Astrofotografia to dziedzina fotografii poświęcona fotografowaniu obiektów na nocnym niebie. Fotografować możemy zarówno bliskie, dobrze widoczne nawet gołym okiem obiekty jak na przykład Księżyc, ale i te niesamowicie odległe i niewidoczne jak galaktyki. Możemy wykonywać zarówno zdjęcia dużych obszarów nieba, jak i obiektów zajmujących ich nieznaczny wycinek. Ponadto astrofotografia wcale nie musi odbywać się w nocy – możemy tworzyć zdjęcia Słońca w czasie dnia, a i ten rodzaj fotografii będzie również zaliczany do astrofotografii.
Astrofotografia jest niezwykle zróżnicowaną dziedziną, gdzie metody oraz sprzęt do wykonania zdjęć różnią się diametralnie. Podstawowe rodzaje astrofotografii można skategoryzować w zależności od obiektów, których zdjęcie wykonujemy:
- astrofotografia planetarna
- astrofotografia mgławicowa
- astrofotografia galaktyk
- astrofotografia widefieldowa
- astrofotografia słoneczna
Astrofotografia planetarna jak sama nazwa wskazuje, skupia się na wykonywaniu zdjęć planet oraz Księżyca.
Do tego rodzaju zdjęć stosowane są duże teleskopy o dużym powiększeniu, najczęściej stosuje się ogniskowe powyżej 2500 mm. Dopiero wówczas jakość uzyskiwanych po obróbce zdjęć zawiera satysfakcjonujący poziom detali fotografowanych planet. Ogniskową bez istotniejszych zniekształceń można zwiększyć np. dwukrotnie lub pięciokrotnie stosując soczewkę Barlowa. W przypadku zaś Księżyca, ze względu na jego rozmiar na niebie, można używać o wiele mniejszych teleskopów.
Astrofotografia mgławicowa to wykonywanie zdjęć mgławic.
Do tego rodzaju zdjęć najczęściej stosowane są niewielkie teleskopy, z niską ogniskową najczęściej pomiędzy 200 a 800 mm i z małą światłosiłą (poniżej 6). Teleskopy o takich właściwościach są o wiele lepsze do astrofotografii mgławic niż inne. Często do zdjęć mgławic wykorzystuje się różnego rodzaju filtry, które bardzo dużo pomagają w zakresie zwalczania niechcianego światła np. ulicznego na takich zdjęciach. Można używać w tym typie astrofotografii aparatów fotograficznych, jednak zdecydowanie lepsze wyniki osiąga się ze specjalnych kamer chłodzonych, przystosowanych do astrofotografii.
Astrofotografia galaktyk poświęcona jest wykonywaniu zdjęć galaktyk.
Do tego rodzaju zdjęć najczęściej są stosowane teleskopy średnie lub duże, od ogniskowej 1000 mm lub większej. Dopiero taka ogniskowa pozwoli na ujęcie większej ilości detali w większości galaktyk. Podobnie jak w przypadku astrofotografii mgławicowej dozwolone jest używanie aparatu fotograficznego, lecz lepsze rezultaty otrzymuje się ze specjalnych kamer chłodzonych.
Astrofotografia widefieldowa skupia się na wykonywaniu zdjęć o bardzo szerokim polu widzenia. Obiektem, który przede wszystkim ukazuje się w astrofotografii widefieldowej jest Droga Mleczna.
Do tego rodzaju zdjęć stosuje się obiektywy, które mają najczęściej między 14 a 135 mm ogniskowej. Zalecane jest stosowanie aparatu fotograficznego razem z obiektywem, który ma jak najmniejszą minimalną światłosiłę. W tym typie astrofotografii można wykorzystać zdjęcia np. terenu do kompozycji zdjęcia, wówczas nazywa się to astrofotografią krajobrazową.
Astrofotografia słoneczna to wykonywanie zdjęć Słońca. Jest to typ astrofotografii zbliżony do astrofotografii planetarnej, ale w kilku aspektach jest od niego różny.
Astrofotografię słoneczną można wykonywać niewielkimi lub wielkimi teleskopami. Najlepszymi teleskopami do tego typu astrofotografii są teleskopy słoneczne, ale przy użyciu odpowiednich filtrów można przystosować zwykły teleskop do astrofotografii słonecznej. Zdjęcia Słońca zdarzają się być wykonane aparatami fotograficznymi, natomiast o wiele częściej stosuje się kamery astronomiczne.
Jak przedstawiliśmy, już sam sprzęt potrzebny do uchwycenia obiektu jest bardzo różny. Dalej metody obróbki i postprocessingu również będą inne. Do większości tych typów astrofotografii potrzebne będą montaże, które pozwalają teleskopowi podążać za ruchem gwiazd na niebie. Przez wszystkie te stadia powstawania zdjęć przejdziemy w kolejnych artykułach serii.
Korekta – Zofia Lamęcka