Od czwartku na Uniwersytecie Wrocławskim trwa Konferencja Studenckich Astronomicznych Kół Naukowych. Stąd też warto opowiedzieć o astronomie, który w drugiej połowie XIX wieku był dyrektorem wrocławskiego obserwatorium.

Johann Galle spędził we Wrocławiu prawie połowę swojego życia, jednak zanim przyjechał na Dolny Śląsk, pracował w obserwatorium w Berlinie jako asystent głównego astronoma w tym obserwatorium — Johanna Enckego. W tamtym czasie Galle obserwował kometę Halleya, a także odkrył trzy nowe komety i wewnętrzny pierścień Saturna, ale to ostatnie odkrycie zostało pominięte do czasu ponownego odkrycia przez Williama Bonda. W pracy doktorskiej Galle skomentował obserwacje Urana przeprowadzone przez duńskiego astronoma Ole Romera na początku XVIII w. Pracę tę wysłał do Le Verriera, jednak francuz zainteresował się nią, dopiero kiedy potrzebował astronoma — obserwatora. Le Verrier wyznaczył miejsce, w którym przewidywał obecność ósmej planety w Układzie Słonecznym, jednak w obserwatorium w Paryżu nie miał kto zweryfikować jego obliczeń. Z tym zadaniem zwrócił się właśnie do Galle, gdzie zachęcał nie tylko do obserwacji Urana, ale także poszukiwania kolejnej planety, która zaburzała orbitę siódmej planety.

23 września 1846 r. Galle zaczął poszukiwania obiektu w miejscu wskazanym przez Le Verriera, ale bez skutku. Jednak po skorzystaniu z najnowszych, jeszcze w tym czasie nieopublikowanych map, Niemiec zauważył, że na niebie, w odległości zaledwie 1o od wskazanego miejsca, znajduje się obiekt o jasności 8 magnitudo, który nie został zaznaczony na mapie. Znaleziony obiekt okazał się planetą, której poszukiwał Le Verrier.

Po odkryciu Neptuna, Galle jeszcze przez jakiś czas śledził planetę, by na podstawie obserwacji można było dokładnie określić jej orbitę. Obserwacje te zostały przerwane w 1851 r., kiedy to astronom przeniósł się do Wrocławia, gdzie na ówczesnym Królewskim Uniwersytecie w Breslau objął stanowisko dyrektora obserwatorium astronomicznego. Okres działalności we Wrocławiu należał do spokojniejszych, gdzie już Galle nie dokonał przełomowych odkryć. Jego prace dotyczyły m.in. metod wyznaczania wysokości zórz polarnych oraz trajektorii meteorów. Natomiast jako dydaktyk został wybrany rektorem Uniwersytetu na rok akademicki 1875-76.

Johann Gottfried Galle

Autor

Avatar photo
Anna Wizerkaniuk

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Elektronika na Politechnice Wrocławskiej, członek Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, miłośniczka astronomii i książek