Proxima Centauri, najbliższa Słońcu gwiazda, jest zaledwie półtora raza większa od Jowisza. O badaniach rozmiarów gwiazdy przy pomocy VLT informuje European Southern Observatory (ESO).
Choć największe z gwiazd mają rozmiary sięgające setek milionów kilometrów, odległości, jakie dzielą nas od nich, są tak duże, że nawet w największym teleskopie gwiazdy nadal pozostają świetlistymi punkcikami i trudno je zmierzyć. Na szczęście możemy ze znacznie lepszym skutkiem wykorzystać do tego kilka instrumentów. Technika polegająca na łączeniu światła z kilku teleskopów, nazywa się interferometrią.
Obecnie największym na świecie interferometrem optycznym jest układ czterech 8,2-metrowych teleskopów VLT znajdujący się w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO) na górze Cerro Paranal w Chile.
Na zdjęciu widoczny jest teren na górze Paranal w Chile zajmowany przez kompleks Very Large Telescope. Widoczny jest 8,2 metrowy Unit Telescopes oraz interferometr.
Dwa z teleskopów (ANTU i MELIPAL) zostały w zeszłym roku skierowane na najbliższą Słońcu gwiazdę – Proximę Centauri. Gwiazda ta, wraz z parą gwiazd Alfy Centauri, tworzy układ potrójny.
Proxima (z łaciny najbliższa) oddalona jest od nas tylko o 4.2 roku świetlnego. Mimo to jest prawie stukrotnie słabsza od najsłabszych gwiazd widocznych gołym okiem. Przyczyną takiego stanu rzeczy są jej niewielkie rozmiary i masa. Proxima jest gwiazdą tak małą, że znajduje się blisko granicy 0,08 masy Słońca, poniżej której obiekt nie jest już gwiazdą, lecz brązowym karłem.
Zbadanie własności fizycznych takich obiektów jest jednym z najważniejszych zagadnień współczesnej astrofizyki, bowiem może rzucić więcej światła na procesy formowania się małomasywnych gwiazd, brązowych karłów i bardzo masywnych planet.
Wyniki obserwacji Proximy Centauri, wykonane przez teleskopy VLT, zostały opisane w artykule wysłanym do druku do czasopisma „Astronomy and Astrophysics” autorstwa grupy astronomów kierowanej przez Damiena Segransana z Geneva Observatory.
Z tekstu tego wynika, że rozmiary kątowe Proximy wynoszą 1,02 +\- 0,08 milisekundy łuku. Uwzględniając odległość 4,2 roku świetlnego dzielącą nas od tej gwiazdy, otrzymujemy, że jej fizyczne rozmiary wynoszą niespełna 200 tysięcy kilometrów. Obiekt ten ma więc rozmiary siedem razy mniejsze niż nasze Słońce i jest półtora razy większy od Jowisza. Z drugiej strony, Proxima Centauri jest aż 150 razy masywniejsza od największej planety Układu Słonecznego.
Jak zauważają autorzy pracy, zaobserwowane rozmiary Proximy zgadzają się bardzo dobrze z modelami teoretycznymi gwiazd małomasywnych, co świadczy o tym, że astronomowie dość dobrze rozumieją procesy fizyczne odpowiedzialne za życie tych obiektów.
