Najlżejszy pierwiastek chemiczny, oznaczany symbolem H. Wodór został po raz pierwszy wyodrębniony w 1766 roku. Do dzisiaj poznano dwa trwałe izotopy wodoru, prot (1H) i deuter (2H, lub D), oraz jeden promieniotwórczy, tryt (3H lub T).

Jest to najpowszechniej występujący pierwiastek we Wszechświecie. Procentową obfitość wodoru w gwiazdach oznacza się literą X. Na Ziemi, występuje w niezbyt dużych ilościach (0.90% w górnych warstwach atmosfery) – głównie w postaci związanej (woda ciekła). Wodór wchodzi w skład praktycznie wszystkich znaczących związków organicznych, jest więc niezbędny dla procesów życiowych.

W stanie wolnym, wodór występuje w postaci cząsteczek dwuatomowych H2 – bezbarwny i bezwonny gaz, który łatwo dyfunduje przez różne materiały i dobrze rozpuszcza się w niektórych metalach (zwłaszcza w palladzie). Kation wodorowy, H+ powstaje w wyniku dysocjacji kwasów, a ujemny logarytm jego stężenia to współczynnik kwasowości (pH).

Wodór ma charakterystyczne serie widmowe, kolejno według orbitala docelowego:

  1. seria Lymana
  2. seria Balmera
  3. seria Paschena
  4. seria Bracketta
  5. seria Pfunda
  6. seria Humpreysa

Wybrane własności wodoru

Liczba atomowa: 1
Masa atomowa: 1.00794 u
Konfiguracja elektronowa: 1s1
Energia jonizacji: 13.598 eV
Elektroujemność: 2.1
Wartościowość: 1
Stopnie utlenienia: -1, lub +1

Temperatura wrzenia: 20.28 K (-252oC)
Temperatura topnienia: 13.81 K
Gęstość w warunkach pokojowych: 8,99 x 10-5/cm3

Autor

Wojciech Lizakowski