ziemi wysłano sygnał radiowy, który spowodował odłączenie aparatury od balonu. Wylądowała ona spadochronie i w ciągu dwóch godzin została odnaleziona przez członków zespołu badawczego.

LEE odbył kolejny lot 25 sierpnia.

LEE i AESOP odbyły swoje poprzednie loty w latach 1997-2000 prowadząc badania łącznie przez 120 godzin. Wszystkie startowały z Lynn Lake.

Autor

Michał Matraszek