Zdjęcie w tle: NASA oraz Hubble Heritage Team (AURA/STScI)
O obiekcie:
Sześćdziesiąty czwarty obiekt katalogu Messiera to znajdująca się w Warkoczu Bereniki galaktyka Czarne Oko. Nazywana jest również Galaktyką Złego Oka lub Śpiącą Królewną. W samym jej centrum znajduje się dysk, który obraca się w przeciwnym kierunku, niż reszta galaktyki. Jest to skutkiem połączenia się Złego Oka i innej, mniejszej galaktyki ponad miliard lat temu. Na granicy dwóch przeciwnie obracających się dysków gazu cały czas powstają nowe gwiazdy.
Jak dotąd nie odkryto w M64 ani supernowej, ani nawet cefeid, więc choć odległość Śpiącej Królewny od naszej Drogi Mlecznej określa się na około 19 milionów lat świetlnych, nie jest to pewny wynik.
Galaktyka Czarnego Oka została odkryta 23 marca 1779 roku przez angielskiego astronoma Edwarda Pigotta. W jego notatce została określona jako blada mgławica. 12 dni później Niemiec Johann Elert Bode odkrył M64 niezależnie od Pigotta. Rok później, 1 marca, galaktykę zaobserwował Charles Messier. Nazwa „czarne oko” pojawia się jednak dopiero dzięki Williamowi Herschelowi, który w ten sposób opisał wyżej wymienioną „mgławicę” w swojej notatce z 13 lutego 1787.
Galaktyka spiralna M64, nazywana również Czarnym Okiem lub Śpiącą Królewną
Podstawowe informacje:
- Typ obiektu: Galaktyka spiralna
- Numer w katalogu NGC: NGC 4826
- Jasność: 9,36
- Gwiazdozbiór: Warkocz Bereniki
- Rektascensja: 12h 56in 43,7s
- Deklinacja: +21º 40ʹ 58ʹʹ
- Rozmiar kątowy: 10,71ʹx 5,128ʹ
Jak i kiedy obserwować:
M64 nie jest obiektem, który łatwo znaleźć. Żeby to uczynić, należy zacząć od gwiazdy podwójnej Diadem (α Com). Około 5 stopni na północny zachód od niej znajduje się inna gwiazda podwójna, 35 Comae Berenices. Stopień na północny wchód dalej powinna być widoczna szukana M64. Można ją zobaczyć już przez lornetkę, ale dopiero teleskop pozwoli zobaczyć charakterystyczny kształt galaktyki. Najlepszym czasem na obserwacje Śpiącej Królewny są miesiące wiosenne.
Położenie galaktyki Czarne Oko na niebie
