Podczas tegorocznego Festiwalu Nauki we Francji (Fête de la Science) miał miejsce – w ramach międzynarodowego programu Hands on Universe (http://hou.astronet.pl) -interakcyjny pokaz astronomiczny. Była to jedna z form prezentacji polskiej kultury i nauki w Republice Francuskiej pod nazwą Nowa Polska organizowanej na zaproszenie strony francuskiej przez Centrum Międzynarodowej Współpracy Kulturalnej Instytut Adama Mickiewicza w ramach programu Sezony Kulturalne. Program ten jest realizowany na podstawie porozumień między polskim i francuskim Ministerstwem Kultury.

Na festiwalu w Le Mans i Parużu Polskę reprezentowali związani z Klubem Astronomicznym Almukantarat uczniowie: Michał Wrochna z XIV LO im. St. Staszica w Warszawie i Małgorzata Karaś z II LO im. H. Malczewskiej w Zawierciu pod opieką dr hab. Grzegorza Wrochny z Instytutu Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana.

Podczas realizacji projektu z Polakami współpracowali: Martine Janvier, Annette Gravier, Monique Lubineau – nauczycielki z collège-u Vieux Colombier w Le Mans, Patrick Salète – popularyzator astronomii wśród francuskiej młodzieży, Roger Ferlet – astrofizyk z CNRS w Paryżu, prezydent F-HOU (francuski Hands on Universe), Richard Bonnaire z Uniwersytetu Marii i Piotra Curie w Paryżu, oraz uczniowie collège-u Vieux Colombier z Le Mans.

Zajęcia w collège’u w Le Mans

Dr hab. Grzegorz Wrochna, Małgorzata Karaś, Michał Wrochna oraz uczniowie collège’u Vieux Colombier w Le Mans podczas prezentacji.

Głównym celem pokazu było zademonstrowanie możliwości obserwowania ciał niebieskich przy użyciu komputera, prostego teleskopu, webkamerki i odpowiedniego oprogramowania. Jest to niedroga metoda dostępna nawet dla amatorów. Podczas pokazu słuchacze dowiadywali się, jaki sprzęt będzie im potrzebny oraz jak zestawić niezbędne elementy.

Wiadomo, że astronomia opiera się głównie na obserwacjach i badaniach ciał niebieskich. Oczywiście najprostsza droga dostępna dla amatorów to podziwianie zdjęć wykonywanych przez wielkie teleskopy jak np. teleskop Hubble’a, co pozwala doskonale widzieć obiekty tak dalekie, jak inne galaktyki. Ale czyż nie ciekawsze byłyby obserwacje prowadzone przez nas samych, własnoręczne wykonywanie zdjęć nieba, zwłaszcza, gdy okazuje się to prostsze, niż moglibyśmy przypuszczać? Profesjonalni astronomowie dysponują kamerami CCD, które dzięki odpowiedniej technologii cyfrowego zapisu obrazu dają możliwości właściwie nieograniczone. Ich wadą jest jednak cena – najprostsze kosztują wiele tysięcy zł. Jednakże sensory CCD – nieco mniej wyrafinowane niż te profesjonalne – mają szerokie zastosowanie w łatwo dostępnych i stosunkowo tanich aparatach cyfrowych czy webkamerach. Dlaczego więc nie wykorzystać ich do obserwacji astronomicznych? Dysponując webkamerką (ceny najprostszych to już ok. 200 zł) po pewnych samodzielnych przeróbkach (np. wykręcamy oryginalny obiektyw kamery i podłączamy ją do teleskopu albo, gdy nie posiadamy teleskopu, przykręcamy do kamery obiektyw od aparatu fotograficznego Zenit) z łatwością można fotografować gwiazdy, ale nie tylko: w zasięgu naszych dłoni są także planetoidy czy planety, kratery i morza na Księżycu i in. Jeśli mamy teleskop i odpowiedni, bardzo ciemny filtr słoneczny, oglądać możemy także plamy na Słońcu. Ale astronomia to nie tylko podziwianie obiektów niebieskich, lecz również ich badanie: dzięki webkamerce mierzyć można jasność planetoid czy gwiazd zmiennych, tworzyć wykresy ich jasności, a to z kolei daje ogromną wiedzę na temat tych obiektów (np. wykres jasności planetoid pozwala określać ich kształt).

Oczywiście posiadanie webkamery to jeszcze nie wszystko – uzyskane zdjęcia trzeba poddawać odpowiedniej obróbce w celu redukcji szumów, poprawy jakości zdjęcia itp. – można to robić za pomocą programów do tego przeznaczonych. Najpopularniejsze z nich to dostępny bezpłatnie w Internecie IRIS (http://www.astrosurf.com/buil/us/iris/iris.htm), czy „open source project” AUDELA (http://audela.ccdaude.com/) z wkładką do badania zmienności gwiazd SkyEye napisaną przez Artura Kalickiego ( http://www.skyeye.z.pl).

Osoby szerzej zainteresowane tematem wykorzystywania webkamerek do obserwacji astronomicznych zapraszamy na stronę http://ccd.astronet.pl ,gdzie znaleźć można bardziej szczegółowy opis ich możliwości.

Pobyt we Francji rozpoczął się 13 października. Na dworcu w Le Mans powitani zostaliśmy przez Martine Janvier, nauczycielkę z collège-u Vieux Colombier, która była jedną z głównych organizatorów naszego pobytu w tym mieście. Po zwiedzeniu szkoły, poznaniu uczniów collège-u i przygotowaniu sali do prezentacji zostaliśmy zabrani przez rodziny francuskie do ich domów.

14 października rano przyjechaliśmy do collège-u Vieux Colombier, ustawiliśmy sprzęt: komputer, teleskop, kamerkę CCD i rozpoczęliśmy zajęcia. Francuscy uczniowie ze zdumieniem dowiadywali się, jak wiele można zobaczyć przy użyciu prostych i łatwo dostępnych narzędzi. Michał wyjaśniał wszystkie szczegóły techniczne. Co godzinę przychodziła kolejna grupa uczniów w różnym wieku. Zajęcia prowadziliśmy od godz. 8 do 16:30, a wieczorem o godz. 20 w collège-u odbył się „Wieczór astronomiczny” dla szerokiej publiczności. Przyszło wielu ludzi – uczniów, nauczycieli, rodziców, zarówno zainteresowanych tą nauką, jak i takich, którzy jeszcze o niej nie słyszeli. Chmury nie pozwoliły wprawdzie na bezpośrednie podziwianie nieba, ale za to publiczność mogła wysłuchać ciekawych wykładów. Panowie Patrick Salète oraz Roger Ferlet opowiadali o astronomii, swoje „pięć minut” mieli też uczniowie. W następnym dniu znów odbyły się zajęcia, a po ich zakończeniu, wraz z dwiema nauczycielkami i szóstką uczniów z collège-u z Le Mans pojechaliśmy do Paryża.

Od rana w sobotę – 16 października – przygotowywaliśmy polskie stoisko na Uniwersytecie Marii i Piotra Curie, gdzie towarzyszyli nam francuscy profesorowie. Przez kilka godzin do sali przychodzili miłośnicy astronomii, którym również mieliśmy przyjemność przybliżyć sposoby prowadzenia obserwacji nieba. Zwiedziliśmy też uniwersytet i obejrzeliśmy zachowaną w niezmienionym stanie aulę, gdzie wykładał Piotr Curie.

Aula Piotra Curie na UPMC

W niezmieniionym stanie aula, w której wykładał Piotr Curie na Uniwersytecie Piotra i Marii Curie w Paryżu.

W niedzielę odwiedzaliśmy imprezy towarzyszące Festiwalowi Nauki w Paryżu. Najciekawsze były obserwacje zjawisk fizycznych w Miasteczku Nauki La Villette. W niedzielę też pożegnaliśmy francuskich przyjaciół. I tak zakończył się nasz udział we Francuskim Festiwalu Nauki.

La Villette

Obserwacje fal akustycznych w Miasteczku Nauki La Villette.

Po ciężkiej, aczkolwiek pełnej wrażeń i niezapomnianych doświadczeń pracy, postanowiliśmy odwiedzić Luwr, gdzie spędziliśmy poniedziałek. Była to prawdziwa uczta dla ducha, a wieczorem wróciliśmy do Warszawy.

Nauczyciele i uczniowie collège-u Vieux Colombier byli zadowoleni z pokazu. Wieczór astronomiczny w Le Mans oraz stoisko polskie na Uniwersytecie Marii i Piotra Curie w Paryżu cieszyły się dużym zainteresowaniem. Daje to nadzieję na szerszy rozwój programu Hands on Universe w Europie i na świecie. Współpraca z Francuzami w dziedzinie popularyzacji astronomii, w tym także wymiana młodzieży będą z pewnością korzystne dla obu stron. Dzielenie się pomysłami, wymiana oprogramowania, dzielenie się wynikami obserwacji i wspólne akcje popularyzatorskie na pewno przyczynią się do zwiększenia popularności astronomii w obu krajach. Być może następna międzynarodowa konferencja programu Hands on Universe w Pekinie w 2005 roku przyniesie kolejne międzynarodowe inicjatywy, w których, rzecz jasna, nie zabraknie Polaków. Warto dodać, że w październiku Komisja Europejska zaakceptowała do realizacji w ciągu najbliższych dwóch lat projekt edukacyjny EU-HOU: Hands-On Universe, Europe – Bringing frontline interactive astronomy to the classroom. Właśnie obserwacje astronomiczne przy pomocy kamerek internetowych i prostego sprzętu stanowią polski wkład do tego przedsięwzięcia.

Autor

Małgorzata Karaś

Komentarze

  1. Ika    

    a gdzie reszta? — moze trzeba znalezc lepszy sposob na wymiane mysli :>?

    gg 2071078

    1. Filozof    

      Witam po tygodniu przerwy… — … cała „wieczność” 🙂

      Własnym oczom nie wierzę – wszytkie posty zniknęły, a takie ładne cytaty pisałaś 🙁

      Co proponujesz?
      Kontynuację w tym czy w nowym Newsie? 🙂
      Jakiś chat na święta? Inne?

      „Różnica między dużym a małym miastem polega na tym, że w dużym mieście można więcej zobaczyć, a w małym – usłyszeć”
      Jean Cocteau

      PS czy to numer telefonu (gg…)?
      Ostatnio trafiłem przypadkiem na świetną stronę z m.in „kosmicznymi” tapetami: http://darenax.republika.pl – dział 3D i Kosmos.
      Polecam!

      1. Ika    

        Ha! a ja.. — zapisalam sobie czesc mysli od Ciebie 🙂

        to bylo gg, moze mailem?
        albo „nasza” stronka a’la blog,
        z ktorej nikt i nic by nam nie skasowalo naszych wypowiedzi?:)
        Malgorzata zaprasza nas tez do swojego nowego newsa 😉
        wiec mamy sie gdzie podziac 😉 [podobno zwiekszamy czytelnosc ;)]

        „Nie placz ze cos sie skonczylo, ale usmiechaj sie, ze Ci sie to przytrafilo” :>
        Gabriel Garcia Marquez

        mapa nieba na pulpicie?
        http://stellarium.free.fr/download.html

        “Urodziłeś się wolny, ale żyjesz w kajdanach.
        I zaakceptowałeś te kajdany bardzo chętnie i radośnie, gdyż są zrobione ze złota. Kajdany władzy, prestiżu, powszechnego poważania; wszystkie są pokryte pięknymi kwiatami.
        I pragniesz ich więcej, coraz więcej, bo myślisz, że one cię zdobią; myślisz, że są celem życia i jego znaczeniem.“
        OSHO

        1. Filozof    

          Tako rzecze Filozof 🙂 — „Jeśli chcecie, aby o Was nie zapomniano po śmierci,
          to piszcie rzeczy warte pisania,
          bądź czyńcie rzeczy warte opisania”
          Benjamin Franklin

          i może jeszcze:
          „Największą mądrością jest czas, wszystko ujawni”
          Tales z Miletu

          P.S.
          Którym nowszy news masz na myśli?

          W soboty po 21.10 w radiu Katowice postaram się dodzwonić z odpowiedzią na zagadkę – nikt z Zawiercia nie dzwoni 🙁
          Spróbujesz też?

        2. Ika    

          Bardzo bym.. — chciala, ale domownicy nie moga juz ze mna wytrzymac 😉 wiec wybywam na troche z Z-cia i bede z poworotem na Wigilie.

          Wesolych Swiat 🙂 i powodzenia!

          i tak rodzinnie 😉
          „Dzis rzeczywista głowa rodziny jest ten, kto decyduje,
          na jaki program nastawic telewizor.”
          Peter Sellers

        3. Filozof    

          I wzajemnie… — … Wesołych Świąt! 🙂

          „Życie bez świąt jest jak długa droga bez zajazdów,
          w których podróżny mógłby się pokrzepić i wypocząć”
          Demokryt

          Napisz, gdy wrócisz. :]

        4. Ika    

          znowu.. :> — z powrotem 🙂

          i jak, udalo Ci sie dodzwonic?

          ostatnio spodobaly mi sie slowa Marqueza…

          “Stan sie lepszym czlowiekiem. I zanim poznasz kogos upewnij sie, ze znasz siebie i ze nie bedziesz chcial byc taki jak on chce, ale bedziesz soba.“

          Pozdrawiam cieplo i swiatecznie 🙂

        5. Filozof    

          Witam również cieplutko… — nie udało mi się, niestety – telefon był zajęty.

          Mnie się spodobało poniższe, które chyba stanie się moim mottem:

          „Wiedza jest drugim Słońcem dla tych,
          którzy chcą ją zdobywać”

          Demokryt

          a zasłyszane niedawno w TV:
          „Najzimniej i najmroczniej nie jest w dalekim Kosmosie,
          ale w głębi naszego umysłu”
          Zygmunt Freud

        6. Ika    

          ciekawa jestem… — .. co myslisz Przemku o mysli Oscara Wilde’a

          „Absurdem jest dzielic ludzi na dobrych i zlych, ludzie sa czarujacy albo nudni.”

          ?

          „Normalnosc nie jest kwestia statystyki”
          George Orwell

        7. Filozof    

          Świetna myśl! 🙂 — gdyż…
          „To, jakim się jest człowiekiem, jest nieskończenie ważniejsze
          od tego, co się posiada”. 🙂
          Phil Bosmans

          a „Prawda jest językiem, który wydobywa to, co powszechne”.
          A. de Saint-Exupery

          Czy maż jakieś Swoje motto w życiu?

        8. ika    

          moje?
          rozne motta wedruja ze mna, jeszcze nie zdecydowalam sie z zadnym na dluzsza znajomosc. moze boje sie zaszufladkowac ;)?

          chodzi Ci o 'moja’ mysl, czy o motto ktorym kieruje sie w zyciu?
          sprecyzuj prosze :>

          btw znalazlam ostatnio ciekawa mysl Leca :), trudno ja uznac za motto, ale cos w sobie ma 😉

          „Zyc jest niezdrowo, kto zyje ten umrze.”

        9. Filozof    

          I jedno, i drugie 🙂 — A coś z Pana Leca:

          „Świat jest chyba stożkowaty, największe jest dno”.
          Stanisław Jerzy Lec

          i idąc dalej tym wątkiem:

          „Chcąc zmienić świat można dojść tylko do jednego wniosku – można zmienić jedynie samego siebie”
          A.L. Huxley

          P.S. Szczęśliwego Nowego Roku! 🙂

        10. ika    

          oba :)? — mysle, ze te mysl.. 😉 moge uznac za jedno z moich mott zyciowych =)

          Niech niesie nas nasza własna, nie innych siła bezwładu. Twórzmy samych siebie, a nie bądźmy tworzeni.

          Ernest Raymond

          tak, tak – Szczesliwego Roku Ci zycze 🙂 i spelnienia postanowien noworocznych.

        11. Filozof    

          Bardzo Dziękuję 🙂 — A motto bardzo ładne, lecz jakże trudno je dziś zrealizować.

          Szczęśliwy ten człowiek, któremu się to uda. I tego Ci życzę 😉

          „Jeśli nie możemy czynić tak, jak byśmy chcieli,
          musimy czynić tak, jak możemy”.
          G. Byron

          „Największym złem nękającym świat nie jest siła złych,
          ale słabość dobrych”
          Edgar Alan Poe

          a dla poprawienia humoru – coś z graffiti (też je lubię) 🙂

          „Nic mi tak w życiu dobrze nie wyszło jak włosy” :O

        12. ika    

          to.. — ..mnie podbudowales :>

          ale przeciez dzialanie nie ma sensu, jesli nie wierzy sie w jego skutecznosc. pozyjemy, zobaczymy :]

          mysl dla Ciebie bedzie jutro :]

        13. ika    

          to prawda.. — ..ze marzenia musimy dopasowac do rzeczywistosci – bo rzeczywistosc chyba nie bedzie miala zamiaru dostosowac sie do nas. ale czy to stwierdzenie pesymistyczne? stwierdzenie faktu – c’est la vie!
          zeby dojsc do celu, musimy wyruszyc w droge :]

          P.S. nie sadzisz ze „Czlowiek jest tak szczesliwy jak zdecyduje sie byc”?
          Abraham Lincoln

          „chodzenie bo bagnach wciaga” 😉

        14. Filozof    

          Owszem, jeśli… — … tylko ma swobodę działania.
          Nie zapominajmy, że być może
          „Przeznaczeniem człowieka jest jego charakter”
          Heraklit

          i zawsze trzeba mieć nadzieję, pamiętając jednocześnie o tym, że:
          „Nadzieja przestaje być szczęściem,
          gdy towarzyszy jej niecierpliwość”
          John Ruskin

          „Grzebień w kieszeni łysego świadczy o jego silnej woli” 🙂

        15. Ika    

          ale.. — ..charakter mozna zmienic – przeciez to wypadkowa roznych czynnikow. A moze to co myslismy o sobie, staje sie dla nas prawdziwe? Tylko czasem uwazam ze to, ze chcemy byc akurat tacy a nie inni, tak jakby nie zalezalo od nas? rozumiesz mnie :)?

          „Nigdy nie jestes rownie daleko od celu, jak wtedy, kiedy nie wiesz, dokad zmierzasz.”
          Charles Maurice de Talleyrand

          „Mezczyzna uwaza ze wie, ale kobieta wie lepiej” 😉

          i moze cos pana Leca =)

          „Mam bardzo silna wole – robi ze mna co chce.”

        16. Filozof    

          Rozumiem 🙂 — Ja kiedyś święcie wierzyłem w hasło, chyba z Pozytywizmu, że
          „Każdy jest kowalem swego losu”. Niestety, tylko do pewnego stopnia.

          „Zawsze wspinaj się na szczyt, nawet jeśli nie wiesz, co jest po drugiej stronie”
          Owidiusz

          „Być zwyciężonym i nie ulec – to zwycięstwo; zwyciężyć i spocząć na laurach – to klęska”
          Józef Piłsudski

          „Jeśli sądzisz, że wszystko jest możliwe, spróbuj trzasnąć drzwiami obrotowymi” 🙂

          P.S. Planujesz w przyszłości studia na astronomii?

        17. ika    

          Astronomia? — wybieram sie na socjologie =)
          jesli chodzi o astronomie – to posiadam mape nieba, czasem lubie po prostu patrzec w gwiazdy i.. to w zasadzie tyle 🙂
          a Ty dlugo sie interesujesz astronomia?

          “Nie ma rzeczywistosci samej w sobie, sa tylko obrazy widziane z roznych perspektyw“
          Albert Einstein

          „ludzie sa mniej dobrzy i mniej zli niz to sie wydaje” Samuel Taylor

        18. Filozof    

          Pierwszy kontakt… — … z astronomią miałem w 1986r. Następne, co pamiętam, to kultowy program „Kwant” i audycje co tydzień w sobotę w Radiu Katowice. I tak to się zaczęło 🙂

          „Kompromis to sztuka podzielenia cista tak, by każdy myślał,
          że dostał największy kawałek”.
          Fantani

          „Wyobraźnia jest często ważniejsza od wiedzy”
          Albert Einstein

          „Gdzie dwóch się bije, tam korzysta dentysta” 🙂

        19. ika    

          ta data.. — .. to jakies niezwykle wydarzenie :>? pierwsza luneta, wypad do obserwatorium czy moze spotkanie z jakims fanatykiem astronomii ;)?

          moge zadać pytanie z serii „intymne” 😉 – ile masz lat?

          lubisz Kubusia Puchatka =)?

          „Prosiaczek, idący w tyle za Puchatkiem, wspiął się na paluszki i szepnął:
          – Puchatku!
          – Co, Prosiaczku?
          – Nic – rzekł Prosiaczek biorąc Puchatka za łapkę – chciałem się tylko upewnić, czy jesteś.”

        20. Filozof    

          To była chęć… — … zobaczenia komety Halleya… której nie widziałem 🙁
          Hi hi, nie jest tak źle – 2062 rok już niedługo 🙂

          26 lat – stary, co? 😉

          Puchatka lubiałem, i nadal lubię.

          „Za młodu żyjemy marzeniem, na starość wspomnieniem”
          Aleksander Fredro

          „Zabawne w historii jest jedynie to, że się zdarzyła”
          Peter Bamm

        21. ika    

          wspominamy.. — .. marzenia?

          ’Zycie jest czyms, co przydarza sie nam w czasie, gdy jestesmy zajeci planowaniem innych rzeczy’

          faktycznie, bardzo stary – to Ty pewnie niedlugo umrzesz, co? 😛

          a co powiesz na prawa Murphy’ego :D?

          „To co moze sie nie udac, nie uda sie na pewno.”
          „Gdy juz opanowales teren, upewnij sie, ze nieprzyjaciel tez o tym wie.”

        22. Filozof    

          Jeszcze się nie wybieram na tamten świat 🙂 — Z pierwszym prawem się nie zgadzam. To chyba główne hasło pesymistów, podobnie jak „nigdy nie jest tak źle, żeby nie było gorzej”.

          a drugie warto pamiętać, być może nie raz się w życiu przyda.

          „Żyjąc na świecie dostatecznie długo wie się, że należy przyjrzeć się uważnie po raz drugi wszystkiemu, co na pierwszy rzut oka budzi zaufanie bez zastrzeżeń”
          Josh Billings

          „Tylko kanibal nie gardzi człowiekiem” 🙂

        23. ika    

          i dobrze 🙂 — prawa Murphy’ego rowniez traktuje z przymruzeniem oka, ale moja narzekajaca czesc natury sie ich domagala 😉

          choc 'aksjomat Ducharma’ zazwyczaj troche prawdy w sobie ma:
          „Jesli blizej przyjrzysz sie swojemu problemowi, zauwazysz ze sam jestes jego czescia”.

          i.. nie mam na to zadnego aforyzmu 😉 – lubisz chodzic po gorach :)?

        24. Filozof    

          Lubię, … — … choć dawno nie byłem w górach.

          Jeszcze bardziej lubię wycieczki rowerowe. W Zawierciu mieszkam krótko, ale w zeszłe lato zdążyłem poznać Ogrodzieniec. Dobrze, że z centrum to tylko pół godziny 🙂

          Czy zauważyłaś, że centrum Z-cia, na które wyhodzą moje okna 🙁 , przypomina iście księżycowy krajobraz?

          aksjomat bardzo trafny, też go zapamiętam.
          Ja znam coś takiego:
          „niebecność dowodów nie jest dowodem nieobecności”
          (Artur Conan Doyle – „Sherlock Holmes” ?)

          „Palenie skraca papierosa” 🙂

        25. ika    

          tak – bliskosc jury.. — .. to jedna z nielicznych, bardzo nielicznych 😉 zalet Z-cia.

          btw krajobraz na zabkach nie jest nawet ksiezycowy. jest caly przesycony zwykloscia – nie wiem co gorsze 😀

          ogladales 'lot nad kukulczym gniazdem’?

        26. Filozof    

          Tak, ale… — dawno temu. A czemu pytasz? 🙂

          Jeśli oglądam filmy, to raczej S-F i dokumentalne.

          Lubię też czytać. Właśnie jestem w trakcie książki „Czarne dziury i krzywizny czasu” Kipa Thorne’a. 600 stron pasjonującej lektury.

          Masz jakąś ulubioną książkę?

          „Czytanie jest matką wiedzy”
          Homer

        27. ika    

          ulubiona? — trudno byloby taka wyroznic, nie sadzisz?
          ale moze Ty masz jakas?

          w tej chwili czytam „Lot nad kukulczym gniazdem” i przyznam ze tak jak film, robi na mnie duze wrazenie,

          w napieciu trzymal „Ojciec Chrzestny”,
          „Maje” Gaarnera czytalam do 5 nad ranem,
          podoba mi sie „Fabula Rasa” Stachury,
          wiele ksiazek Coelho,
          „Portret Doriana Graya” Wilde’a
          „Maly Ksiaze” Exupery’ego…

          itp, itd..

          slowem (dwoma =) ) uwielbiam czytac!

          P.S. mam ferie, a im wiecej wolnego tym mniej czasu – jak to jest :)? wiec pisze troszke rzadziej..

        28. ika    

          zapomnialam.. — .. napisac o moich ksiazkach socjologicznych i psychologicznych 🙂

          a co do P.S. to chyba nie kwestia czasu tylko natezenie jego wykorzystywania, pozdrawiam =)

        29. Filozof    

          Niektórych z.. — tych autorów niestety nie znam. A „Małego Księcia” nie potrafiłem skończyć, trochę dziwny był.

          Z lektur szkolnych to w zasadzie te z 4 klasy LO, szczególnie „Dżumę” Alberta Camus.
          Przeczytałem wszystkie części A. Szklarskiego o młodym podróżniku Tomku Wilmowskim. Niestety, nie były to lektury.

          A moja ulubiona książka – też trudno powiedzieć.
          Z astronomii to „Błękitna Kropka” i „Kontakt” Carla Sagana.

          A druga moja ukochana dziedzina to (ogónie rozumiana) reinkarnacja i podróże poza ciałem. Najbardziej znani autorzy to: Bruce Moen, Robert Monroe, Raymond Moody i Michael Newton. W sumie 15 pozycji. Po ich lekturze mam zupełnie inny światopogląd na otaczającą rzeczywistość.

          A jeśli chodzi o wolny czas, to się zupełnie zgadzam. Człowiek czeka cały tydzień na niego, a potem nie, co zrobić najpierw. Więc czyta! 😎

          „Czas się nie śpieszy, to my nie nadążamy”
          Lew Tołstoj

        30. ika    

          Podroze poza cialem? — czytalam Monroe’a, nawet probowalam – bezskutecznie 😉 napiszesz cos wiecej o tym?

          Ksiazki o Tomku Wilmowskim tez znajduja sie w mojej biblioteczce, a i Dzume uwazam za dosc ciekawa pozycje :] Lektury? czytam wszystko procz lektur, lub w czasie gdy akurat nie musze ich czytac 😉

          „Książka jest jak ogród, który się nosi w kieszeni.”

          i pan Lec =)

          „Ciemne okna sa czasem jasnym dowodem”

        31. Filozof    

          O podróżach… — … poza ciałem (inaczej OOBE, eksterioryzacja) mógłbym godzinami rozmawiać. 😉

          Jest to najprzyjemniejszy stan, jaki można sobie wyobrazić. Człowiek, który taki stan osiągnie (jak szybko – to zależy od jego wytrwałości w ćwiczeniach), świadomie opuszcza swe ciało i za pomocą myśli może unosić się i wybrać tam, gdzie tylko zechce. Może przenikać przez materialne przedmioty (np. ściany), nie ma żadnych ograniczeń.
          Nawet najprzyjemniejszy sen nie może się temu równać 🙂

          Wprowadzić się w taki stan można poprzez zajęcie wygodnej pozycji leżącej, w ciszy, poprzez medytację, przy relaksującej muzyce, etc.

          Często pacjenci donoszą, że podczas operacji, gdy byli pod narkozą, widzieli swoje własne ciało i personel medyczny, przebywając np. pod sufitem sali operacyjnej. Raymond Moody w „Życiu po życiu” relacjonował takie przypadki.

          Robert Monroe był, że tak powiem, prekursorem tych badań – ale w zachodnimm świecie (Wirginia w usa). W sposób przystępny opowiada o swych doznaniach używając słów znanych ludziom z Zachodu.
          Tak naprawdę jest to nieodłączny element życia wszytkich kultur od początku ich istnienia. Egipcjanie pisali o tym, szamani z Ameryki Płd do tej pory zażywają halucynogennych substancji i doświadczają tego, nie mówiąc o medytujących mnichach ze Wschodu.

          Natomiast Bruce Moen poszedł jeszcze dalej w tych badaniach; był uczniem R. Monroe’a.

          A dr Michael Newton w swych książkach opisuje niezwykłe losy, jakie doświadcza tzw. dusza pomiędzy kolejnymi wcieleniami. Jest doświadczonym hipnoterapeutą, który przebadał tysiące pacjentów.

          Polecam strony wydawnictw tych książek:

          1) http://www.limbus.com.pl – 6 książek R. Monroe’a i B. Moena
          2) http://www.tuiteraz.com – 4 książki M. Newtona

          „Więź duchowa jest o wiele cenniejsza od bliskości fizycznej”
          Dalajlama

          „Bogactwo człowieka mierzy się rzeczami, z których on spokojnym sercem rezygnuje”
          John Steinbeck”

        32. ika    

          jesli chodzi o OOBE to.. — mniej-wiecej rozumiem [wiecej tego mniej niz wiecej ;)]. Ale ciekawa jestem Twoich wlasnych doswiadczen 🙂 powiesz cos o nich =)?

          Wszystko co sie staje, podobne jest do czlowieka, ktoremu sie wydarza.
          Aldous Huxley

        33. Filozof    

          No więc… — moje (skromne na razie) doświadczenia zawarłem w e-mailu, który przed chwilą do Ciebie wysłałem. Jeśli dotarł do Ciebie bez problemów, to daj mi znać 🙂

          Nie pisałem tutaj, bo tekst trochę duży; ale jeśli e-mail nie dotarł, to go tu zamieszczę 🙂

          Jeśli możesz, napisz co o tym sądzisz i co w ogóle sądzisz na temat OOBE, i czy czasem próbujesz go osiągnąć 😉

          „Znane jest ograniczone, nieznane – nieograniczone”
          Thomas Huxley

          „Jesteś ogrodnikiem własnego umysłu”
          Darek Sugier – „Miłość i wolność poza ciałem”

        34. ika    

          tak wiec.. — mail niestety nie doszedl. na pewno masz dobry adres? [km87@o2.pl] moze sprobuj jeszcze raz :)?

          jesli chodzi o moje doswiadczenia.. lub raczej ich brak 😉 probowalam jakis czas temu, jednak brak widocznych efektow mnie zniechecil.. ale moze fakt, ze komus, kogo 'znam’ to sie udaje bedzie motywujacy =)

          a tak swoja droga, jak to powiedzial Einstein „Cóż za smutna epoka, w której łatwiej jest rozbić atom niż zniszczyć przesąd.”

          P.S. mialbys cos przeciw, gdybym zacytowala Pana Leca =)?
          „Nie należy się powtarzać! Pssst! Niech tego nie usłyszy szczęście!”

        35. Filozof    

          Spróbowałem ponownie,… — poprzednio wysłałem na rybka@astronet.pl
          Mam nadzieję, że tym razem doszedł 🙂

          Pan Lec zawsze mnie zdumiewał swymi świetnymi aforyzmami 😉

          „Bądźmy ludźmi choćby tak długo, póki nauka nie odkryje, że jesteśmy czym innym”

          Podobnie jak Albert Camus:
          „Nadzieja porzuca tylko tych, którzy się od niej odwracają”

          A o szczęściu:
          „Być szczęśliwym – tego też trzeba się uczyć”

          P.S. Nie rezygnuj z OOBE – być może nie od razu Ci się uda, ale jak się już uda – zobaczysz, że warto było cierpliwie próbować 🙂

        36. ika - Katarzyna, o! ;)    

          ups. — takie male sprostowanie. Teraz piszesz z Kasia, Gosi jest co prawda news, ale trafilam na to forum jak pisalam artykul o niej i wtedy zaczelam komentowac.. przeczytam reszte maila dam znac 😉

        37. Filozof    

          No, nie… 🙂 — przepraszam za tą pomyłkę, nie wiedziałem – ale numer! 🙂

          „Błąd jest przywilejem filozofów, tylko głupcy nie mylą się nigdy”
          Platon

        38. Filozof    

          Czemu… — …nie piszesz?
          Mam nadzieję, że nie zrezygnowałaś 😉

        39. ika    

          ja.. — .. tu zaraz wroce :]

          jutro to dzis, tyle ze jutro.
          Pan Lec oczywiscie 😀

        40. Michał M.    

          Lec też jest super

          > jutro to dzis, tyle ze jutro.
          > Pan Lec oczywiscie 😀

          <nie>, to Stanisław Mrożek oczywiście 😀 Motto „Seksmisji”.

        41. Ika    

          Faaktycznie… :> — ..Mrozka tez lubie, tylko nie Stanislawa, a Slawomira oczywiscie 😀

          teraz dla odmiany Ty Przemku sie nie odzywasz 😉

          i tym razem.. moze nie Pan Lec :)..
          „Ludziom przydalby sie czasem dzien wolny od zycia”
          Sw Augustyn

        42. Filozof    

          🙂 — ja cały czas tu jestem 🙂

          Cieszę się, że piszesz. I dziękuję za e-maila 😉

          „Różnica między grzesznikiem a świętym polega na tym, że święty ma zwykle ciekawą przeszłość, zaś grzesznik – przyszłość”
          Ignacy Krasicki

          „Prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn”
          Francis Bacon

          P.S. Jak minęły ferie ? 😉

        43. ika    

          wiedza.. — to wladza. Ale niewiedza, niestety, nie oznacza jeszcze braku wladzy. Niels Bohr

          Lepiej zuzywac sie niz rdzewiec.
          Denis Diderot

          i.. 🙂
          Wieko trumny od strony uzytkownika nie jest ozdobne.
          Stanislaw Jerzy Lec

          P.S. jak minely ferie :D? super, tylko no wlasnie – minely… 😉
          pozdrawiam!

        44. Filozof    

          O tak… — brak wiedzy u mających władzę (i pieniądze) jest szczególnie widoczny.

          „Żyje się za pieniądze, ale nie należy żyć dla pieniędzy”
          Mikołaj Chamfort

          bo
          „Pieniądz jest dobrym sługą, ale złym przewodnikiem”

          Tymczasem
          „Idąc do przodu patrz, czy zostawiasz ślady, po których mógłbyś wrócić”
          (mój ulubiony – a jakże) S.J. Lec 😉

          Komu w drogę, temu szkło w nogę 🙂

        45. Ika    

          czyżby.. — ..Lec był zaraźliwy =)?

          tak, tak 🙂 – „Pieniądzom trzeba rozkazywać, a nie służyć”, a swoja droga jak mawiała Marylin Monroe – „Pieniądze szczęścia nie dają, dopiero zakupy” 😉

          P.S. „Pożyczaj tylko od pesymistów. Oni i tak nie mają nadziei, że im oddasz” 😀
          Tristian Bernard

        46. Filozof    

          O, tak… — …jest zaraźliwy :\

          „Każdy ma prawo do szczęścia, ale nie każdy ma sczęście do prawa”
          S.J. Lec

          „Czy ręka, która bije, ma prawo się skarżyć, że boli ją bicie?”
          też mr Lec

          „Bogactwo jest jak zły lekarz – czyni z widzących ślepymi”
          Antyfanes

        47. ika    

          to w takim razie.. — ..znajdę pisarza-pozytywnego, który w dodatku miałby rację =)

          a tymczasem pan Lec.. 😉
          „Sam widziałem raz cud. Było to wtedy, gdy obeszło się bez cudów.”

          „Okno na świat można przysłonić gazetą.”

          Hm.. a może takie podejście mają do bogactwa, Ci co go nie posiadają? lepiej przedstawić w ciemnym świetle, to czego się nie ma ;)?

        48. Filozof    

          Możliwe… — w każdym razie, gdybym ja miał dużo kasy, to: kupiłbym wszystkie książki, jakie mi się podobały i przeniósłbym się na bezludną wyspę, gdzie cały rok jest gwiaździste niebo.

          „Biednym się jest dopiero wtedy, kiedy się już niczego nie chce”.
          E.M. Remarque

          „Nieobecni nigdy nie mają racji, ale bardzo często zachowują życie”
          S. J. Lec

          Mam też zagadkę:
          Co znajduje się mniędzy Ziemią a Księżycem?

          Odpowiedź wkrótce 😉

          P.S. Jeśli lubisz tapety na pulpit i wygaszacze, to znalazłem ostatnio świetną stronę: http://www.wallpaperbase.com/

          codziennie aktualizowana, bogaty wybór 🙂

        49. ika    

          =) — szukałeś kiedyś e-booków? w necie można znaleźć sporo książek lub ludzi, którzy się chętnie nimi podzielą 🙂 z bezludną wyspą będzie trochę trudniej 😉

          między Ziemią a Księżycem? google podpowiada, że kraina duchów 😉 ale chyba nie o to Ci chodziło 😉 czekam na małą wskazówkę.. :]

          „Wiedza bez czynu jest jak śnieg w gorącym piecu”
          H. Jackson Brown

          „Wielu z tych, co wyprzedzili swój czas, musieli nań czekać nie w najwygodniejszych pomieszczeniach.”
          Stanisław Jerzy Lec

        50. Filozof    

          e-booki? — wolę tradycyjne drukowane 🙂 Ach – ten zapach nowej książki…

          O bezludną wyspę faktycznie trudno – choć może za odpowiednią gotówkę na pewno znalazłaby się jakaś.

          „Błoto stwarza czasem pozory głębi”
          S.J. Lec

          „Doradzając przyjacielowi starajmy się mu pomóc, a nie sprawić przyjemność”
          Solon

          a przy okazji – zauważyłem, że ktoś mojego pseudonimu używa 🙁 – news o reklamach na niebie.

          P.S. w zagadce chodzi o coś małego… 🙂

        51. ika    

          🙂 — aaa, to już wiem =)

          „Prawdziwy przyjaciel to ten, który ci nie tylko pomoże, ale wskaże drogę, jak sam mozesz sobie pomóc”
          Edward Stachura.

          btw. te tradycyjne książki mają też tradycyjne ceny 😛

        52. Filozof    

          A… — odpowiedź? 🙂

          Zagadka jest trochę podchwytliwa 😉 Jej rozwiązanie zawarte jest w pytaniu.

          „Czym sen dla ciała, tym przyjaźń dla ducha – odświeża siły”
          Cyceron

          z kolei
          „Czego twój wróg nie powinien wiedzieć, nie mów przyjacielowi”
          Artur Schopenhauer

          P.S. Jakiej lubisz słuchać muzyki? 🙂

        53. ika    

          A więc.. — odpowiedź to.. „a” 😀
          są przewidziane jakieś nagrody ;)?

          nie zgadzam się z 2-gim cytatem.

          „Przyjaciel to ktoś, przed kim można głośno myśleć”
          Emerson Ralph Waldo

          słucham :)..
          to będzie trudne do sklasyfikowania, bo moje upodobania zmieniają się zależnie od nastroju :>
          na poniedziałki przypada rock, we wtorki punk, pod koniec tygodnia pop, a w weekendy preferuję poezję śpiewaną 😉
          Nie utożsamiam się z żadnym stylem muzyki, ale zawsze mogę Ci wypisać ulubionych wykonawców 🙂
          A Ty czego słuchasz?:)

        54. Filozof    

          Na… — pierwszym miejscu stawiam muzykę elektroniczną i instrumentalną.
          Przede wszystkim Jean Michel Jarre, jak również Kraftwerk, Tangerine Dream, Vangelis, itp.

          Rock też lubię, ale ten z lat ’60 i ’70 – tacy giganci rocka, jak Deep Purple, Led Zeppelin, etc. – na pewno ich znasz 😉

          czasem techno i muzyka klasyczna; niezłe połączenie 🙂
          ze stacji radiowych to Karolina 91.2 FM i Planeta 95.1 FM
          nie cierpię współczesnej „muzyki”, a zwłaszcza hip hopu, brrr…

          Poezja śpiewana? brzmi ciekawie! coś w stylu G. Turnaua i M. Grechuty?
          A jacy są Twoi ulubieni wykonawcy? 🙂

          co do nagrody, to hm… przepraszam, ale nie pomyślałem
          chyba, że poniższy link na kolejną świetną stronę z tapetami 😀

          http://tapeteria.prv.pl

          a znasz program Winamp do słuchania muzyki? Wizualizacje w nim są świetne!
          http://www.winamp.com

          Wydaje mi się, że tamten drugi cytat, Twój i ten poniżej wskazują, że przyjaciele bywają różni – prawdziwi (jakich coraz mniej) i fałszywi (tych niestety jest wielu).

          „Przyjaciele nie są zainteresowani burzami, które przeżywasz, ale chętnie korzystają z twego statku”
          Albert Camus

          „Nic nie jest skończone, dopóki się nie skończy”
          Miś Yogi

          Pozdrawiam 🙂

        55. ika    

          Cześć 🙂 — przepraszam, ale nie miałam kiedy siąść na dłużej do komputera. czas na odwyk 😉

          Jean Michel Jarre’a i Vangelisa znam :)a resztę – mam nadzieję – poznam wkrótce, bo czas zacząć walkę z moją ignorancją muzyczną ;).

          Jeśli chodzi o poezję śpiewaną, to prawie trafiłeś =) dochodzi do tego SDM (Stare Dobre Małżeństwo) i różne piosenki z „krainy łagodności”.

          co do wykonawców – ostatnio odkryłam Janis Joplin =) cdn 😉

          hm.. istnieje ktoś taki jak „fałszywy przyjaciel”? przecież to przeczy samemu sobie. Może po prostu nie należy nadużywać tego określenia – bo straci swoją wartość?

          Nie czyń bliźniemu tego, co chciałbyś, aby on uczynił tobie. Możliwe, że macie zupełnie różne gusty. 😉
          George Bernard Shaw

          trzymaj się 🙂

        56. Filozof    

          Witam 🙂 — Janis Joplin także znam – fantastycznie zinterpretowała kompozycję Georga Gerschwina pt. „Summer Time”.

          „Muzyka budzi w sercach pragnienie dobrych czynów”
          Pitagoras

          Fałszywy przyjaciel to ktoś, kto udaje naszego przyjaciela z kilku powodów: albo chce mieć z tego jakąś korzyść, albo chce się czegoś od nas dowiedzieć, albo po prostu chce nam zaszkodzić z sobie tylko znanych powodów… czasem nawet dla własnej satysfakcji.
          [ przynajmniej tak sądzę 😉 ]

          Czy można tego uniknąć? – raczej nie, gdyż
          „Można sobie wybierać drogę, ale nie ludzi, których się spotyka”
          Arthur Schnitzler

          dla poprawy nastroju:
          „Człowiek uczy się przez całe życie, z wyjątkiem lat szkolnych”
          Gabriel Laub

          i coś z graffiti
          Życie nie kończy się na szkole, tylko na cmentarzu. 🙂

        57. ika    

          trochę się.. — ..z Tobą zgadzam :> ale nie przesadzasz? ludzie zazwyczaj mają tyle własnych spraw na głowie, że bycie fałyszywm przyjacielem 'dla satysfakcji’ raczej rzadko przychodzi im do głowy 😉 dla przyjemności to wolę pobiegać lub pojeździć na rowerze (gdzie ta wiosna :)?). A to że dbają o swoje interesy, to chyba nic dziwnego? przecież mówi się, że nawet „miłość to egoizm we dwoje”. Po prostu/aż trzeba znaleźć ludzi, dla których przyjaźń kryje w sobie te same wartości. jak myślisz?

          „Przyjaciel to ktoś, kto wie o Tobie wszystko i mimo to Cię lubi”

          a to z tego 'dziwnego’ Małego księcia 🙂

          ’Poznaje się tylko to, co się oswaja. Ludzie nie mają czasu, by cokolwiek poznawać. Kupują w sklepach rzeczy gotowe do użytku. A że nie ma sklepu z przyjaciółmi, ludzie nie mają przyjaciół.’

        58. Filozof    

          No tak, … — to naturalne, że trzeba dbać o własne interesy (szczególnie w tak ciężkich czasach jak obecne), ale to nie usprawiedliwia postępowania fałszywych przyjaciół 😀

          Sądzę, że raczej nie przesadziłem mówiąc, że niektórym ludziom sprawia to przyjemność lub że czynią to z nudów. Znam takich ludzi (z pracy, z mojego bloku) i szczerze mówiąc współczuję im…

          Masz rację – prawdziwych przyjaciół trzeba szukać, póki jeszcze są, choć jest to coraz trudniejsze.

          „Całe życie czekamy na nadzwyczajnego człowieka, zamiast zwyczajnych przemieniać w nadzwyczajnych”
          H. Balthazar

          „Miłość to dwie dusze w jednym ciele, przyjaźń to jedna dusza w dwóch ciałach”
          Tadeusz Kotarbiński

          Wiośnie chyba się nie śpieszy 😉 , a święta były takie szare…

          P.S. Wszystkiego Najlepszego 🙂 z okazji jutrzejszego DNIA KOBIET x->–

        59. Ika    

          to zobacz.. — .. mimo iż to fałszywi przyjaciele, tak prawdziwie i otwarcie przyznają się do tego że dbają o swoje sprawy 😉 w tej kwestii masz rację.. niestety 😉

          Ale co masz na myśli mówiąc – prawdziwych przyjaciół należy szukać póki jeszcze są? wydaje mi się, że ludzie poznając się nawzajem dopiero stwarzają się przyjaciółmi – to się buduje, rzeźbi czy jakbyś tego nie nazwał 😉 jak myślisz?

          „Przyjaciele na ogół pomagają żyć i przeszkadzają pracować.” :>
          Tadeusz Kotarbiński

          „Każdy może łączyć się z przyjacielem w cierpieniu, ale jakże doskonały trzeba mieć charakter, aby łączyć się z nim w jego powodzeniu.” >:D
          Oscar Wilde

          dziękuję za życzenia =)
          a Wiosna zaraz przyjdzie.. 🙂

        60. Filozof    

          Miałem… — to na myśli, że jest coraz mniej ludzi, którym można zaufać, liczyć na ich szczerość, lojalność czy bezinteresowną pomoc.

          Dlatego znalezienie prawdziwego przyjaciela jest coraz trudniejsze, a z czasem będzie graniczyło z cudem.

          Sądzę, że przyczyny tego należy upatrywać nie tylko w coraz trudniejszej egzystencji, ale i braku solidarności w społeczeństwie.
          Bo zamiast wspólnie walczyć z tymi, którzy są za to odpowiedzialni, wolimy z byle powodu skakać sobie nawzajem do gardeł.

          „Nie dość, że świat jest zły, to jeszcze mu się to ułatwia”
          Franz Kafka

          Zgadzam się – przyjażń treba budować przez lata, czasem koszem niejednego kompromisu czy wyrzeczenia; nawet gdy spotkamy „bratnią duszę”.

          „Lepiej byłoby, gdyby zamiast tępić zło, ludzie szerzyli dobro”
          A. de Saint-Exupery

          P.S. Czy wiedziałaś, że jesteśmy tu niemile widziani? Jeśli nie, to zajrzyj na wątek „Przyszłość AstroForum”:
          http://forum.astronet.pl/index.cgi?1628

          Może czas na korespondencję e-mailem?
          Mój e-mail troszkę się zmienił.

        61. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        62. Olek    

          * * * — Wszystko to usuńcie!

          Tylko psuje wizerunek tego serwisu.
          Z pewnością mówię w imieniu wszystkich Czytelników!

        63. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        64. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        65. Anonymous    

          🙂
          masz maila 🙂

          a tu miło było.

        66. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

  2. Piter    

    CZY KTOŚ ZNA JAKĄŚ STRONĘ Z CHATEM ASTRONOMICZNYM LUB FIZYCZNYM? — JEŚLI TAK TO MÓJ E-MAIL TO : piter6655@wp.pl
    bo ja jakoś nie mogę żadnego znależć

    1. Redakcja AstroNETu    

      Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

      1. Redakcja AstroNETu    

        Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        1. newmen    

          *** — Wielki Cenzor czuwa, propaganda godna pochwały 🙂

        2. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        3. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        4. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

        5. Redakcja AstroNETu    

          Wiadomość usunięto — Wypowiedź naruszała zasady AstroFORUM i została usunięta przez Redakcję.

Komentarze są zablokowane.