Główna kamera Hubble`a naprawiona! Po krótkiej awarii w zeszłym miesiącu kontynuuje swoją misję, trwającą już ponad 4 lata, odsłaniającą największe tajemnice kosmosu. Advanced Camera for Surveys przestała działać po problemach z zasilaniem, ale na szczęście inżynierowie z NASA byli w stanie przywrócić jej dawny wigor i uruchomić ją ponownie.

Kamera ACS została umieszczona na Hubble`u zamiast starej Faint Object Camera Podsumowanie misji STS-109“>7 marca 2002 roku. Dzięki niej uzyskano wiele obrazów głębokiego kosmosu o bardzo wysokiej jakości, o czym Nowa kamera Teleskopu Kosmicznego fotografuje Wszechświat“>pisaliśmy już w 2002 roku, świeżo po jej zamontowaniu.Po krótkiej przerwie, Advanced Camera for Surveys na pokładzie najsłynniejszego teleskopu w kosmosie ponownie próbuje znaleźć informacje ukryte w otchłaniach kosmosu mogące nam pomóc zrozumieć prawdziwą naturę ciemnej materii – dominującego składnika Wszechświata.

Patrząc na załączone zdjęcie w lewej, największej ramce widzimy obszar bogaty w galaktyki – jest to gromada galaktyk, których odległość wyliczono m.in. z przesunięcia ku czerwieni równego 1,4 i wynosi aż 9 mld lat świetlnych. Fotografia ta jest częścią programu naukowego któremu przewodzi Saul Perlmutter z University of California w Berkeley.Jego głównym założeniem jest cykliczne sprawdzanie przez Hubble`a około 20 odległych gromad galaktyk podczas swej “wycieczki na ryby” by “złowić” światło z określonego typu wybuchającej gwiazdy – supernowej 1a. Gromady te zostały wybrane do programu obserwacyjnego Hubble`a ponieważ są zbyt odległe by mogły być z powodzeniem rejestrowane z teleskopów naziemnych.

Supernowe typu 1a są jasnymi kosmicznymi “latarniami”, wykorzystywanymni do mierzenia odległości, ponieważ zawsze wybuchają z określoną jasnością. Są też nieocenioną pomocą przy określaniu wpływu ciemnej materii na Wszechświat i jego przyszłą ewolucję.

Ciemna materia wykryta obserwacyjnie w 1998 roku wydaje się przenikać pozornie pustą przestrzeń, i będąc źródłem siły odpychającej jeszcze bardziej przyspieszać ekspansję Wszechświata.

Trzy miesiące temu, w kwietniu, Hubble w tym obszarze nie dostrzegł żadnej supernowej. Sytuacja ta jest przedstawiona w kolejnej ramce – w prawym górnym rogu. Supernowa odkryta w czerwcu znajduje się w gromadzie galaktyk bliższej od pozostałych o miliard lat świetlnych (przesunięcie ku czerwieni z=1,2).Od razu po naprawie ACS została skierowana ponownie w ten obszar, i uchwyciła światło od blednącej gwiazdy wskazywanej na zdjęciu w prawym dolnym rogu przez strzałkę. Jak widać, wybuchająca supernowa może na pewien czas przyćmić nawet całą galaktykę swym blaskiem, gdyż kropka obok gwiazdy to właśnie jądro odległej galaktyki.

Jakość zdjęć z czerwca i lipca utwierdziły nas w przekonaniu, że ACS działa świetnie, i będzie sukcesywnie kontynuować badania wszechświata wraz z innymi urządzeniami pomiarowymi Kosmicznego Teleskopu Hubble`a. Warto odwiedzać witrynę Hubble`a, gdzie na bieżąco zamieszczane są zdjęcia uzyskiwane przez HST wraz z wyczerpującym opisem. Każdy dzień może przynieść nowe odkrycie.