Gwiazda zmienna pulsująca – czerwony olbrzym lub nadolbrzym – charakteryzująca się słabo zaznaczonym okresem pulsacji lub kilkoma nakładającymi się słabymi okresami. Krzywe zmian jasności gwiazd nieregularnych mają z definicji mało regularne kształty. Jest w nich jednak pewna periodyczność, w przeciwieńśtwie do zmiennych nieregularnych. Wśród gwiazd półregularnych (SR) wyróżnia się cztery podtypy, oznaczane małymi literami alfabetu.

Podtyp SRa

Podtyp ten tworzą olbrzymy późnych klas widmowych, głownie M, C, i S, o krzywych zmian jasności często podobnych do krzywych gwiazd typu Mira Ceti. Obserwujemy u nich stosunkowo wyraźnie zaznaczony okres z przedziału 35-1200 dni. Amplituda zmian jasności wynosi około 2 wielkości gwiazdowe. Typową gwiazdą tego podtypu to gwiazda Z Aqr.

Podtyp SRb

Gwiazdy podobne do gwiazd podtypu SRa. Różnią się od nich tym, iż mają bardziej nieregularną krzywą zmian jasności i słabiej zaznaczone okresy z przedziału 20-2300 dni. TYpowy przedstawiciel podtypu SRb: AF Cyg.

Podtyp SRc

Podtyp ten tworzą głównie nadolbrzymy typu widmowego M, o okresach od kilkudziesięciu do kilku tysięcy dni, często wzajemnie nakładających się na siebie. Amplituda zmian jasności u takich gwiazd wynosi około 1.0 magnitudo. Gwiazdy należące do tego podtypu są w większości obiektami młodymi, i obserwujemy je blisko płaszczyzny Drogi Mlecznej. Typowym przedstawicielem jest jasna gwiazda delta Cephei.

Podtyp SRd

W skład tej nielicznej grupy zmiennych półregularnych wchodzą głównie olbrzymy i nadolbrzymy typów widmowych F, G, oraz K z okresami zmian jasności od 30 do 1 100 dni i amplitudami od 0.1 do 4 wielkości gwiazdowych.

Autor

Karol Langner