Ciasne układy podwójne, składające się z gwiazdy pokroju Słońca oraz białego karła, ściągającego od niej materię. Wybuch następuje w wyniku niestabilności w dyskach materii otaczającej białego karła. Zachowanie gwiazd nowych karłowatych jest bardzo podobne do zachowania gwiazd nowych. Tutaj jednak skala zjawisk jest mniejsza. Wyróżnia się trzy klasy nowych karłowatych: U Geminorum, Z Camelopardalis i SU Ursae Majoris.

U Gem

U gwiazd tego typu obserwujemy w dosyć regularnych odstępach czasu gwałtowne pojaśnienia (wybuchy) o amplitudzie kilku wielkości gwiazdowych. Odstęp czasu między kolejnymi pojaśnieniami zawiera się pomiędzy około 10 a 1000 dniami. Również czas powrotu do poprzedniej jasności może być zróżnicowany.

Z Cam

Krzywa zmian jasności gwiazd typu SU UMa jest bardzo podobna do krzywych obserwowanych u gwiazd U Gem, z tym że co kilka cykli pojawiają się tzw. superwybuchy, o większej amplitudzie i dłuższym czasie trwania.

SU UMa

U gwiazd tego typu często zdarza się, iż po wybuchu jasność nie wraca do poziomu sprzed wybuchu, ale pozostaje niemal stała nawet przez okres kilkuset dni. Amplituda zmian jasności waha się od 2 do 5 wielkości gwiazdowych, a odstępy czasu między wybuchami od 10 do 40 dni.

Obecnie znamy kilkaset tego typu gwiazd. Najjaśniejszą przedstawicielką zmiennych kataklizmicznych jest SS Cygni.

Oznaczenie: UG

Autor

Karol Langner