Pod koniec marca na wieczornym niebie dojrzymy pięć planet widocznych gołym okiem. Szczególnie interesujące będą Merkury, WenusJowisz. Maksymalne elongacje wschodnie dwóch pierwszych wypadną tego samego dnia.

Spójrzmy najpierw na marcowe konstelacje w połowie nadchodzącego miesiąca. Po zapadnięciu astronomicznego zmroku (około 20:00) zobaczymy jak zimowe niebo ponad południowym widnokręgiem zamienia się w wiosenne. Wysoko świecić będą Bliźnięta i Rak, na południowy-zachód odpłyną Orion i Byk. Na wschodnim niebie ujrzymy Lwa, Wolarza i wschodzącą Pannę. Dyszel Wielkiego Wozu wskaże północny-wschód.

Po raz drugi wyjdźmy oglądać niebo około godziny 4:00, gdy będzie kończyć się astronomiczna noc. Lew chylić się będzie ku zachodowi, wysoko na południu zobaczymy Herkulesa i Wolarza, a pod nimi – Skorpiona i Wężownika. Trójkąt letni ułożony z trzech jasnych gwiazd w Lutni, Łabędziu i Orle znajdzie się na wschodzie. Na północy Mały Wóz skierowany będzie dyszlem w dół.

Dni w marcu szybko się wydłużają. 1 marca Słońce świeci od 6:28 do 17:23, a 31 marca – od 5:19 do 18:15 (godziny podano w czasie środkowoeuropejskim, nie uwzględniając przejścia na czas letni, które nastąpi 28 marca). Do 11 marca Słońce przebywać będzie w Wodniku, a później w Rybach, zahaczając 27 marca skrawkiem tarczy o Wieloryba. 20 marca o 7:50 rozpocznie się astronomiczna wiosna.

Układ faz Księżyca: pełnia 7 marca o 0:14, ostatnia kwadra 13 marca o 22:01, nów 20 marca o 23:41 i pierwsza kwadra 29 marca o 0:48. 12 marca o 4:58 Księżyc znajdzie się w apogeum, a 27 marca o 8:01 – w perygeum. W nadchodzącym miesiącu nie nastąpią żadne zaćmienia Słońca ani Księżyca.

1 marca Księżyc znajdzie się 4 stopnie od Saturna, 6 marca – 2 stopnie od Jowisza. 14 marca jego tarcza przesłoni gwiazdę 3 Strzelca o jasności około 4,7 magnitudo. 22 marca poszukać będzie można Księżyca 4 stopnie od Merkurego, a 2 dni później – 3 stopnie od Wenus. 26 marca dojdzie do niewidocznego w Polsce zakrycia Marsa przez Srebrny Glob, a 2 dni później do jego kolejnego spotkania z Saturnem (4 stopnie).

4 marca w górnej koniunkcji ze Słońcem znajdzie się Merkury, ale już pod koniec miesiąca dojrzymy go na wieczornym niebie. Maksymalna wschodnia elongacja (wynosząca 19 stopni) nastąpi 29 marca. To najdogodniejszy w tym roku moment do obserwacji tej planety. Godzinę po zachodzie Słońca, Merkurego (o jasności 0 magnitudo) odnajdziemy około 8 stopni nad widnokręgiem. 9 marca planeta przeniesie się z Wodnika do Ryb, a 31 marca wejdzie do konstelacji Barana.

Wenus wciąż pięknie wyglądać będzie na wieczornym niebie. 29 marca znajdzie się w maksymalnej wschodniej elongacji (46 stopni). Godzinę po zachodzie Słońca odnajdziemy ją 30 stopni ponad horyzontem świecącą blaskiem -4,4 magnitudo. Do 4 marca planeta przebywa w Rybach, 30 marca przenosi się z Barana do Byka.

Coraz mniej efektownie wygląda Mars. Wciąż oddala się od Ziemi, zmniejsza swoją kątową średnicę i blask. W połowie miesiąca po zmroku odnajdziemy do około 15 stopni od Wenus (w lewo, powyżej), świecącego z jasnością 1,3 magnitudo i widocznego pod kątem zaledwie 5 sekund. Planeta rozpoczyna miesiąc w Baranie, 13 marca przechodzi do Byka, 20 marca mija Plejady w odległości około 3 stopni. 6 marca na północnej marsjańskiej półkuli rozpocznie się wiosna.

Na nocnym niebie, wśród gwiazd Lwa króluje Jowisz, największa z planet. 4 marca znajdzie się w opozycji. Jasność planety osiągnie maksimum – minus 2,5 magnitudo. Przez cały miesiąc warto kierować na niego lornetki i teleskopy obserwując ruch jego czterech galileuszowych księżyców.

Wieczorem w Bliźniętach odnajdziemy Saturna. Jego jasność to około 0 magnitudo. W połowie miesiąca planeta widoczna jest od zmierzchu aż do około godziny 3:00. Pierścienie planety ustawione są pod znacznym kątem do kierunku Ziemia-Saturn i zachęcają do prowadzenia ich obserwacji, dostrzeżenia między innymi przerwy Cassiniego.

Uran i Neptun przebywają zbyt blisko Słońca by być widocznymi. Na ich pojawienie się na porannym niebie musimy jeszcze poczekać.

Pluton widoczny jest nad ranem w Wężowniku. Jego niewielka jasność, 13,9 magnitudo, czyni go obserwowalnym tylko dla posiadaczy dużych teleskopów mających znaczną wprawę w obserwacji nieba.

W Dniu Kobiet w opozycji względem Słońca znajdzie się planetoida Iris (7). Będzie obiektem o jasności 9 magnitudo przebywającym na granicy Lwa i Pucharu.

Przez cały miesiąc promieniują meteory z roju Virginid, mającego radiant z Pannie. Najsilniejsze maksimum, zwane alfa-Virginidami, przypada 24 marca. Tego dnia w nocnych obserwacjach nie będzie przeszkadzał Księżyc.

3 marca minie 35 lat od startu misji Apollo 9. Dwa dni później wypadnie 25 rocznica przelotu Voyagera 1 w pobliżu Jowisza. 14 marca upłynie 125 rocznica urodzin Alberta Einsteina, a 23 marca – 255 lat skończy Pierre Laplace. 27 marca upłynie 35 lat od startu misji Mariner 7, a 2 dni później – 30 lat od pierwszego przelotu Marinera 10 w pobliżu Merkurego.

Zapraszamy do obserwacji nieba i czytania naszego serwisu.

Autor

Michał Matraszek

Komentarze

  1. Michał    

    O Uranie i Neptunie — Piaty akapit od dolu:
    “Uran i Neptun przebywają zbyt blisko Słońca by być widocznymi.”

    Nie rozumiem tego zdania.
    Czy to, ze palnety tak odlegle od Slonca i bedace blisko niego moga byc niewidoczne? Jak to mozliwe? Wydaje mi sie, ze im dalej od Slonca tym slabiej sa widoczne.

    1. Michał M.    

      To skrót językowy — Oczywiście masz rację – im dalej od Słońca planeta się znajduje, tym mniej światła od gwiazdy otrzymuje i słabiej świeci. Wystarczy porównać blask Jowisza, Saturna i Urana.

      Ale w tym newsie zastosowałem skrót językowy. Uran i Neptun nie są blisko Słońca w znaczeniu ilości dzielących ich kilometrów ale blisko w znaczeniu kątowym, to znaczy Słońce, Uran i Neptun przebywają w tym samym rejonie nieba. Uran jest znacznie dalej od Ziemi niż Słońce, Neptun jeszcze dalej, ale widzimy je w podobnym kierunku. Blask Słońca uniemożliwia obserwowanie planet.

Komentarze są zablokowane.