Erydan to gwiazdozbiór nieba południowego – w sanskrycie nazywany jest „srotaswini” oznacza „prąd (rzeki)” i rzeczywiście przedstawia wielką rzekę, przepływającą przez niemal całe niebo, co czyni ją jedną z największych konstelacji, a konkretnie szóstą z kolei. Po raz pierwszy skatalogował ją Ptolemeusz w II wieku naszej ery. Należy do konstelacji równikowych i zawiera przynajmniej 32 gwiazdy mające własne planety. W Polsce jest częściowo widoczna zimą.
Powyższa ilustracja pochodzi z dzieła Jana Heweliusza pod tytułem „Uranographia” i przedstawia wyobrażenie rzeki Erydan na tle gwiazd tworzących jej gwiazdozbiór.
Erydan pojawia się w mitologii, choć nie jest główną postacią żadnego mitu – nie powinno to dziwić, bo choć umieszczona na niebie, jest jednak rzeką. Ma swój udział w historii Featona, syna boga słońca, Heliosa, i okeanidy (nimfy morskiej) Klimene. Featon, młody i żądny przygód człowiek, kiedy nie dostał pozwolenia na przejażdżkę rydwanem ojca, którym ten wyjeżdżał codziennie na niebo i oświetlał świat, postanowił go ukraść. Powożące słonecznym rydwanem konie natychmiast zauważyły brak doświadczenia woźnicy i poniosły, raz wyżej, raz niżej, wypalając Saharę i wysuszając morza. Mknącą przez niebo katastrofę zauważył Zeus i, by ratować resztę świata przed słonecznym ogniem, strącił Featona z nieba swoją błyskawicą. Mężczyzna spadł prosto w wody właśnie Erydanu. Nie wiadomo jednak, jaką rzeczywistą rzeką miałby być Erydan. Mógł to być Nil, jak uważał Eratostenes, jednak konstelacja biegnie z północy na południe, a Nil dokładnie przeciwnie. Później jednak większość greckich i rzymskich autorów identyfikowała Erydan z rzeką Pad, obecnie w północnej części Włoch. Sama nazwa, Erydan, może natomiast pochodzić z Babilonu, od konstelacji zwanej Gwiazdą Eridu (MAL.NUN.KI). Eridu było miastem poświęconym bogowi Enki-Ea, władcy Otchłani, zazwyczaj wyobrażanej jako zbiornik wodny pod powierzchnią ziemi.
Powyższy fragment mapy nieba przestawia gwiazdozbiór Erydanu w otoczeniu sąsiadujących konstelacji.
Achernar (α Eri) to najjaśniejsza gwiazda konstelacji, gwiazda zmienna typu Lambda Eridani. i dziewiąta co do jasności na niebie. Jej nazwa pochodzi z arabskiej frazy oznaczającej „koniec rzeki” i odnosi się do położenia gwiazdy w konstelacji. Magnitudo α Eri zmienia się od 0,4 do 0,46. Jest oddalona od nas o 139 lat świetlnych. Powyżej 33°N nie wznosi się ponad linię horyzontu, co oznacza, że nie można jej obserwować z terenów Polski. 3000 razy jaśniejsza i prawie siedem razy cięższa od naszego Słońca, jest gwiazdą podwójną – jej towarzysz znajduje się 12,3 jednostki astronomicznej od niej. Okrążają się w czasie 14-15 lat. Achernar bardzo szybko rotuje – do 250km/s – przez co jest jedną z najbardziej „płaskich” gwiazd, jakie znaleźliśmy w Drodze Mlecznej. Promień równikowy jest o 56% większy od biegunowego.
Cursa (β Eri) jest położona dokładnie po przeciwnej stronie gwiazdozbioru, zaraz obok Oriona. Dzięki temu jest widoczna z większości terenów zamieszkanych na Ziemi. Znajduje się 89 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Jest gwiazdą zmienną, ale jej jasność waha się jedynie od 2,72 do 2,8 magnitudo. Obraca się bardzo szybko, ale nie aż tak, jak Achernar – tylko 196km/s. Jej promień jest 2,4 razy większy niż słoneczny, a sama gwiazda z temperaturą około 8360 K (8086°C) świeci 25 razy jaśniej niż Słońce.
W obrębie gwiazdozbioru znaleźć można, prócz samych gwiazd, kilka interesujących obiektów głębokiego nieba. Jednym z nich jest mgławica emisyjna Głowa Czarownicy (IC 2118), która może być pozostałością po wybuchu supernowej. Odległa o 1000 lat świetlnych od Układu Słonecznego, ma jasność 13 magnitudo. W Erydanie znajduje się też wiele galaktyk, w tym galaktyka nieregularna NGC 1427A, oddziałująca na siebie para galaktyk NGC 1531 i 1532, czy choćby NGC 1300, galaktyka spiralna z poprzeczką. Jednak pomiędzy nimi wszystkimi jest również Wielka Pustka (Eridanus Supervoid) – obszar pozbawiony jakichkolwiek galaktyk, największy znaleziony do tej pory. Nie do końca wiadomo, jak powstała, ale z całą pewnością nie da się jej przegapić – ma średnicę miliarda lat świetlnych.
Powyższe zdjęcie przedstawia mgławicę emisyjną Głowa Czarownicy (IC 2118). Jest niebieska nie tylko ze względu na kolor zawartych w niej gwiazd, ale też dlatego, ze pył, z którego się składa, lepiej odbija niebieskie światło niż, na przykład, czerwone.
