Galileusza chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. To jeden z największych uczonych w historii, mający ogromny wpływ na rozwój fizyki i astronomii w okresie renesansu. Choć powstało o nim już wiele biografii, to jego życie i praca nadal jest tematem, do którego powracają kolejni. „Galileusz. Heretyk, który poruszył wszechświat” to kolejna, najnowsza pozycja.

Książka skupia się na przedstawieniu pracy naukowej Galileusza, jego sporach z wyznawcami arystotelesowskiej budowy świata i konflikcie z Kościołem, wynikającym z przekonania naukowca, że nie należy dosłownie interpretować Pisma Świętego w odniesieniu do opisu zjawisk na niebie. Mimo że „Galileusz” jest biografią, to jednak całość utrzymana jest w popularnonaukowym stylu, dostarczając czytelnikowi niezbędnych wyjaśnień różnych teorii naukowych pojawiających się w książce. Dużą zaletą książki są właśnie owe wyjaśnienia, które (jak zresztą cała biografia) zostały napisane przez zawodowego astrofizyka – autor Mario Livio przez prawie ćwierć wieku pracował z Kosmicznym Teleskopem Hubble’a.

W opowieści o Galileuszu nie znajdziemy jednak zbyt wiele informacji o życiu towarzyskim uczonego ani też nie poznamy szerszego obrazu o sytuacji politycznej, panującej choćby na dworze Medyceuszy, którzy przez lata finansowali badania naukowe Galileusza.

Ponadto Livio zestawia historię Galileusza, która rozgrywała się ponad cztery stulecia temu, z obecnymi wydarzeniami. Może to dziwić, jednak nadal możemy się spotkać z głosami, które podważają czy to Teorię Wielkiego Wybuchu, czy teorię ewolucji, opierając się na zbyt dosłownym rozumieniu Pisma Świętego, ale także z zaprzeczeniem zmian klimatycznych z powodów politycznych i finansowych. Tym samym pokazuje, że problemy, z którymi musiał się zmierzyć Galileusz, broniąc swych naukowych poglądów, wcale nie odstają tym, którym przystaje mierzyć się współczesnym naukowcom. Co więcej, czasami takie zachowanie, krytyka wobec teorii opartych na faktach naukowych, jest usprawiedliwiane właśnie poprzez postać Galileusza. Wyznawcy teorii spiskowych uważają, że skoro twierdzenia Galileusza najpierw były obalane, by na koniec przyznać mu jednak rację, to tak samo ludzie w końcu przyznają im rację. Jest to tak zwany gambit Galileusza.

Przeplatanie historii z XVI i XVII wieku z teraźniejszością dodaje świeżości w już nieco oklepanej legendzie Galileusza, więc warto sięgnąć po książkę choćby z tego powodu. Jest to też dla nas przestroga, że jednak nadal możemy spotkać się z ruchami, które przy obecnym poziomie wiedzy i dostępu do informacji już nie powinny istnieć.

Wydawnictwo Poznańskie

Tytuł oryginalny: Galileo and the Science Deniers
Autor: Mario Livio
Tłumaczenie: Jan Szkudliński
Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie
Stron: 288
Data wydania: 2 czerwca 2021

Autor

Avatar photo
Anna Wizerkaniuk

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Elektronika na Politechnice Wrocławskiej, członek Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, miłośniczka astronomii i książek