Wykorzystując dostępną wiedzę na temat budowy materii, jesteśmy w stanie wyjaśnić prawie wszystko, co widzimy we Wszechświecie. Problem w tym, że możemy zaobserwować zaledwie jedną dziesiątą jego zawartości, zaś resztę stanowi wciąż tajemnicza ciemna materia i energia, a do potwierdzenia Modelu Standardowego, wyjaśniającego budowę i oddziaływania najmniejszych cząstek, brakuje jeszcze wykrycia paru elementów układanki. Co jest Świętym Graalem, którego poszukują dziś naukowcy?
Aktualizacja: konkurs zakończony
Sekrety Materii, specjalny numer Wiedzy i Życia, który ukazał się w kwietniu nakładem wydawnictwa Prószyński Media, odpowiada nam na to pytanie. W numerze znajdziemy artykuły świetnych popularyzatorów nauki, którzy w sposób czytelny dla szerokiego grona odbiorców wyjaśniają nam, po co powstają tak wielkie eksperymenty jak akceleratory cząstek czy detektory neutrin, na czym polega nadprzewodnictwo i nanotechnologia, a także czym są tak niesamowite obiekty jak czarne dziury i magnetary. Nie wahają się również sięgnąć po tak abstrakcyjne do niedawna tematy jak spintronika, amorficzne “płynne” metale, czy metamateriały, z których można zbudować czapkę niewidkę.
Sekrety Materii to przewodnik w niezwykłej podróży, w której przemieszczamy się między ziemskimi laboratoriami, a najodleglejszymi zakątkami Wszechświata. To również podróż z jednego krańca skali – cząstek elementarnych – na drugi – w przestrzeń międzygwiezdną; od angstremów po lata świetlne. W artykułach znajdziemy wiele obrazowych porównań, które dają wyobrażenie o wielkościach, z jakimi co rusz spotykamy się przy tak szalonych zmianach perspektywy. Protony rozpędzane w LHC osiągają energię mierzoną w teraelektronowoltach – podobnie, jak… lecący komar. Jednak zapanowanie nad wiązką takich protonów to już igranie z rozpędzonym pociągiem TGV. Międzygwiezdne obłoki materii, choć potrafią przyćmić światło gwiazd, mają gęstość szklanki powietrza rozproszonej nad Warszawą. I choć CERN produkuje już antymaterię, z pewnością nie sięgną po nią terroryści, jak w powieści Dana Browna.
W podróży między światami nano i giga zatrzymamy się też czasem w naszym otoczeniu, aby dowiedzieć się o wpływie badań w ekstremalnych skalach na nasze życie, technikę i codzienność.
Warto sięgnąć po lekturę tego wydania, aby przypomnieć sobie, co dziś wiemy o najmniejszych elementach budujących nasz świat, dowiedzieć się, nad czym pracują aktualnie naukowcy i wreszcie, przygotować się na kolejne odkrycia, jakich świadkami z pewnością będziemy w najbliższym czasie. Jak powiedział profesor Frank Wilczek, laureat Nagrody Nobla za opisanie swobody asymptotycznej – możliwe, że zbliżamy się do końca badań, jednak jest to tylko koniec początku – gdyż przed nami kolejne, odważne teorie do zbadania.
W numerze:
- WSZECHŚWIATOWY REAKTOR – Weronika Śliwa
- NIEDOMKNIĘTA TEORIA – Weronika Śliwa
- TYGIEL KOSMICZNEJ PUSTKI – Jarosław Chrostowski
- MAGNETYCZNE GWIAZDY – Weronika Śliwa
- POSZUKUJĄC NIEWIDZIALNEGO – Weronika Śliwa
- PRZEZ SOCZEWKĘ – Ewa Luiza Łokas
- PRZY KOŃCU POCZĄTKU – rozmowa z prof. Frankiem Wilczkiem
- BANDA TROJGA – Michał Czerny
- DEMON ANIHILACJI – rozmowa z prof. Walterem Oelertem
- DRUGIE ŻYCIE ALCHEMII Jarosław Chrostowski
- WĘGLOWA NANOREWOLUCJA – Wojciech Stępniowski
- ELEKTRONIKA XXI WIEKU – Tomasz Dietl
- SZANSA CZY ZŁUDZENIE? – Tadeusz Figielski
- METALE Z PRZYSZŁOSCI – Jarosław Chrostowski
- MARZENIA O CZAPCE NIEWIDCE – Jarosław Chrostowski
- KOSMOS WCIĄŻ NIEZNANY – Don Lincoln
Dla Czytelników AstroNEWS mamy 5 egzemplarzy Sekretów Materii. Rozlosowaliśmy je wśród osób, które prawidłowo odpowiedziały na pytania: w którym roku wydano pierwszy numer Wiedzy i Życia (1926) oraz w którym roku opublikowaliśmy pierszy arytkuł w AstroNEWS (2000). Egzemplarze trafią do: Rafała Hencla, Mateusza Makowskiego, Damiana Stachnio, Żanety Trzeciak i Andrzeja Wójtowicza. Szczęśliwcom gratulujemy, wszystkim dziękujemy za udział!
Sekrety Materii – numer specjalny 2/2010 Wiedzy i Życia
Wydawca Prószyński Media
data wydania 1 kwietnia 2010
80 stron
nakład 36 tys. egz.
cena 10,90 zł
ISBN 0137-8929
Dziękujemy wydawnictwu Prószyński Media za przesłane egzemplarze!
aquarius5
Uwaga na reedycje — Poprzednio dałem się “nabrać” na numer specjalny Wiedzy i Życia, a to były mocno historyczne artykuły zebrane w jeden numer. Uwaga na REEDYCJE, chyba, że ktoś nie czyta tego czasopisma i chce mieć zebrane w jeden zeszyt stare artykuły. Jeszcze nie wiem, czy najnowsze wydanie numeru specjalnego jest także reedycją, ale przestrzegam na wszelki wypadek, bo dotychczas tak bywało.