Izba Reprezentantów rozważa przyjęcie rezolucji, która może cofnąć decyzję NASA o zaprzestaniu serwisowania Kosmicznego Teleskopu Hubble'a.

W ubiegłym tygodniu ponownie rozgorzały zmagania o los Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. W środę pod obrady Izby Reprezentantów siedmiu członków Kongresu USA pod wodzą reprezentanta Marka Udalla (stan Kolorado, Demokraci) wniosło rezolucję domagającą się spotkania z niezależnym zespołem ekspertów dla ponownego rozważenia decyzji NASA o zaprzestaniu serwisowania orbitującego obserwatorium. Rezolucja prosi również NASA o kontynuowanie planowania i przygotowań do następnej misji serwisowej Hubble'a podczas prac zespołu.

W oświadczeniu wprowadzonym do protokołu obrad Kongresu 3 marca 2004 roku M.Udall powiedział: “chcę zwrócić uwagę na wkład Kosmicznego Teleskopu Hubble'a w badania naukowe i edukację, chcę się upewnić, że każda decyzja wpływająca na jego przyszłość jest podejmowana ostrożnie, poważnie i z prawdziwych powodów“. W swoim oświadczeniu informującym o tym, że nie będzie już więcej wizyt serwisowych Teleskopu Hubble'a administrator NASA Sean O'Keefe cytował zalecenia bezpieczeństwa dla promu kosmicznego. W ciągu tygodni jakie upłynęły od tamtego dnia decyzja jaką podjął O'Keefe była jednak ostro krytykowana przez naukowców i inżynierów zarówno z Agencji jak i spoza niej. Krytycy mają Administratorowi za złe, że podjął ją za zamkniętymi drzwiami i kwestionują zasadność jego oceny czynników ryzyka dla promu kosmicznego. Są również skonsternowani tym, że w swoich rozważaniach O'Keefe nie przywiązał większej wagi do nazwyczajnego wkładu naukowego Teleskopu Hubble'a – zarówno tego, który już się dokonał jak i oczekiwanego dzięki nowej kamerze oraz spektrografowi, które miałyby zostać zainstalowane podczas następnej misji serwisowej, a na które wydano już około 160 milionów dolarów z pieniędzy podatników.

Według komentarzy dla magazynu Sky & Telescope jakich udzieliło kilkunastu astronomów, nadzwyczajność rezolucji Izby bierze się z języka jakim została napisana. Dokument cytuje raport Zespołu ds. Zbadania Wypadku Promu Columbia (Columbia Accident Investigation Board – CAIB), w którym stwierdza się, że NASA nie może polegać tylko na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (International Space Station – ISS), aby sprawdzać stan promów i naprawiać je na orbicie. Astronauci muszą być zdolni do sprawdzania i naprawy promu bez pomocy ISS w przypadku, gdy nagły wypadek w czasie lotu spowoduje, że stacja będzie poza zasięgiem.

O'Keefe utrzymywał, że ISS redukuje ryzyko dla załogi promu ponieważ może im służyć jako bezpieczna przystań. Zobowiązał się jednak do wypełnienia wszystkich zaleceń CAIB. Jak rezolucja Izby zauważa, spełnienie tego wymaga, aby prom był zdolny do lotu nawet jeśli nie może dotrzeć do ISS tak jak w przypadku misji serwisowej do Teleskopu Hubble'a. Tak więc, jeśli loty zostaną wznowione, kiedy to prom będzie bez wątpienia bezpieczniejszy niż w dowolnej chwili w historii programu, dlaczego nie powrócić do Hubble'a tak jak planowano?

Pod koniec stycznia b.r. Admirał Harold Gehman – przewodniczący obecnie już rozwiązanego CAIB, zgodził się bliżej przyjrzeć temu pytaniu idąc za wnioskiem Senator Barbary Mikulski (stan Maryland, Demokraci) o to, aby S.O'Keefe rozpatrzył drugą opinię dotyczącą ryzyka związanego z serwisowaniem Teleskopu Hubble'a. Według biur : Admirała H.Gehmana i senator B.Mikulski, jego raport jest oczekiwany już wkrótce – być może w przyszłym tygodniu.

Rezolucja Izby może jednak przebić wszystko co w tej sprawie mogą mieć do powiedzenia : H.Gehman lub S.O'Keefe. Według Lawrence Pacheco – sekretarki prasowej M.Udalla, intencją rezolucji jest przekonanie decydujących w Kongresie o budżecie do sfinansowania jeszcze jednej misji serwisowej Teleskopu Hubble'a nawet jeŚli NASA mówi, że nie chce w nią polecieć.

Jeśli rezolucja zostanie przyjęta to nie będzie to pierwszy przypadek, gdy Kongres przychodzi Hubble'owi z pomocą. W ubiegłym roku NASA zagroziła przelaniem pieniędzy z programu Hubble'a, aby wspomóc budowę Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (James Webb Space Telescope), którego wystrzelenie jest planowane na rok 2011. Kongres nalegał, aby NASA zwołała zespół najlepszych specjalistów dla ponownej oceny tego planu, a zespół twardo opowiedział się za utrzymaniem sprawności Hubble'a co najmniej do czasu aż Teleskop Webba znajdzie się na orbicie. Bez jeszcze jednej misji serwisowej Teleskop Hubble'a prawdopodobnie zakończy swoje funkcjonowanie około roku 2007 lub nieco wcześniej kiedy zużyją się jego baterie lub inne krytyczne elementy.

Przedstawiciele NASA podkreślają, że prace przygotowawcze do jeszcze jednej wizyty serwisowej Teleskopu Hubble'a nadal są realizowane, a zespół serwisowy pozostaje nietknięty. Jeśli jednak w ciągu kilku następnych tygodni pieniądze się nie znajdą, to Agencja nie będzie miała innego wyboru jak zacząć zwalnianie pracowników lub przydzielić ich do innych projektów.

Autor

Wojciech Lizakowski