O obiekcie:

Caldwell 51, znana też jako IC 1613, to nieregularna galaktyka karłowata zlokalizowana w gwiazdozbiorze Wieloryba. Należy do Grupy Lokalnej Galaktyk i znajduje się 2,3 miliona lat świetlnych od Ziemi. Pomimo jej względnej bliskości niełatwo ją zauważyć i jest jednym z najbardziej nieuchwytnych obiektów katalogu Caldwella.

Oto ujęcie wykonane w podczerwieni. Przedstawia zewnętrzny region C51, uchwycone zostały też dalsze galaktyki w tle. Zdjęcie wykonano za pomocą WFC3 Hubble’a.

Caldwell 51 jest godna uwagi ze względu na jej rolę w poprawianiu pomiarów odległości do bardziej oddalonych obiektów. W przeciwieństwie do wielu galaktyk, C51 jest przeważnie pozbawiona pyłu, a nasz stosunkowo dobry widok na znajdujące się w niej gwiazdy zmienne RR Lyrae pozwala astronomom na wykonywanie precyzyjnych pomiarów. RR Lyrae to gwiazdy zmienne pulsujące, których okres pulsacji jest bezpośrednio związany z ich jasnością absolutną. Zatem to, jak szybko pulsują, mówi astronomom, jak jasne tak naprawdę są, a ten parametr przekłada się na to, jak daleko muszą one się znajdować. Ten związek umożliwia gwiazdom bycie świecami standardowymi, które używane są do określania odległości do obiektów w obrębie Grupy Lokalnej Galaktyk.

Jedno z poniższych zdjęć, to w niebieskiej ramce, ukazuje obszar niedaleko centrum C51 i jest połączeniem obserwacji wykonanych dzięki urządzeniu WFC3 (Wide Field Camera 3) teleskopu Hubble’a w spektrum nadfioletowym, podczerwonym i widzialnym. Przeprowadzono je w celu ustalenia składu chemicznego galaktyki. Z racji tego, że większość pierwiastków we Wszechświecie powstaje w gwiazdach i rozpraszana jest, gdy następuje kres ich życia, ta informacja może pomóc naukowcom dowiedzieć się więcej o ewolucji galaktyki i historii formowania się w niej gwiazd.

Grafika porównująca dwa regiony C51 sfotografowane przez WFC3. Zdjęcie szerszego obszaru ukazujące całą galaktykę u dołu, po prawej wykonane zostało przez VLT, należącego do ESO. Pomarańczowa ramka wskazuje miejsce podczerwonych obserwacji Hubble’a na obrzeżach galaktyki (po lewej), z kolei niebieska ramka zaznacza centrum galaktyki (po prawej, ku górze).

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: nieregularna galaktyka karłowata
  • Numer w katalogu IC: 1613
  • Jasność obserwowalna: +9,9m
  • Gwiazdozbiór: Wieloryb
  • Deklinacja: +02° 07′ 04″
  • Rektascensja: 01h 04m 48s
  • Rozmiar kątowy: 16,2′ × 14,5′
  • Promień: 15,1 ly

Jak obserwować?

Widoczna jest jako niezwykle słaba i rozproszona smuga na niebie, nawet gdy obserwowana jest przez średniej wielkości teleskopy. Można ją zobaczyć jesienią na półkuli północnej i wiosną na północnych obszarach półkuli południowej.

Credits: Image courtesy of Stellarium

Położenie C51 na mapie nieba.

Autor

Amelia Staszczyk