Festiwal Przemiany pod hasłem „Czyj jest Kosmos?” podejmuje temat eksploracji przestrzeni kosmicznej w kontekście nowych modeli ekonomicznych oraz technologii, które przygotowują grunt pod takie projekty, jak wydobycie surowców na asteroidach czy zasiedlenie Marsa. Czy postęp technologiczny przyniesie za sobą nowe modele życia społecznego? W dniach od 14 do 17 września Centrum Nauki Kopernik inicjuje debatę o społeczeństwie, dla którego kosmos to już nie tylko marzenia, ale codzienność.

Dynamiczny rozwój sektora kosmicznego to jeden z głównych czynników, kształtujących naszą najbliższą przyszłość. Na scenie, na której do niedawna role rozdzielone były pomiędzy kilka agencji rządowych – NASA, CNSA, ESA czy Roskosmos – pojawiają się nowi aktorzy. Obecnie to produkty takich firm jak SpaceX (rakieta wielokrotnego użytku Falcon 9), Bigelow Aerospace (nadmuchiwane moduły stacji orbitalnej) czy Blue Origin (statek New Shepard) wyznaczają horyzont innowacji. Powstają start-upy projektujące przyszłe habitaty marsjańskie (np. amerykański RedWorks czy polski Space is More), firmy lobbujące na rzecz górnictwa asteroidalnego (Deep Space Industries i Planetary Resources), a także inicjatywy oddolne, choćby takie jak The Planetary Society, organizacja non-profit która na budowę mikrosatelity, napędzanego wiatrem słonecznym, zebrała już 1,2 miliona dolarów. Należy także zauważyć projekty studenckie. Polski satelita PWSAT 2 z systemem deorbitacji, czy pierwsza wiertarka w mikrograwitacji, przetestowana przez studentów Politechniki Wrocławskiej – to dowód na to, że dla ludzi, wchodzących dziś w dorosłe życie otwierają się zupełnie nowe perspektywy.

Entuzjazm wynikający z kosmicznych odkryć oraz innowacji,  które już – dzięki nim – wykorzystujemy w codziennym życiu na Ziemi, nie powinien „zasłaniać” niepokojących zjawisk. Największym zagrożeniem są setki tysięcy śmieci kosmicznych, krążących wokół naszej planety. Wśród nich ponad 20 tysięcy ma wielkość piłki tenisowej, ale nawet te kilkumilimetrowe, pędzące z zawrotną prędkością 7,89 km/s, mogą uszkodzić Międzynarodową Stację Kosmiczną albo zniszczyć satelitę nawigacyjną czy telekomunikacyjną. Te ostatnie ułatwiają ludziom kontakt i szybki obieg informacji na całym świecie – ale wśród nich znacząca ilość „pracuje” wyłącznie na potrzeby militarne i szpiegowskie, dając światowym mocarstwom ogromne poczucie władzy i kontroli nad wszystkim.

Ilustracja przygotowana przez ESA przedstawia orientacyjną lokalizację skatalogowanych obiektów krążących wokół Ziemi. W rzeczywistości jest ich z pewnością więcej.

Idea eksploracji Kosmosu, rozpięta pomiędzy potrzebą poznania a chęcią zysku i panowania, budzi tyleż nadziei, co obaw. Do kogo będzie należał Kosmos? Czy planowane misje i programy doprowadzą do zrównoważonej współpracy, czy wręcz przeciwnie – spowodują wyścig po surowce, patenty i władzę? Kto będzie czerpał z tego korzyści? Jak funkcjonuje prawo własności w Kosmosie? Kiedy zyskamy niezbędną wiedzę i narzędzia, umożliwiające zasiedlanie innych planet? Jak będziemy „użytkować” pozaziemskie środowiska? Międzynarodowe agencje kosmiczne, politycy, wpływowe lobby na świecie, wielkie prywatne firmy, niezależni eksperci, grupy pasjonatów, konstruujących własne satelity – wszyscy mają różnorodne wizje przyszłości. Która z nich ma szansę na realizację?

Festiwal Przemiany pod hasłem „Czyj jest Kosmos?” inicjuje wielka debatę. Organizatorzy zaprosili naukowców: inżynierów, astronomów, astrofizyków, biologów, humanistów, socjologów, etyków i prawników. Gośćmi są również artyści, projektanci, architekci, ekolodzy i aktywiści społeczni. Razem, w interdyscyplinarnych zespołach, w atmosferze otwartości i twórczego eksperymentowania, wszyscy będą rozmawiać o tym, jaka przyszłość czeka nas poza bezpiecznym, ziemskim habitatem.

Dwa główne elementy festiwalu to: wystawa pt. „Powrót na Księżyc”, prezentująca badania naukowe, projekty technologiczne oraz prace z zakresu art&science, designu i architektury oraz I Kongres Marsjański – forum do dyskusji nad budową cywilizacji międzyplanetarnej, gdzie eksperci tylko inicjują dialog (wprowadzają w tematykę, zadają kluczowe pytania), a konkretnych rozwiązań szukają uczestnicy w grupach.

Przestrzeń do wymiany wiedzy i doświadczeń, a także do poznania nowych kierunków badań naukowych i praktyk artystycznych zapewnią: całodniowy program paneli dyskusyjnych (wyjątkowa okazja do osobistych rozmów z twórcami, stojącymi za tegoroczną edycją Przemian), dwa wykłady specjalneJoe Davisa – amerykańskiego badacza, artysty i wizjonera prosto z MIT i Harvardu oraz Leopolda Summerera – naukowca i szefa zespołu Advanced Concepts Team w  Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), zajmującego się badaniami nad przyszłością; Przemiany Medialab – zamknięte warsztaty dla naukowców, projektantów i branży kreatywnej oraz Openlaby: otwarte warsztaty z geologii planetarnej i pokaz z ekipą konstruktorów łazików marsjańskich.

W bogatym programie festiwalu znalazło się także Kino PrzemianTegorocznym organizatorem pokazów jest prestiżowa, nowojorska fundacja – Imagine Science Films. Repertuar tworzą trzy bloki tematyczne, układające się w spójną opowieść o Kosmosie, nowych technologiach i różnorodności życia na Ziemi.

Część rozrywkowa festiwalu to Przemiany Live! – plenerowy koncert muzyki elektronicznej, z gwiazdami takiego formatu, jak: Andy Stott (UK), Demdike Stare (UK), HMOT (Rosja), Astma i FOQL z Polski.  Dodatkową atrakcję muzyczną stanowi „Marsjański pył”, kameralny koncert Stefana Wesołowskiego pod kopułą Planetarium – dźwiękom harfy, wiolonczeli, pianina i syntezatora towarzyszyć będą wizualizacje, inspirowane futuryzmem kosmicznym lat 40. i 50.

Ostatni dzień festiwalu upłynie na Śniadaniu nad rzeką. Targ warzyw i zdrowej żywności, połączono z wykładem o uprawie roślin na Marsie i spotkaniem z pierwszymi polskimi astronautami analogowymi, uczestnikami  misji LUNAR EDITION.

14 września o godzinie 19:00 zapraszamy wszystkich na uroczyste Otwarcie Festiwalu Przemiany 2017, w Centrum Nauki Kopernik.

Autor

Avatar photo
Julia Liszniańska

Była redaktor naczelna AstroNETu i członek Klubu Astronomicznego Almukantarat. Studentka informatyki na Politechnice Wrocławskiej. Stypendystka m.in. programów: TopMinds organizowanego przez Polsko-Amerykańską Komisję Fulbrighta, Microsoft Career Club oraz G4G Nokia.