O przyszłość teleskopu Hubble'a z NASA i Administracją Prezydenta G.W.Busha walczą już obie Izby Kongresu. Podczas wczorajszych senackich przesłuchań w sprawie propozycji budżetu agencji kosmicznej na rok 2005, Christopher „Kit” Bond (Republikanie, stan Missouri) i Barbara Mikulski (Demokraci, stan Maryland) opowiedzieli się za przeprowadzeniem dwóch niezależnych powtórnych analiz styczniowej decyzji Administratora NASA Seana O'Keefe o zaprzestaniu serwisowania orbitującego obserwatorium.

Jedna z analiz, którą wykonałby zespół ekspertów Narodowej Akademii Nauk (National Academy of Sciences) mogłaby rozważyć czy korzyści z jeszcze jednych odwiedzin teleskopu Hubble'a przez astronautów na promie kosmicznym są warte ryzyka jakie się z tym wiąże. Druga analiza przeprowadzona przez Generalne Biuro Obrachunkowe (General Accounting Office), mogłaby sprawdzić koszt serwisowania teleskopu Hubble'a w szerszym kontekście ceny jaką trzeba by zapłacić za rozwiązanie problemów, które doprowadziły do ubiegłorocznej utraty promu Columbia i jego siedmioosobowej załogi.

Wezwania C. Bonda i B. Mikulski odbiły się w ubiegłym tygodniu echem w postaci rezolucji wprowadzonej pod obrady Izby Reprezentantów, żądającej również przeprowadzenia analizy przez ekspertów z zewnątrz. Zarówno działania podejmowane przez Senat jak i Izbę precyzują również, że podczas wykonywania różnych analiz należy kontynuować przygotowania do następnej misji serwisowej teleskopu Hubble'a, którą planowano na rok 2006 dopóki nie skasował jej S.O'Keefe.

C. Bond i B. Mikulski przewodniczą odpowiednio Komisji i Demokratów w senackim podkomitecie dotacji, który zatwierdza finansowanie dla NASA. Macierzysty stan B. Mikulski gości u siebie zarówno Instytut Naukowy Teleskopu Kosmicznego (Space Telescope Science Institute – STScI) gdzie znajduje się główna kwatera naukowa teleskopu Hubble'a jak i należące do NASA Centrum Lotów Kosmicznych im. Goddarda (Goddard Space Flight Center), gdzie opracowuje się plany misji serwisowych. Członek Izby Reprezentantów Mark Udall (Demokraci, stan Colorado) przygotował dla Izby projekt rezolucji – w jego okręgu ma siedzibę firma Ball Aerospace & Technologies Corporation, która zbudowała większość naukowych instrumentów Hubble'a łącznie z Spektrografem Pochodzenia Kosmosu (Cosmic Origins Spectrograph) przewidzianego do zainstalowania w obserwatorium podczas następnej misji serwisowej. Na początku kiedy M.Udall przedstawiał rezolucję miał siedmiu współsygnatariuszy zarówno z partii Demokratycznej jak i Republikańskiej. Od tego czasu pod rezolucją podpisało się kolejnych 18 przedstawicieli łącznie z Vernonem Ehlersem (Republikanie, stan Michigan) – jednym z dwóch zasiadających w Kongresie fizyków ze stopniem doktora.

Wszystkie te działania następują po tygodniach przewidywań dotyczących drobiazgowych rozważań Admirała Harolda Gehmana – poprzednio kierującego Zespołem ds. Zbadania Wypadku Promu Columbia (Columbia Accident Investigation Board – tego czy skasowanie przez Administratora NASA S.O'Keefe serwisowania teleskopu Hubble'a w przyszłości jest wynikiem oceny wyłącznie na gruncie bezpieczeństwa jak to argumentował. Pod koniec stycznia b.r. za sprawą usilnych starań B. Mikulski, S. O'Keefe zgodził się rozważyć drugą opinię przygotowaną przez H. Gehmana. W liście do Senator B. Mikulski z 5 marca b.r. i wczoraj podanym do publicznej wiadomości, H. Gehman stanowczo napisał, że wszystkie loty promów kosmicznych są niebezpieczne przy czym misja do teleskopu Hubble'a może być „nieco bardziej ryzykowna” niż te do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, gdzie załoga promu uszkodzonego podczas startu mogłaby szukać bezpiecznego schronienia. O tym jednak, co S. O'Keefe uznał za wystarczający powód do zaprzestania serwisowania teleskopu Hubble'a H. Gehman napisał : „sugeruję jedynie, że odpowiedzi na pytanie czy przedłużanie życia wspaniałego Teleskopu Hubble'a jest warte związanego z tym ryzyka, może udzielić dogłębne i szczegółowe zbadanie całego równania zysków/ryzyka.

Podczas wczorajszych porannych przesłuchań w sprawie budżetu NASA, które Senator B. Mikulski opisała jako „bardzo konstruktywne”, S. O'Keefe zgodził się na konsultacje z Narodową Akademią Nauk. Później jednak tego samego popołudnia wycofał się stwierdzając, że nie czuje, aby światło dzienne mogło ujrzeć cokolwiek, co mogłoby skłonić do zmiany decyzji o zatrzymaniu dalszego serwisowania teleskopu Hubble'a. S. O'Keefe powiedział, że z radością przyjmuje koncepcje przedłużania naukowego życia obserwatorium, ale nie jest zainteresowany dążeniem z jego punktu widzenia do złamania zaleceń CAIB.

Odpowiadając na to wczoraj Senator B. Mikulski w ostrych słowach oświadczyła, że „taka decyzja nie może być podejmowana arbitralnie przez jedną osobę w NASA lub w Kongresie. Środowisko naukowe i inżynierskie, astronauci i wielu należących do obu partii członków obu Izb Kongresu poważne obawiają się drogi, którą Pan obiera„. Żeby nie pozostawić cienia wątpliwości kontynuowała : „wiedząc, że mógłby Pan zignorować te obawy , jako członek Komitetu ds. Dotacji zrobię wszystko co mogę, aby upewnić się, że tegoroczny budżet NASA zapewnia odpowiednie środki finansowe dla kontynuowania planowania i przygotowań dotyczących z teleskopem Hubble'a aż do czasu zakończenia analiz i podania do wiadomości podjętej decyzji„.

Mimo że dla analizy Narodowej Akademii Nauk nie określono żadnego terminu, C.Bond i B.Mikulski poprosili Generalne Biuro Obrachunkowe o zakończenie wykonywanej przez nie analizy do 1 lipca b.r.

NASA to agencja „mogę-zrobię”, która rozwiązywała trudniejsze problemy niż serwisowanie teleskopu Hubble'a” – mówi Dyrektor STScI Steven Beckwith. Podczas gdy rozważa się inne opcje, to odwiedzenie teleskopu Hubble'a jest najlepszym sposobem na utrzymanie jego produktywności naukowej. List Admirała H. Gehmana wyraźnie bowiem pokazuje NASA jak można tego dokonać zachowując ducha i treści zaleceń CAIB przy jednoczesnym utrzymaniu operacyjności najsilniejszego teleskopu na Świecie przez wiele nadchodzących lat.

Autor

Wojciech Lizakowski