Ptak Rajski jest niewielkim gwiazdozbiorem nieba południowego. Leży przy samym południowym biegunie nieba i jest widoczny na szerokościach geograficznych pomiędzy 90°S a 8°N. Nieuzbrojonym okiem można dostrzec około 20 jego gwiazd. Nie jest jednak widoczny z terenów Polski. Należy do grupy pięciu konstelacji nieba południowego wyobrażających ptaki, tak zwanych Ptaków Południa. 

Powyższy fragment mapy nieba przedstawia gwiazdozbiór Ptaka Rajskiego w otoczeniu sąsiednich konstelacji

Po raz pierwszy Ptak Rajski został opisany w 1598 roku przez duńskiego astronoma Petrusa Planciusa na podstawie obserwacji żeglarzy Fredricka de HoutmanaPietera Dirkszoona Keysera. Łacińska nazwa konstelacji (Apus) pochodzi od greckiego słowa „apous”, co oznacza „beznogi”. Uważano wówczas, że ptaki rajskie nie posiadają nóg, ponieważ wszystkie ptaki rajskie, jakie dostawali odkrywcy od tubylców, były już spreparowane — pozbawione nóg i skrzydeł.

Powyższa ilustracja przedstawia gwiazdozbiór Ptaka Rajskiego w otoczeniu wyobrażeń sąsiednich konstelacji ptaków, znanych jako Ptaki Południa i pochodzi z dzieła „Uranometria” autorstwa Johna Bayersa.

Spośród gwiazd w Ptaku Rajskim wyróżnia się Alpha Apodis o jasności obserwowanej 3,8 magnitudo, znajdująca się około 450 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Jest ona prawie 50 razy większa od Słońca, a jej moc promieniowania jest prawie 1000 razy większa od naszej gwiazdy.

Gwiazdozbiór jest oddalony od Drogi Mlecznej i nie znajdują się w nim żadne obiekty głębokiego nieba, które zaobserwować można amatorskim sprzętem. Znajduje się tam jednak wiele galaktyk, choć wszystkie są słabo widoczne i dość małe. Dwoma obiektami wartymi uwagi są gromady kuliste NGC 6101 oraz IC 4499. 

Na powyższym zdjęciu znajduje się gromada kulista NGC 6101. Zostało ono wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Korekta – Matylda Kołomyjec

Autor

Zofia Lamęcka