O obiekcie:

Obiekt M33, zwany też Galaktyką Trójkąta, jest jedną z bardziej znanych galaktyk spiralnych. Swoją nazwę bierze od położenia na niebie, gdyż leży w gwiazdozbiorze Trójkąta. Jest to jedna z najbliższych Ziemi galaktyk. Należy do Grupy Lokalnej, czyli grupy galaktyk, do której należy nasza własna Droga Mleczna, sławna Galaktyka Andromedy, a także parędziesiąt innych. M33 jest 3 największą spośród galaktyk w tej grupie, a także najmniejszą galaktyką spiralną.

M33 jest jednym z najdalszych obiektów, które można dostrzec gołym okiem. Znajduje się ona w odległości około 3 milionów lat świetlnych od Ziemi. Rozmiary galaktyki ocenia się na 60 tysięcy lat świetlnych średnicy. Zawiera ona około 40 miliardów gwiazd. Dla porównania w Drodze Mlecznej jest około 400 miliardów. M33 zbliża się do naszej galaktyki z prędkością 44 km/s. Prawdopodobnie jest galaktyką satelitarną Galatyki Andromedy, a w przyszłości zostanie wchłonięta przez większego sąsiada.

Zdjęcie Galaktyki Trójkąta wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Galaktyka Trójkąta jest galaktyką spiralną typu SA(s)cd, której ramiona zaczynają się tuż przy jądrze. Zawiera ona wiele obszarów H II, najjaśniejszego źródła promieniowania rentgenowskiego w Grupie Lokalnej, a także miejsca narodzin gwiazd. Jednym z takich obszarów może być mgławica emisyjna NGC 604 zawierająca ponad 200 gorących gwiazd.

Galaktyka Trójkąta z nieco większej perspektywy.

M33 prawdopodobnie została odkryta przez Giovanniego Hodiernę przed 1654. Messier niezależnie odkrył i skatalogował ją w 1764. W 1924 Edwin Hubble na podstawie znalezionych cefeid dokonał pomiaru odległości od galaktyki, wnioskując, że nie znajduje się w naszej galaktyce. W czasach tego odkrycia był to fakt budzący wiele kontrowersji.

Podstawowe informacje:

  • Typ obiektu: galaktyka spiralna
  • Numer w katalogu NGC: NGC 598
  • Jasność: 5,72m
  • Gwiazdozbiór: Trójkąt
  • Deklinacja: 30°39’9″
  • Rektascensja: 1h 33m 50.02s
  • Rozmiar kątowy: 70,8′ x 41,7′

Jak i kiedy obserwować:

Galaktykę trójkąta przy dobrych warunkach da się dostrzec gołym okiem. Najlepsze widoki uzyskamy przez lornetkę lub stosując teleskop o małym powiększeniu. Przy mocniejszych teleskopach ujrzymy zawarte w M33 gromady, smugi pyłu czy spiralną strukturę.

Najlepszy czas do obserwacji M33 to miesiące: październik, listopad i grudzień. Galaktykę znajdziemy w jednej trzeciej odległości między Mothallah (α Tri), a Mirachem (β And) zbaczając nieco na prawo. M33 jest dość jasna, więc nie powinno być problemów z jej dostrzeżeniem.

 

 

Autor

Michał Stefanik

Członek Klubu Astronomicznego Almukantarat. Finalista LXIII Olimpiady Astronomicznej.