Grupa gwiazd zajmujących pewien obszar nieba. Gwiazdy tworzące dany gwiazdozbiór połączono w symboliczne kształty i nadano im nazwy pochodzące z mitologii. Poszczególne gwiazdy zazwyczaj nie są ze sobą fizycznie związane, a ich bliskie położenie na niebie jest wywołane geometrycznym efektem rzutowania ich położeń na sferę niebieską.

Istnieje bogata różnorodność gwiazdozbiorów, którą poznać można z naszą serią Mity wśród gwiazd.

Około V wiek p.n.e. Babilończycy i Grecy (niezależnie) podzielili strefę nieba, w której odbywa się pozorny ruch Słońca, najpierw na 6, a następnie na 12 odcinków, które nazwano zodiakiem.

Ptolemeusz w swoim Almageście wyróżnił 48 konstelacji, z czego do dzisiaj zachowało się 47. Były to znane starożytnym konstelacje nieba północnego i części równikowego.

Odkrycia geograficzne i podróże na południową półkulę wniosły od XV wieku duży wkład w poznanie południowej sfery nieba. W 1595 Pieter Keyser i Frederick de Houtman w wyniku podróży na Sumatrę oznaczyli 12 konstelacji.

Polski astronom Jan Heweliusz dodał w swoim dziele Firmamentum (1690) 11 nowych gwiazdozbiorów, z czego 7 utrzymało się do dziś. Na początku XVIII wieku Tycho Brahe wyodrębnił trzy nowe gwiazdozbiory.

Wreszcie w wyniku podróży na Przylądek Dobrej Nadziei w 1751 i 1753, 14 kolejnych konstelacji dodał francuski opat Nicolas Louis de Lacaille.

Ostateczną listę 88 gwiazdozbiorów oraz ich granice zatwierdziła w 1928 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna.

Zazwyczaj dzieli się gwiazdozbiory według pór roku, w których są one najlepiej widoczne z danego miejsca na Ziemii. Wyróżnia się w związku z tym okołobiegunowe północne i południowe (zawsze widoczne lub nigdy) oraz wiosenne, letnie, jesienne i zimowe. Poniżej znajduje się taka klasyfikacja dla Polski.

Gwiazdozbiory okołobiegunowe północne (zawsze widoczne)

Cefeusz, Kasjopeja, Mała Niedźwiedzica, Smok, Wielka Niedźwiedzica, Żyrafa.

Gwiazdozbiory okołobiegunowe południowe (zawsze niewidoczne)

Góra Stołowa, Kameleon, Kil, Krzyż Południa, Latająca Ryba, Mucha, Oktant, Paw, Rajski Ptak, Rylec, Sieć, Trójkąt Południowy, Tukan, Wąż Wodny, Złota Ryba.

Gwiazdozbiory zimowe

Bliźnięta, Byk, Cyrkiel, Gołąb, Jednorożec, Malarz, Mały Pies, Orion, Pompa Wodna, Rak, Rufa, Ryś, Wielki Pies, Woźnica, Zając.

Gwiazdozbiory wiosenne

Centaur, Hydra, Kruk, Kompas, Korona Północna, Lew, Mały Lew, Panna, Psy Gończe, Puchar, Sekstans, Skorpion, Waga, Warkocz Bereniki, Węgielnica, Wilk, Wolarz, Żagiel.

Gwiazdozbiory letnie

Delfin, Herkules, Indianin, Jaszczurka, Korona Południowa, Koziorożec, Lis, Lutnia, Łabędź, Mikroskop, Ołtarz, Orzeł, Ryba Południowa, Strzała, Strzelec, Tarcza, Teleskop, Wąż, Wężownik, Wodnik, Żuraw, Źrebię.

Gwiazdozbiory jesienne

Andromeda, Baran, Erydan, Feniks, Pegaz, Perseusz, Piec, Ryby, Rzeźbiarz, Trójkąt, Wieloryb, Zegar.