Chandra, wiekowy teleskop orbitalny dokonujący obserwacji w promieniowaniu rentgenowskim, niedawno uchwycił wielką eksplozję znajdującą się 10 miliardów lat świetlnych od Ziemi na zdjęciu zwanym Głębokim Południowym Polem Chandry. Eksplozja zniknęła tak szybko jak się pojawiła, a astronomowie głowią się nad możliwymi przyczynami tego zjawiska.

Zdjęcie jest określane „najgłębszym obrazem w promieniach rentgena dotychczas uzyskanym” przez naukowców zajmujących się Chandrą. Teleskop bacznie obserwuje ten obszar od 17 lat, ale dopiero w ciągu 3 ostatnich zauważono jakąkolwiek aktywność w promieniach X.

Głębokie Południowe Pole Chandry i znajdująca się w nim eksplozja

Taka aktywność zazwyczaj wskazuje na działania czarnych dziur albo innych wydarzeń, które wyzwalają bardzo duże ilości energii, a mimo to nie ukazują się w świetle widzialnym. To zdarzenie było 1000 razy jaśniejsze niż jakakolwiek z wcześniejszych obserwacji, jednak zniknęło już po jednym dniu.

Naukowcy mają kilka możliwych hipotez tłumaczących to wydarzenie, które zostało nazwane CDF-S XT1. Mogło to być na przykład zderzenie dwóch gwiazd neutronowych, bardzo duża gwiazda wpadająca w czarną dziurę lub zderzająca się z innym niewielkim obiektem, bądź też średniej wielkości czarna dziura pochłaniająca białego karła. Nie ustalono jeszcze, w jakiej galaktyce doszło do tego zjawiska.

Publikacja opisująca eksplozję została przyjęta do czasopisma Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (Comiesięczne Obserwacje Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego). Dokument można przeczytać tutaj.

Autor

Michał Bugała