Pierwszy raz udało się stworzyć mapę pogody na planecie poza Układem Słonecznym. Dzięki Spitzerowi udało się zmierzyć temperaturę górnych warstw chmur planety. Okazało się, że miejsce o największej temperaturze nie znajduje się w miejscu najmocniej oświetlonym, ale obok niego.

Badana planeta, czyli HD 189733b, ma promień i masę 1,15 raza większą niż Jowisz. Okrąża odległą o 60 lat świetlnych gwiazdę HD 189733 (jej masa to ok. 0,8 słońc) w ciągu ok. 2,2 dnia w odległości 0,03 AU. Została odkryta w 2005 roku i należy do tzw. planet zaćmieniowych (tranzytujących).

Aby stworzyć „mapę” planety, naukowcy posłużyli się obserwacjami prowadzonymi przez Spitzera w zakresie podczerwieni (w tym zakresie występuje najmniejsza różnica między jasnością gwiazdy i planety). W ciągu 33 godzin obserwacji udało się dokonać 250 000 pomiarów temperatury gwiazdy. Planeta jest stale zwrócona jedną stroną w stronę gwiazdy, więc jej nieoświetlona strona jest chłodniejsza (ciemniejsza w podczerwieni). Podczas ruchu planety po orbicie można obserwować niewielkie zmiany jasności gwiazdy.

Mapa temperatury HD 189733b

Dzięki obserwacją Spitzera, astronomom udało się zbadać rozkład temperatur na planecie pozasłonecznej HD 189733b

Okazało się, że najgorętsze miejsce na planecie nie znajduje się w miejscu najmocniej oświetlonym, ale 30 stopni długości geograficznej obok. Obszar ten jest dwa razy większy od Wielkiej Czerwonej Plamy na Jowiszu, a jego temperatura wynosi ok 925 st. Celsjusza. Naukowcy sądzą, że przesunięcie tego obszaru jest spowodowane silnymi wiatrami na planecie, których prędkość dochodzi do 10 000 km/h. Ta teoria dodatkowo tłumaczyłaby występowanie wysokich temperatur (ok. 650 st. Celsjusza) na ciemnej stronie planety.

Naukowcy zamierzają teraz podobnie zbadać inne planety, aby dowiedzieć się czy warunki panujące na HD 189733b są typowe dla gorących Jowiszów, czy należą raczej do wyjątków dla obiektów tej klasy.

Autor

Tomasz Ożański

Komentarze

  1. wojto19a    

    Jak może okrążać planete odległą o 60 lat świetlnych? — Jak może okrążać planete odległą o 60 lat świetlnych? Ona może jest odległa od ziemi o 60 lat świetlnych, wydaje mi sie że sama jest chyba nieco bliżej 🙂

    1. tomek    

      yyy?

      > Jak może okrążać planete odległą o 60 lat świetlnych?

      nie wiem w ogóle skąd to się wzięło; nigdzie tak nie jest (i nie było) napisane; okrąża oczywiście gwiazdę

      > Ona może jest
      > odległa od ziemi o 60 lat świetlnych, wydaje mi sie że sama jest
      > chyba nieco bliżej 🙂

      yyy? jak obca planeta gwiazda jest w przybliżeniu ileśtam lat świetlnych od Ziemi/Słońca/Mnie/Ciebie to chyba planeta na (małej) orbicie wokół niej jest tyle samo lat świetlnych od Ziemi/Słońca/Mnie/Ciebie

Komentarze są zablokowane.