Kończy się pierwszy miesiąc wiosny. W środę 15 kwietnia Słońce przekroczy równoleżnik 10° deklinacji w drodze na północ. Tego dnia Słońce pojawi się na nieboskłonie około 5:45, a zniknie za widnokręgiem około 19:40, czyli po prawie 14 godzinach. Natomiast w sobotę 18 kwietnia Słońce przejdzie z gwiazdozbioru Ryb do gwiazdozbioru Barana, w którym pozostanie do 14 maja. Wieczorem nadal bardzo dobrze widoczna jest planeta Wenus, choć jej wysokość nad widnokręgiem zaczyna się zmniejszać. Wysoko nad Wenus, przez gwiazdozbiór Żyrafy, wędruje kometa C/2019 Y4 (ATLAS), która ostatniego dnia maja przejdzie przez peryhelium. Kometa świeci obecnie z jasnością około +6,5 magnitudo i szybko jaśnieje, a jeszcze przed spotkaniem ze Słońcem może pojaśnieć nawet do -1 wielkości gwiazdowej! Księżyc przeniósł się na niebo poranne i dąży do nowiu, przez który przejdzie w poniedziałek 23 kwietnia. W ciągu tygodnia minie trzy widoczne nad ranem planety Układu Słonecznego, najpierw Jowisza i Saturna, a potem Marsa.

 

Animacja pokazuje położenie Wenus w trzecim tygodniu kwietnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

Planeta Wenus wędruje niecałe 5° na północ od ekliptyki i mniej więcej taką samą odległość przemierza w ciągu tygodnia na tle gwiazd. Na początku tygodnia Wenus przejdzie 10° na północ od Aldebarana, najjaśniejszej gwiazdy Byka, zaś do niedzieli 19 kwietnia oddali się od Plejad na ponad 12°. Tarcza planety jest już całkiem duża i przybiera kształt coraz węższego sierpa, stając się atrakcyjnym celem nawet dla posiadaczy niewielkich lornetek. Do końca tygodnia jej jasność utrzyma się na poziomie -4,5 wielkości gwiazdowej, a tarcza planety urośnie do 33″, zmniejszając jednocześnie fazę do 34%.

Przez gwiazdozbiór Żyrafy, mniej więcej w połowie drogi między gwiazdą Menkalinan z Woźnicy a Gwiazdą Polarną wędruje kometa C/2019 Y4 (ATLAS). Kometa zbliża się do Słońca i do nas, przez swoje peryhelium, zaledwie 0,25 AU (37,5 mln km) od Słońca przejdzie ostatniego dnia maja, natomiast najbliżej Ziemi, w odległości 0,78 AU (117 mln km) znajdzie się 22 maja. Może wtedy osiągnąć sumaryczną jasność 0 magnitudo, a nawet większą!

Obecnie kometa jest oddalona o mniej więcej jedną jednostkę astronomiczną zarówno od Słońca, jak i od Ziemi i świeci blaskiem mniej więcej +6,5 wielkości gwiazdowej. Czyli jest widoczna w teleskopach i lornetkach. Ale jej jasność szybko rośnie i już niebawem powinna przekroczyć granicę widoczności gołym okiem. Warto na jej obserwacje wykorzystać najbliższe kilka-kilkanaście dni, gdy Księżyc jest blisko nowiu i nie przeszkadza w jej obserwacjach. Tutaj można pobrać wykonaną w programie Nocny Obserwator mapkę z trajektorią komety do końca kwietnia 2020 r. Jej szukanie warto zacząć od odnalezienia jasnych gwiazd Woźnicy Capella i Menkalinan. Kometa wędruje jakieś 20° na północ od nich. Oczywiście pora pokazana na mapce jest jeszcze niedobra do jej obserwacji. Trzeba poczekać mniej więcej jeszcze kolejną godzinę, ale wtedy kometa wznosi się na wysokości prawie 60°, a zatem jej warunki obserwacyjne są bardzo dobre.

 

 

Animacja pokazuje położenie Księżyca oraz planet Jowisz, SaturnMars w trzecim tygodniu kwietnia 2020 r. (kliknij w miniaturkę, aby powiększyć).

 

 

W środę 15 kwietnia około godziny 1 naszego czasu Księżyc przejdzie przez ostatnią kwadrę i podąży ku nowiu. Niestety o tej porze roku rano ekliptyka do wschodniej części widnokręgu jest nachylona niekorzystnie, a dodatkowo Srebrny Glob wędruje kilka stopni pod nią, a zatem jego obserwacje będą możliwe tylko w pierwszej części tygodnia. Jednak Księżyc pokaże się na nieboskłonie grubo po północy i wędruje nisko nad horyzontem.

Pierwsze trzy poranki tego tygodnia Księżyc spędzi w gwiazdozbiorze Strzelca. W poranek poniedziałkowy 13 kwietnia na godzinę przed wschodem Słońca jego tarcza dotrze prawie do południka lokalnego i pokaże fazę 69%. Tej nocy zakryje on m.in. znaną Mgławicę Laguna, która w stworzonym przez Messiera katalogu obiektów niekometarnych ma numer 8. Z tego względu mgławicy nie da się dostrzec, ale w tym samym miejscu znajduje się też gromada otwarta gwiazd i można obserwować zakrycia jej gwiazd przez Księżyc.

Dwa poranki później naturalny satelita Ziemi przemieści się na pogranicze gwiazdozbiorów Strzelca i Koziorożca, gdzie swoje pętle po niebie kreślą dwie największe planety Układu Słonecznego, czyli Jowisz i Saturn. Godzinę przed wschodem Słońca tarcza Księżyca zaprezentuje fazę 48% i znajdzie się jakieś 3° na południe od linii łączącej obie planety i jednocześnie 3,5 stopnia od Jowisza i 5° od Saturna. Do końca tygodnia jasność Jowisza zwiększy się do -2,3 wielkości gwiazdowej, przy średnicy tarczy 39″. Natomiast Saturn świeci blaskiem +0,6 magnitudo, a jego tarcza ma średnicę 18″.

W czwartek 16 kwietnia Księżyc przejdzie do gwiazdozbioru Koziorożca, a jego sierp zwęzi się do 38%. Na godzinę przed świtem Srebrny Glob dotrze na 3° do planety Mars, której jasność jest porównywalna z Saturnem, wynosi także +0,6 wielkości gwiazdowej, ale jego tarcza jest ponad 2-krotnie mniejsza, ma średnicę zaledwie 7″.

Księżyc jeszcze można próbować dostrzec w piątek 17 kwietnia, ale na godzinę przed wschodem Słońca zdąży się on wnieść na wysokość jedynie 2,5 stopnia. A zatem oprócz bezchmurnego nieba potrzebny jest jeszcze odpowiednio odsłonięty widnokrąg. Szczęśliwcy ujrzą sierp Księżyca w fazie 29%.

Autor

Avatar photo
Ariel Majcher