Ciasny układ podwójny składający się z białego karła i często czerwonego olbrzyma, z którego następuje przepływ materii w kierunku mniejszego towarzysza; wybuch termojądrowy gromadzonej materii prowadzi do nagłego wzrostu jasności układu podwójnego. Materia, gromadząc się na powierzchni białego karła w układzie nowej, rostrzyga wybuchy termojądrowe. Skutek tego, gwiazdy nowe zwiększają swoją jasność o 7-15 wielkości gwiazdowych. Po początkowym, bardzo szybkim wzroście jasności i osiągnięciu maksimum, następuje stopniowy jej spadek, aż do stanu sprzed wybuchu. Ze względu na szybkość spadku jasności, gwiazdy nowe dzielimy na trzy podtypy: Na, Nb, Nc, i Nr.

Podtyp Na – szybkie nowe, u których spadek jasności w ciągu 100 dni po maksimum jest wiekszy niż 3 wielkości gwiazdowe.

Podtyp Nb – powolne nowe; analogiczny spadek jasności jest mniejszy od 3 wielkości gwiazdowych.

Podtyp Nc – bardzo powolne nowe; do tej klasy zaliczamy gwiazdy, u których spadek jasności o 3 wielkości gwiazdowych zachodzi w czasie około 1000 dni lub dłuższym.

Podtyp Nr – nowe powrotne, czyli gwiazdy nowe wybuchające więcej niż jeden raz.

Mechanizm wybuchu nowych

Gwiazdy nowe były obserwowane przez astronomów już od czasów starożytnych, jednakże dopiero niedawno odkryto mechanizm wybuchu. Wszystkie gwiazdy nowe wchodzą bowiem w skład ciasnych układów podwójnych, w których jedna z gwiazd jest z reguły białym karłem, a druga chłodną gwiazdą ciągu głównego, olbrzymem, lub podolbrzymem.

Chłodniejsza gwiazda wypełnia tzw. powierzchnię Roche’a, wskutek czego następuje przepływ materii w kierunku białego karła, tworząc wokół niego otoczkę gazową w postaci rotującego dysku. Po osiągnięciu przez białęgo karła odpowiedniej masy, temperatura wzrasta na, tyle że mogą zachodzić reakcje termojądrowe.

Ponieważ reakcje te zachodzą bardzo gwałtownie i z dużym rozmachem, cały proces ma charakter wybuchu, co obserwujemy jako zjawisko nowej.

Podczas wybuchu, biały karzeł odrzuca w przestrzeń otoczkę gazową z prędkością około 1000 km/s. Masa odrzuconej otoczki wynosi 10^-4 – 10^-5 Mo.

Średnia jasność absolutna nowej w maksimum wynosi około -7.5 magnitudo. Wybuchy gwiazd nowych, w odróżnieniu od supernowych, są zjawiskiem dosyć częstym. Przeciętnie obserwujemy kilka nowych rocznie. Jednakże w większości są to gwiazdy odległe, a w związku z tym bardzo słabe (nawet w maksimum jasności). Jasne nowe pojawiają się średnio raz na kilkanaście lat. Ostatnią jasną nową była nowa w Łabędziu, która wybuchła w 1975 roku z maksymalną jasnością 1.9 magnitudo.