Żel powietrzny (aerożel) zastosowany w sondzie Stardust został uznany za rekord Guinnessa w kategorii “ciało stałe o najmniejszej gęstości”. Substancja ta jest wykorzystywana przez sondę do zbierania cząstek w przestrzeni kosmicznej.

Twórca tej substancji, dr Steven Jones z Laboratorium Napędów Odrzutowych w NASA, stworzył również wersję aerożelu o jeszcze mniejszej gęstości – około 3 miligramów na centymetr sześcienny (dla porównania – centymetr sześcienny żelaza waży 7,9 grama – 2500 razy więcej!). Oficjalny certyfikat Guinnessa został doręczony w poniedziałek. Poprzedni rekord w tej dziedzinie wynosił 5 miligramów na centymetr sześcienny.

Aerożel jest zbudowany (podobnie jak szkło!) z dwutlenku krzemu. Jednak jego gęstość jest znacznie mniejsza gdyż zawiera w sobie 99,8 procent… powietrza! Powstaje przez mieszanie ciekłej składowej krzemowej i innych, szybko parujących, składowych ciekłych. Następnie jest osuszany w urządzeniu podobnym do domowego szybkowaru. Gęstnieje, a stopniowe ogrzewanie i zmniejszanie ciśnienia prowadzi do krzepnięcia w postaci silikonowej gąbki.

Substancja swoim wyglądem, kolorem, przezroczystością przypomina zastygły dym papierosowy. Tak tez bywa czasem nazywany. Ta delikatna i łamliwa substancja jest w stanie przetrwać warunki startu rakiety i środowisko panujące w Kosmosie.

Prawdopodobnie nie można stworzyć aerożelu o mniejszej gęstości, gdyż nie byłby żelem” – twierdzi dr Jones. “Atomy krzemu nie byłyby w stanie się połączyć. Nie jest również możliwe przekroczenie bariery równej gęstości powietrza – 1,2 miligrama na centymetr sześcienny, gdyż aerożel jest wypełniony powietrzem.

W 2004 roku sonda Stardust wykorzysta aerożel do chwytania cząstek komety Wild 2. Substancja była też wykorzystywana do termicznej izolacji sondy Mars Pathfinder. Zostanie również wykorzystana w planowanej na przyszły rok misji Mars Exploration Rover.

Autor

Michał Matraszek