Kasjopeja (lub Kasjopea) to jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego, widoczny w Polsce przez cały rok. Wyglądem przypomina literę „W”, znajdującą się pomiędzy Perseuszem, Cefeuszem i Andromedą. Takie sąsiedztwo nie jest przypadkowe, gdyż za nazwą gwiazdozbioru kryje się ciekawy mit snuty przez starożytnych Greków.
Powyższy fragment mapy nieba przedstawia gwiazdozbiór Kasjopeji (Kasjopei) w otoczeniu sąsiadujących konstelacji. Białymi okręgami oznaczone są obiekty katalogu Messiera.
Kasjopeja była królową Etiopii, żoną wspomnianego wyżej Cefeusza. Zaślepiona swoim pięknem była samolubna i nie bała się twierdzić, że urodą przewyższa nawet nimfy i nereidy. Te ostatnie były istotami morskimi, związanymi z bogiem morza – Posejdonem. Rozgniewane przechwałkami królowej, doniosły o tym władcy mórz i jego żonie, Amfirycie, która wraz z nimi wzburzyła morze i zatopiła krainę króla Cefeusza. Posejdon nasłał na królestwo potwora morskiego – Ketosa. Kasjopeja razem z mężem zgodziła się oddać w ofierze potworowi swoją córkę Andromedę – przykuto ją do skały i w ostatniej chwili Perseusz uratował ją przed pożarciem. Po śmierci królowa została umieszczona na niebie. Często jest wyobrażana jako kobieta siedząca na tronie i czesząca swoje włosy. Jednak nereidy w swojej zemście zadbały o to by była umieszczona na biegunie północnym, przez co miała zwisać głową do dołu.
Powyższy obrazek pochodzi z dzieła Johanna Elerta Bodego pod tytułem „Uranographia” i przedstawia Kasjopeję (w górnej części ilustracji) na tle gwiazd tworzących jej konstelację.
Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji, zwaną kiedyś „gwiazdą Królestwa Etiopii”, jest Szedar (α Cas). Jej nazwa z arabskiego oznacza pierś i wywodzi się z umiejscowienia gwiazdy w gwiazdozbiorze. Druga najjaśniejsza gwiazda Kasjopei to gwiazda podwójna Caph (β Cas). Jej nazwa także dotyczy postaci królowej i oznacza „dłoń zabarwioną henną”. W Kasjopei znajduje się też kilka gromad otwartych, takich jak M52, której można się jej dopatrzyć już przez lornetkę. Nazywana jest przez astronomów „sól i pieprz”, gdyż przypomina rozsypane na stole przyprawy. Inną ciekawą gromadą otwartą w obrębie gwiazdozbioru jest M103, która jest najbardziej oddaloną od nas odkrytą gromadą. Znajduje się w niej kilka tysięcy gwiazd, ale ze względu na swoją odległość od nas w amatorskim teleskopie można dostrzec jedynie około czterdziestu ciał. Jeśli posiadamy bardziej zaawansowane instrumenty obserwacyjne, możemy znaleźć też dwie karłowate galaktyki eliptyczne: NGC 185 i bledszą NGC 147. Tak więc Kasjopeja zawiera obiekty, które sprostają wymaganiom zarówno zaawansowanych obserwatorów jak i tych amatorskich. Sama w sobie jest wyraźnym gwiazdozbiorem na północnym niebie, który podziwiać możemy każdej bezchmurnej nocy.
Gromada otwarta M52
Korekta – Matylda Kołomyjec
