Planety i duże księżyce mają kształty zbliżone do kul. Ciśnienie ich wielkich mas powodowało topienie wnętrz i przyjmowanie kulistego kształtu na tej samej zasadzie, na jakiej kulą staje się spadająca kropla. Jednak we wnętrzach planetoid i mniejszych księżyców takie procesy nie zachodziły i dlatego ciała te mają kształt… ziemniaków.

A jaki kształt ma ziemniak? Podobny jak większość kamieni znajdowanych na naszej planecie. W zasadzie jest to zwarta bryła, bez “wypustek” i pustych miejsc we wnętrzu. Daleko jednak kartoflom do kształtu kulistego. Małe księżyce wyglądają podobnie. Podobieństwo w wyglądzie między planetoidami i małymi księżycami może sugerować, że te ostatnie są ciałami, które dawniej samodzielnie krążyły wokół Słońca, ale zostały przechwycone przez grawitacje planet.

Autor serwisu Księżyce Układu Słonecznego, Andrzej Karoń, przygotował animację pokazującą osiem “ziemniaków” oglądanych ze wszystkich stron. Prezentowana obok animacja to właśnie wynik jego pracy. Andrzejowi dziękujemy bardzo za nadesłanie i zgodę na publikację.

Kilka wyjaśnień:

Na dole znak lupki oraz wartość powiększenia oznacza, że księżyc ten jest tyle a tyle razy mniejszy od NAJWIĘKSZEGO w animacji – Proteusza (ZOOM – 1x). Gdyby zachować jednakową skalę, Proteusz miałby zachowaną wielkość, ale np. Deimos miałby średnicę tylko 11 pikseli albo i mniej – w zasadzie nie byłoby widać żadnych szczegółów powierzchni!

Autor w swojej pracy posłużył się źródłami:

Pliki tekstowe z danymi na temat kształtu księżyców oraz niektóre tekstury:

http://publish.uwo.ca/~pjstooke/plancart.htm

– pozostałe tekstury:

http://www.ssc.uwo.ca/geography/spacemap/index.htm

Autor pisze: “Starałem się jak najwierniej odtworzyć kształt tych księżyców, aczkolwiek, z tych czy innych powodów, nie są na pewno w 100% zgodne z oryginałami… ale w prawie 100% są!“.

Szczypta informacji o prezentowanych księżycach:

Zapraszamy do oglądania i jeszcze raz dziękujemy! Jako ćwiczenie rachunkowe proponujemy Czytelnikom obliczenie jak wielkie jest natężenie pola grawitacyjnego “ziemniaków” i ile wynosi na tych ciałach druga prędkość kosmiczna (czy astronauta mógłby wyskoczyć z ich powierzchni w Kosmos?). Masy księżyców znaleźć można na księżycowej stronie.

Animacja, wykonana przez Andrzeja Karonia, ukazuje rzeczywisty wygląd i rozmiary kilku małych, nieregularnych księżyców krążących wokół planet Układu Słonecznego. Publikacja za zgodą autora.