Gwiazdozbiór Kameleona jest dość niewielki – 79. pod względem wielkości. Znajduje się w okolicy południowego bieguna niebieskiego. Można go obserwować na szerokościach geograficznych pomiędzy 90°S a 5°N. Gołym okiem dostrzegalnych jest zaledwie około 20 jego gwiazd. Kameleon leży powyżej Oktantu, a poza nim sąsiaduje również z takimi gwiazdozbiorami jak: Góra Stołowa, Kil, Ryba Latająca, Ptak Rajski i Mucha.

Powyższy fragment mapy nieba przedstawia gwiazdozbiór Kameleona w otoczeniu sąsiednich konstelacji.

Do końca XVI wieku obszar, gdzie obecnie znajduje się Kameleon, nie był uznawany za osobny gwiazdozbiór. Po raz pierwszy opisał go duński astronom Petrus Plancius w 1598 roku. Korzystał z obserwacji żeglarzy Fredricka de Houtmana i Pietera Dirkszoona Keysera. Nazwa konstelacji pochodzi od kameleona, czyli jaszczurki, która zmienia swój kolor, dostosowując go do otoczenia.
Inny duński kartograf, Jodocus Hondius, przedstawił konstelację jako kameleona z językiem przyczepionym do sąsiedniej konstelacji – Muchy.

Powyższa ilustracja przedstawia gwiazdozbiory nieba południowego w dziele „Uranometria” autorstwa Johna Bayersa. W śrród przedstawionych konstelacji znajduje się również Kameleon.

Kameleon zawiera wiele obłoków gazów. Znajdują się one w odległości między 400 a 600 lat świetlnych od Układu Słonecznego. W wyniku zapadania się materii obłoków powstają z nich mało masywne gwiazdy typu T Tauri. Najbardziej charakterystyczna gromada tych gwiazd znajduje się w Obłoku Kameleon I, niedaleko mgławicy refleksyjnej IC 2631.

Zjęcie mgławicy refleksyjnej IC 2631 wykonane przez Obserwatorium ESO La Sillia w Chile.

Autor

Zofia Lamęcka