Rozpoczął się grudzień – ostatni miesiąc 2023 roku. Przywitał nas obfitymi opadami śniegu, w wyniku których pola, ulice i dachy pięknie błyszczą w promieniach Słońca. Nasza gwiazda wzeszła 1 grudnia o 7:16. Czas, jaki spędziła na nieboskłonie to 8 godzin i 25 minut. Jej maksymalna wysokość nad horyzontem wyniosła 18°. Zachód miał miejsce o 15:41. Przez kolejne dni, aż do 22 grudnia, długość dnia będzie maleć. Dokładnie o 4:27 22.12 czasu polskiego półkula północna osiągnie maksymalne wychylenie od Słońca, doprowadzając do przesilenia zimowego. Tego dnia nasza gwiazda wzejdzie o 7:36, a zajdzie o 15:40. Dzień będzie trwał 8 godzin i 4 minuty. Od tego momentu długość nocy będzie maleć, a długość dnia rosnąć.
Ruch Słońca w dzień przesilenia zimowego (22.12.2023) od 8:00 do 15:00.
W Sylwestra wschód będzie miał miejsce o 7:39, a zachód o 15:47. Słońce będzie więc gościć nad horyzontem przez 8 godzin i 8 minut.
Nasza gwiazda rozpocznie ostatni miesiąc 2023 roku w konstelacji Wężownika. W połowie grudnia zmieni gwiazdozbiór na Strzelca, w którym pozostanie przez ponad cztery tygodnie.
Księżyc
Księżyc rozpoczął miesiąc w konstelacji Bliźniąt, jego faza wynosiła 86% o północy 1.12. Również tego dnia przeszedł w odległości 1°42’ od najjaśniejszej gwiazdy gwiazdozbioru – Polluxa. Satelita wejdzie w ostatnią kwadrę 5 grudnia o 6:51.
Kilka dni później – 8.12 – Srebrny Glob przejdzie zaledwie 2°30’ od gwiazdy Spica (α Vir). Dobę później dojdzie do kolejnego bliskiego spotkania na sferze niebieskiej. Księżyc wyprzedzi Wenus, przechodząc 3°54’ od piekielnej planety. Przez kolejne dni jego faza zmaleje jeszcze bardziej, a 12.12 dojdzie do zjawiska nowiu.
Następnie satelita odwiedzi planetę Saturn, obiekty zbliżą się do siebie na nieboskłonie na odległość 2°30’. Wydarzenie to będzie mieć miejsce 17 grudnia. Satelita przejdzie przez pierwszą kwadrę 19.12. Tego samego dnia odwiedzi Neptuna, zbliżając się na 1°07’.
Przez następne dni Srebrny Glob będzie dążył do spotkania z Jowiszem. W dzień przesilenia zimowego satelita zbliży się do gazowego olbrzyma na odległość 2°42’. 27 grudnia o 1:33 dojdzie do zjawiska pełni. Następnego dnia Księżyc ponownie spotka się z Polluxem, przechodząc obok niego w odległości 1°54’.
Planety
W grudniu nie będziemy mieli możliwości obserwacji Merkurego.
Wenus jest świetnie widoczna przed świtem wysoko nad horyzontem. Elongacja planety co prawda maleje, wartość ta jednak nie spadnie poniżej 37° do końca roku.
Pozycja Wenus 11.12.2023 o 6:00 rano.
Mars znajduje się w niewielkiej odległości od Słońca, przez co nie będziemy mieli możliwość oglądać go w tym miesiącu
Największą planetę w układzie słonecznym możemy obserwować przez cały grudzień. Jowisz wschodzi po południu i jest widoczny przez większą część nocy. Ostatniego dnia miesiąca planeta zakończy swój ruch wsteczny.
Spotkanie Jowisza i Księżyca 22.12.2023 o 17:00.
Saturna możemy podziwiać przez pierwszą część nocy. Planeta znajduje się w gwiazdozbiorze Wodnika. Jej zachód ma miejsce o 22:16 01.12, 21:30 14.12, 20:30 31.12.
Uran wraz z Jowiszem zajmuje gwiazdozbiór Barana. Jego pozycja sprzyja obserwacjom.
Neptun zmieni gwiazdozbiór 11 grudnia z Wodnika na Ryby. Planeta zakończy swój ruch wsteczny w mikołajki.
Vesta
Vesta to planetoida, której orbita znajduje się pomiędzy Marsem i Jowiszem. 21 grudnia obiekt wejdzie w opozycję, tzn. znajdzie się po przeciwnej stronie sfery niebieskiej niż nasza gwiazda. Jej jasność wyniesie wówczas 6.6 magnitudo.
Pozycja Vesty 21.12.2023 o 18:00. Planetoida znajduje się w opozycji.
Ursydy i Geminidy
W ostatni miesiąc roku swoje maksimum mają dwa duże roje meteorów: Geminidy i Ursydy.
Pierwszy z nich występuje od 4 do 17 grudnia z maksimum przypadającym na 14.12. Wartość ZHR dla tego deszczu to 150. Jego radiant znajduje się w konstelacji Bliźniąt. Geminidy są jednym z najbardziej licznych rojów. Dodatkowo ich maksimum przypada na okres kiedy jasność Księżyca będzie bardzo mała. Warunki do obserwacji będą więc wyśmienite.
Deszcz Ursydów trwa od 17 do 26 grudnia i osiąga maksimum 23.12. Rój ten związany jest z gwiazdozbiorem Małej Niedźwiedzicy, a jego radiant dla większości półkuli północnej nie zachodzi za horyzont. Niestety Ursydy są mało liczne, w dniu maksimum średnia liczba meteorów na godzinę to zaledwie 10.
Pierwsza gwiazdka
Rolę pierwszej gwiazdki 24 grudnia zagra w tym roku Jowisz. Nie jest on co prawda gwiazdą, będzie jednak najjaśniejszym obiektem na wschodniej części nieba. Gazowy olbrzym wykaże się bowiem jasnością na poziomie 2.5 magnitudo. Możemy go wypatrywać już od 15:40, nieco na prawo i powyżej Księżyca, który będzie świetnie widoczny.
Pozycja Jowisza, Księżyca i Kapelli (słaby punkt w lewej części grafiki) 24.12.2023 o 16:00.
