Wykonane przez Chandrę zdjęcia galaktyki M83 ukazują dużą liczbę punktowych źródeł promieniowania rentgenowskiego, którego źródłami są gwiazdy neutronoweczarne dziury znajdujące się w dysku galaktyki. Jasny region w okolicach jądra świeci dzięki gwałtownemu formowaniu się gwiazd. Proces ten rozpoczął się około 20 milionów lat temu.

Obserwacje pokazują, że obszar centralny charakteryzuje się znacznie większą koncentracją gwiazd neutronowych i czarnych dziur niż reszta galaktyki. Odkryto również obłok otaczający jądro. Jego temperatura to około 7 milionów stopni Celsjusza.

W obszarze formowania się gwiazd powstają głównie masywne gwiazdy, które potem wybuchają jako supernowe przekształcając się w czarne dziury bądź gwiazdy neutronowe. Aktywność wpływa również na obłok gazu, który zawiera nadwyżkę węgla, neonu, magnezu, krzemu i siarki. Wzbogacenie w te pierwiastki następuje dzięki parowaniu gwiazd i wybuchom supernowych.

Powiększenie zdjęcia centralnej części galaktyki M83 ukazuje jasny w promieniowaniu X obszar. Promieniowanie pochodzi od gwiazd neutronowych, czarnych dziur i otaczającego jądro obłoku gorącego gazu.

Wzdłuż ramion spiralnych galaktyki udało się zaobserwować nieco chłodniejszy gaz. jego temperatura to około 4 milionów stopni. Może to sugerować, że w ramionach również zachodzi powstawanie gwiazd, lecz w znacznie spokojniejszym tempie.

Autor

Michał Matraszek