California Institute of Technology i Cornell University planują budowę nowego 25 metrowego teleskopu w Chile. Submilimetrowy teleskop według ocen będzie kosztował 60 milionów dolarów i będzie o prawie dwa razy większej średnicy, niż obecne submilimetrowe teleskopy.

Pierwszy krok planu, który ogłoszono 9 marca wspólnie przez Caltech i Cornella, który wykonają obie instytucje będzie wydanie 2 milionów dolarów na badania” – powiedział Jonas Zmuidzinas, profesor fizyki w Caltech. Zmuidzinas przewodzi części współpracy między obiema instytucjami od strony Caltechu. Wybudowanie teleskopu jest przewidziane na 2012 rok na pustyni Atakama w północnym Chile. Teleskop znacząco podniesie badania Caltechu w submilimetrowej astronomii.

Naukowcy z Cornella, Caltechu i Caltech Jet Propulsion Laboratory będą rozdzielali sobie czas pracy teleskopu, włączając w to członków wydziałowych z Caltechu: Andrew Blain, Sunil Golwala, Andrew Lange, Tom Phillips, Anthony Readhead, Anneila Sargent i innych.

Będziemy współpracowali z naszymi kolegami z Cornella nad tym projektem” – powiedział Zmuidzinas.

Z Cornell’a współpraca będzie obejmować profesorów Riccarda Giovanelliego, Terrego Herter, Gordona Stacey i Boba Browna.

Długości submilimetrowe w astronomii pozwalają badać kilka astrofizycznych fenomenów, które nie emitują zbyt dużo światła widzialnego lub podczerwonego. Nowy teleskop będzie obserwował gwiazdy i planety formujące się z wirującego dysku gazu i pyłu. Pozwoli także zmierzyć i określić skład molekularnych chmur, w których rodzą się gwiazdy. Pozwoli również odkryć dużą ilość galaktyk, w których zachodzą wielkie wybuchy gwiazd w bardzo odległej części wszechświata.

25 metrowy teleskop zostanie użyty do badań miejsc powstania ogromnych struktur we wszechświecie.

Jak dotąd tylko trochę posmakowaliśmy tego co dają nam submilimetrowe długości fali. Ten teleskop poczyni ogromy krok na tym polu” – powiedział Zmuidzinas.

Nowy teleskop będzie zawdzięczał swoją rozdzielczość czułym superprzewodzącym detektorom, które Zmuidzinas i jego koledzy z Caltech/JPL dostarczą. Nowe superprzewodzące detektory pozwolą wybudować wielkie submilimetrowe kamery, które będą produkowały bardzo dokładne panoramiczne obrazy nieba.

25 metrowy teleskop jest naturalnym postępem w długotrwałej rozbudowie submilimetrowej astronomii przez Caltech i JPL. Caltech operuje obecnie na Caltech Submillimetre Observatory (CSO) – 10,4 metrowym teleskopie skonstruowanym i obsługiwanym z funduszu National Science Foundation, w którym Tom Phillips jest dyrektorem. Teleskop będzie zdolny, dzięki submilimetrowym detektorom i kamerą, do szukania i obserwowania rozproszonego gazu i składu molekuł, co pozwoli zrozumieć formowanie się gwiazd.

Korzyści z nowego teleskopu będą cztery. Pierwsza jest taka, że duży rozmiar lustra powinien dostarczyć od 6 do 12 razy lepszej możliwości zbiorczej niż CSO. Druga korzyść jest taka, że dzięki większym wymiarom i lepszej powierzchni będą otrzymywane o wiele lepsze zdjęcia nieba. Trzecia: dzięki dużym kamerom rozdzielczość obrazów będzie znacznie większa niż obecnie.

Miejsce nazywane Cerro Negro na pusthyni Atacama w Chile jest jednym z miejsc gdzie może powstać nowy teleskop Cornalla i Caltehu.

W końcu 541 metrowe podwyższenie pustyni Atacama dostarczy suchego powietrza dla maksimum efektywności. Submiliometrowe długości fali (około 0.2 milimetra) są silnie absorbowane przez parę wodną w atmosferze. Dla maksimum efektywności, submilimetrowee teleskopy muszą być ulokowane bardzo wysoko i w bardzo suchym miejscu – im wyżej tym lepiej, a najlepiej w przestrzeni kosmicznej.

Jednak budowa wielkiego (10 metrowego) submilimetrowego teleskopu w kosmosie jest rozważana przez NASA i JPL, decyzja nie zostanie podjęta do końca dekady. Obecne kosmiczne teleskopy: Hubble i Spitzer pracują na znacznie krótszych długościach fali, głownie w świetle widzialnym i podczerwonym.

European Space Agency planuje w 2007 roku wystrzelić 3.5 metrowy Herschel Space Observatory, który będzie pierwszy submilimetrowym obserwatorium kosmicznym. NASA uczestniczy w tym projekcie i naukowcy z JPL I Caltechu dostarczą detektorów i komponentów dla kosmicznych instrumentów.

Jest to bardzo ekscytujący czas dla submilimetrowej astronomii. Czynimy własnie dużym postęp na wszystkich frontach: w detektorach, instrumentach i w zabudowaniach – pozwoli nam to poczynić ważne odkrycia naukowe” – powiedział Zmuidzinas.

Autor

Wojciech Lizakowski

Komentarze

  1. Maciek    

    A czy to aby nie ta sama korzyść? — „Druga korzyść jest taka, że dzięki większym wymiarom i lepszej powierzchni będą otrzymywane o wiele lepsze zdjęcia nieba. Trzecia: dzięki dużym kamerą rozdzielczość obrazów będzie znacznie większa niż obecnie.”

    A czy to aby nie ta sama korzyść?

    1. wrinnov    

      Niezupełnie — To podobnie jak z rozdzielczością ekranu monitora – większa rozdzielczość pozwala nam z jednej strony zmieścić wiecej okienek, z drugiej jakość obrazu jest lepsza…

Komentarze są zablokowane.