Mgławica planetarna Abell 78 w gwiazdozbiorze Łabędzia.

Abell 78 to dość nietypowa mgławica planetarna, bowiem posiada słabe zewnętrzne halo, zbudowane głównie z wodoru, otaczające jasny helowy pierścień. Obecność helu jest bezpośrednim dowodem na to, że wewnątrz gwiazdy zachodzi reakcja pomiędzy atomami wodoru, w wyniku której powstaje hel. Następnie jest on wyrzucany z gwiazdy i zasila złoża gazu w galaktyce, które później zostaną wykorzystane do budowy nowej generacji gwiazd.

W centrum mgławicy Abell 78 znajduje się gwiazda podobna do Słońca. Jednak w przeciwieństwie do najbliższej nam gwiazdy, ta w mgławicy „odrodziła się”. Kiedy gwiazda o masie 0.8 do 8 razy większej od Słońca umiera, w jej wnętrzu wyczerpują się paliwa, które napędzają reakcje jądrowe, a sam obiekt zapada się i tworzy gorącego i gęstego białego karła.

Podczas tego procesu gwiazda odrzuca zewnętrzne warstwy, z których powstają obłoki gazu o różnych kształtach – mgławice planetarne. Nie jest to rzadkie zjawisko, ale tylko kilka z nich jest wynikiem tak zwanej „nowo narodzonej” gwiazdy. Mimo że w jądrze gwiazdy nie dochodzi do spalania wodoru i helu, na powierzchni gwiazdy dochodzi do gwałtownego wyrzutu materii z dużą prędkością. Materia ta zderza się z gazem tworzącym starą mgławicę, w wyniku czego powstaje nieregularna skorupa wokół centralnej gwiazdy.

Zdjęcie powstało na podstawie danych zebranych przez teleskop Pan-STARRS (skrót od Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System), wykorzystywany do systematycznej i ciągłej obserwacji nieba, oraz Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Autor

Avatar photo
Anna Wizerkaniuk

Absolwentka studiów magisterskich na kierunku Elektronika na Politechnice Wrocławskiej, członek Zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, miłośniczka astronomii i książek