Wysoki poziom wiedzy astronomicznej Majów potwierdziły ostatnie badania naukowców z Hondurasu. Badania przeprowadzone w ruinach Copan, największego miasta Majów, po raz kolejny potwierdziły tezę, że obserwacja ruchu Słońca, Księżyca i planet oraz innych zjawisk astronomicznych stała na bardzo wysokim poziomie i odgrywała ważną rolę w kulturze Majów.

Badania przeprowadzone przez zespół pod kierownictwem Marii Cristiny Pineda, kierowniczki Środkowoamerykańskiego Obserwatorium Astronomicznego przy Narodowym Uniwersytecie Hondurasu (UNAH), polegały na dokładnym pomiarze ustawienia względem siebie wszystkich ważniejszych zabytków znajdujących się na głównym placu miasta oraz ich konotacji astronomicznych.

Pomiary wykazały, że większość posągów i budowli została intencjonalnie umieszczona w takich miejscach, które wyraźnie łączą się z punktami wschodu i zachodu Słońca w dniach równonocy i przesileń.

Hondurascy naukowcy wykryli 19 zabytków, których ustawienie łączy się z obserwacją ruchu Słońca po niebie w szczególnych dniach roku astronomicznego. Cztery z nich dotyczą obserwacji położenia Słońca w dniach obu równonocy, a dziewięć dotyczy dwóch przesileń, letniego i zimowego. Sześć łączy się z pozycją Słońca w zenicie.

Nasze odkrycia nadają nowe znaczenie głównemu placowi w ruinach Copan. Wykryte zależności w ustawieniu stel, ołtarzy i budowli występują jedynie w Copan, zapewne najważniejszym mieście spośród innych aglomeracji Majów” – powiedziała Maria Cristina Pineda.

Praktycznym sprawdzianem pomiarów i symulacji komputerowych były obserwacje, jakie naukowcy z Hondurasu przeprowadzili na głównym placu Copan w trakcie ostatniej równonocy wiosennej. Wyniki obserwacji zostaną opublikowane na łamach amerykańskiego pisma „Astroarcheology”.

Dotychczas naukowcom udało się wykryć solarne ustawienia stel. Badacze z Hondurasu mają nadzieje, że dalsze badania pozwolą odnaleźć podobne powiązania umiejscowienia zabytków z ruchami Księżyca, Marsa, WenusJowisza.

Zagadką pozostaje również samo położenie geograficzne Copan. Leży ono dokładnie na 15 równoleżniku półkuli północnej i naukowcy podejrzewają, że lokalizacja ta również ma związek z obserwacjami astronomicznymi.

Od czasu pierwszych odkryć miast Majów zagubionych w środkowoamerykańskiej dżungli, archeoastronomowie i archeolodzy podejrzewali, że znajomość praw astronomii w dużym stopniu wpływała na codzienne życie tej starożytnej społeczności. Kalendarz Majów, jeden z najstarszych na świecie, został stworzony już ponad 3 tysiące lat temu.

Dzięki długoletnim badaniom zabytków związanych z rachubą czasu wiadomo, że rok w tym kalendarzu dzielił się na 365 dni, czyli był najbliższy rokowi zwrotnikowemu, który wyznacza cykl zmian pór roku. Copan założone około 1000 roku p.n.e. okres swej największej świetności przeżyło pomiędzy III a IX wiekiem n.e. Wtedy zamieszkiwało tu prawdopodobnie ponad 200 tysięcy osób, a samo miasto zajmowało w przybliżeniu okrąg o średnicy 20 km. W IX wieku miasto zostało opuszczone, a na jego ruiny natrafiono dopiero w XVI wieku.

Prace archeologiczne na terenie Copan trwają od połowy XIX wieku.

Autor

Marcin Marszałek