O obiekcie:

Obiekt M24 nazywany jest również Chmurą Gwiazd Strzelca lub Małą Chmurą Gwiazd Strzelca, dla odróżnienia od znajdującej się niedaleko Wielkiej Chmury. Ostatnią nazwą jest Delle Caustiche, związana z wyglądem obiektu – dotyczy jaśniejszych łuków i spiral. Charles Messier dopisał M24 do swojego katalogu 20 czerwca 1764 roku jako obiekt podobny do mgławicy. Tymczasem jest to po prostu wyodrębniony fragment Drogi Mlecznej, niezasłonięty pyłem i gazem, a przez to jaśniejszy i dobrze widoczny. Składa się z wielu milionów gwiazd, licznych mgławic i gromad, które znajdują się od 10 do 16 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Zajmuje przy tym obszar o promieniu 300 tysięcy lat świetlnych i, gdyby był widoczny w całości, na nocnym niebie swoimi rozmiarami dziewięć razy przerastałby Księżyc.

M24, Mała Chmura Gwiazd Strzelca, na tle Drogi Mlecznej i w otoczeniu innych obiektów katalogu Messiera. Niedaleko niej, nieco bliżej dolnej krawędzi obrazka, Wielka Chmura Gwiazd Strzelca.

Wewnątrz M24 znajduje się między innymi ciemna mgławica Barnard 92. Ma ona owalny kształt i można ją znaleźć w północno-zachodniej części chmury. Jako jeden z pierwszych odkrytych przez Edwarda Emersona Barnarda obiektów tego typu, mgławica ta otrzymała nazwę Czarna Dziura – jeszcze zanim ten termin został użyty do opisu obiektów, które dzisiaj opisujemy tymi słowami. Tuż obok niej znajduje się kolejna ciemna mgławica – Barnard 93. M24 zawiera również gromady gwiazd – na przykład stosunkowo jasną gromadę otwartą NGC 6603, która składa się z około trzydziestu gwiazd i ma promień 14 lat świetlnych, a także mgławice planetarne, na przykład NGC 6567.

Wszystkie cztery wymienione obiekty znajdują się na zaprezentowanych poniżej fotografiach:

Ciemne mgławice Barnard 92 i Barnard 93 oraz gromada otwarta BGC 6603 w Małej Chmurze Gwiazd Strzelca.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: Chmura Gwiazd Drogi Mlecznej
  • Numer w katalogu NGC: brak
  • Jasność: 4,6
  • Gwiazdozbiór: Strzelec
  • Rektascensja: 18h 17min
  • Deklinacja: –18º29
  • Rozmiar kątowy: 90ʹ

Jak i kiedy obserwować:

M24 można zobaczyć nieuzbrojonym okiem zawsze wtedy, gdy widoczna jest Droga Mleczna. Obiekt znajduje się w północnej części Strzelca, o szerokość dłoni ponad asteryzmem Imbryk. Można go również znaleźć 4 stopnie na północ od Polis (μ Sgr) lub 7 stopni na północ i odrobinę na zachód od Kaus Borealis (λ Sgr). Trzecia metoda poleca odszukanie M24 na przedłużeniu linii przechodzącej przez Kaus Astralis (ε Sgr) i Kaus Media (δ Sgr) w kierunku północnym.

Najlepszym czasem na prowadzenie obserwacji są miesiące letnie. Jest to obiekt na tyle duży, że w większości lornetek zajmie od jednej trzeciej do nawet połowy pola widzenia. Mały teleskop pozwoli obserwatorowi dostrzec charakterystyczne wzory łuków i spiral, od których pochodzi nazwa Delle Caustiche, a także rozróżnić poszczególne gwiazdy i ciemne mgławice. Większy teleskop da możliwość zobaczenia gromady otwartej NGC 6603. Jednak używając teleskopów można zobaczyć tylko fragment Gwiezdnej Chmury Strzelca – jest zbyt duża, by można ją było obserwować w całości.

Położenie M24 na niebie

Autor

Matylda Kołomyjec